uśmiercać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

3.

książk. powodować, żeby coś przestało istnieć lub dobrze funkcjonować

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

niszczyć

Połączenia

uśmiercać gospodarkę, przemysł, przyrodę

Cytaty

	Aby spełnić zasadnie narastające materialne oczekiwania społeczeństwa, realny socjalizm musiał [...] wypożyczać techniki wytwarzania i dzielenia służących temu dóbr od kapitalistycznej konkurencji. Reformy tego typu nie wzmacniały go, lecz na raty uśmiercały. źródło: NKJP: Internet
	Wtedy, kiedy szereg kopalń miało możliwości eksportowe i były poważne zamówienia na węgiel z wszystkich krajów nadbałtyckich, a nawet zachodnich, pan Syryjczyk z panem Lipką nie dopuścili do realizacji tych zamówień i rząd świadomie uśmiercał przemysł węglowy. źródło: NKJP: Sprawozdanie z 21. posiedzenia Senatu RP w dniu 11 września 1992 r.
	Toteż wiedząc doskonale o tym, że zjazd przezeń zwoływany będzie nie zjazdem partyjnym, lecz tylko „rozłamowym”, ZK [Zarząd Krajowy] już z góry i zawczasu uśmierca organizacje zarządowe i obwieszcza: kto nie z nami, ten nie ma nic wspólnego z SD! źródło: NKJP: NKJP: Stefan Leder, Witold Leder: Czerwona nić: ze wspomnień i prac rodziny Lederów, 2005
	Niestety, nic nie wskazuje na to, aby proces uśmiercania przyrody miał być zatrzymany. źródło: NKJP: Jan Gać: W ojczyźnie Majów, 2007
	Profesor odżegnuje się też od perspektywy konkretystycznej, która źródło poznania filozoficznego ogranicza do badania wyników badań nauk szczegółowych - uśmiercając tym samym metafizykę. źródło: NKJP: Wiesław Mering: „W służbie filozofii”, Tygodnik Powszechny nr 50, 1994

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	uśmiercam	uśmiercamy
2 os.	uśmiercasz	uśmiercacie
3 os.	uśmierca	uśmiercają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uśmiercałem +(e)m uśmiercał	uśmiercałam +(e)m uśmiercała	uśmiercałom +(e)m uśmiercało	uśmiercaliśmy +(e)śmy uśmiercali	uśmiercałyśmy +(e)śmy uśmiercały
2 os.	uśmiercałeś +(e)ś uśmiercał	uśmiercałaś +(e)ś uśmiercała	uśmiercałoś +(e)ś uśmiercało	uśmiercaliście +(e)ście uśmiercali	uśmiercałyście +(e)ście uśmiercały
3 os.	uśmiercał	uśmiercała	uśmiercało	uśmiercali	uśmiercały

bezosobnik: uśmiercano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę uśmiercał będę uśmiercać	będę uśmiercała będę uśmiercać	będę uśmiercało będę uśmiercać	będziemy uśmiercali będziemy uśmiercać	będziemy uśmiercały będziemy uśmiercać
2 os.	będziesz uśmiercał będziesz uśmiercać	będziesz uśmiercała będziesz uśmiercać	będziesz uśmiercało będziesz uśmiercać	będziecie uśmiercali będziecie uśmiercać	będziecie uśmiercały będziecie uśmiercać
3 os.	będzie uśmiercał będzie uśmiercać	będzie uśmiercała będzie uśmiercać	będzie uśmiercało będzie uśmiercać	będą uśmiercali będą uśmiercać	będą uśmiercały będą uśmiercać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uśmiercajmy
2 os.	uśmiercaj	uśmiercajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uśmiercałbym bym uśmiercał	uśmiercałabym bym uśmiercała	uśmiercałobym bym uśmiercało	uśmiercalibyśmy byśmy uśmiercali	uśmiercałybyśmy byśmy uśmiercały
2 os.	uśmiercałbyś byś uśmiercał	uśmiercałabyś byś uśmiercała	uśmiercałobyś byś uśmiercało	uśmiercalibyście byście uśmiercali	uśmiercałybyście byście uśmiercały
3 os.	uśmiercałby by uśmiercał	uśmiercałaby by uśmiercała	uśmiercałoby by uśmiercało	uśmiercaliby by uśmiercali	uśmiercałyby by uśmiercały

bezosobnik: uśmiercano by

bezokolicznik: uśmiercać

imiesłów przysłówkowy współczesny: uśmiercając

gerundium: uśmiercanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	uśmiercanie	uśmiercania
D.	uśmiercania	uśmiercań
C.	uśmiercaniu	uśmiercaniom
B.	uśmiercanie	uśmiercania
N.	uśmiercaniem	uśmiercaniami
Ms.	uśmiercaniu	uśmiercaniach
W.	uśmiercanie	uśmiercania

imiesłów przymiotnikowy czynny: uśmiercający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	uśmiercający	uśmiercający	uśmiercający	uśmiercające	uśmiercająca
D.	uśmiercającego	uśmiercającego	uśmiercającego	uśmiercającego	uśmiercającej
C.	uśmiercającemu	uśmiercającemu	uśmiercającemu	uśmiercającemu	uśmiercającej
B.	uśmiercającego	uśmiercającego	uśmiercający	uśmiercające	uśmiercającą
N.	uśmiercającym	uśmiercającym	uśmiercającym	uśmiercającym	uśmiercającą
Ms.	uśmiercającym	uśmiercającym	uśmiercającym	uśmiercającym	uśmiercającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	uśmiercający	uśmiercający	uśmiercające	uśmiercające
D.	uśmiercających	uśmiercających	uśmiercających	uśmiercających
C.	uśmiercającym	uśmiercającym	uśmiercającym	uśmiercającym
B.	uśmiercających	uśmiercających	uśmiercających	uśmiercające
N.	uśmiercającymi	uśmiercającymi	uśmiercającymi	uśmiercającymi
Ms.	uśmiercających	uśmiercających	uśmiercających	uśmiercających

imiesłów przymiotnikowy bierny: uśmiercany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	uśmiercany	uśmiercany	uśmiercany	uśmiercane	uśmiercana
D.	uśmiercanego	uśmiercanego	uśmiercanego	uśmiercanego	uśmiercanej
C.	uśmiercanemu	uśmiercanemu	uśmiercanemu	uśmiercanemu	uśmiercanej
B.	uśmiercanego	uśmiercanego	uśmiercany	uśmiercane	uśmiercaną
N.	uśmiercanym	uśmiercanym	uśmiercanym	uśmiercanym	uśmiercaną
Ms.	uśmiercanym	uśmiercanym	uśmiercanym	uśmiercanym	uśmiercanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	uśmiercani	uśmiercani	uśmiercane	uśmiercane
D.	uśmiercanych	uśmiercanych	uśmiercanych	uśmiercanych
C.	uśmiercanym	uśmiercanym	uśmiercanym	uśmiercanym
B.	uśmiercanych	uśmiercanych	uśmiercanych	uśmiercane
N.	uśmiercanymi	uśmiercanymi	uśmiercanymi	uśmiercanymi
Ms.	uśmiercanych	uśmiercanych	uśmiercanych	uśmiercanych

odpowiednik aspektowy: uśmiercić

Składnia

+

uśmiercać

+

CO

Pochodzenie

Zob. śmierć