-
12.
pot. uderzyć kogoś -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Zasady współżycia społecznego
zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie -
- dać komuś kijem, pięścią, ręką
- dać po gębie, po mordzie, po pysku; po głowie, po plecach
- dać w łeb, w twarz, w pysk
-
Taka afera to chyba ostatnio w Krakowie była przed wojną – fryzjer układając mi włosy nie kryje podniecenia. – Proszę sobie wyobrazić, że pewien szacowny profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego dał w mordę znanemu pisarzowi.
źródło: NKJP: O krewkim profesorze, jego żonie i przewrażliwionym pisarzu, Gazeta Krakowska, 2006-11-03
Obecnie niektórzy studenci twierdzą, że zdarzają się nawet przypadki podania celowo błędnej informacji koledze proszącemu o pomoc na egzaminie. Tego typu przypadki miały ponoć miejsce na wydziale prawa. - Takiemu to bym chyba dał po pysku - oburza się Leszek, student Politechniki Łódzkiej
źródło: NKJP: Łukasz Wichłacz: Egoizm czy walka o swoje?, Dziennik Łódzki, 2004-06-24
Uśmiechnął się znowu, przypominając sobie zabawny fragment instrukcji dla żandarmerii z czasów wielkiego cara, który pokazywał mu kiedyś Przyjemski. Zalecała ona dać świadkowi pałką po łbie (świadkowi, bynajmniej nie oskarżonemu) od razu, jak tylko wejdzie, jeszcze przed rozpoczęciem zeznań.
źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dam
damy
2 os. dasz
dacie
3 os. da
dadzą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dałem
+(e)m dał
dałam
+(e)m dała
dałom
+(e)m dało
daliśmy
+(e)śmy dali
dałyśmy
+(e)śmy dały
2 os. dałeś
+(e)ś dał
dałaś
+(e)ś dała
dałoś
+(e)ś dało
daliście
+(e)ście dali
dałyście
+(e)ście dały
3 os. dał
dała
dało
dali
dały
bezosobnik: dano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dajmy
2 os. daj
dajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dałbym
bym dał
dałabym
bym dała
dałobym
bym dało
dalibyśmy
byśmy dali
dałybyśmy
byśmy dały
2 os. dałbyś
byś dał
dałabyś
byś dała
dałobyś
byś dało
dalibyście
byście dali
dałybyście
byście dały
3 os. dałby
by dał
dałaby
by dała
dałoby
by dało
daliby
by dali
dałyby
by dały
bezosobnik: dano by
bezokolicznik: dać
imiesłów przysłówkowy uprzedni: dawszy
gerundium: danie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. danie
dania
D. dania
dań
C. daniu
daniom
B. danie
dania
N. daniem
daniami
Ms. daniu
daniach
W. danie
dania
odpowiednik aspektowy: dawać
-
Rzosobowy + dać + KOMU + po CZYM | w CO + (CZYM) -
psł. *dati