-
4.
pot. taki, który powstał lub pojawił się niedawno -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości czasu
upływ czasu -
hiperonimy: nowy
-
- świeży grób; strup; ślad; trup; śnieg; listek, pęd; asfalt, beton, lakier, mur, tynk; film, słownik, tomik poezji, repertuar; świeża mogiła; blizna, szrama, rana; opalenizna; plama; kałuża; gałązka, trawa; farba; informacja, sprawa; gazeta, książka, prasa; świeże kłącze; siano; świeże zwłoki; dane, doniesienia, nowiny, osiągnięcia, przepisy, trendy (mody), wydarzenia
-
W mieście nigdy nie panuje cisza w jakikolwiek sposób porównywalna do tej dosłownej, absolutnej. Najciszej jest w zimie, gdy spadnie świeży śnieg.
źródło: NKJP: Marcin Pawłowski: Victory Boogie Woogie, czyli o możliwościach odczuwania miejskości - szkice teoretyczne do scenariusza wystawy sztuki współczesnej, prasa, 2006
Świeże mieszkanie zieje wszelkimi odorami lakierów, drewna, farby.
źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Polka, 2001
Dostałem właśnie najświeższy, opracowany przez ekspertów słownik, jakim należy się posługiwać, opisując smak i aromat wina - osobno dla białych, osobno dla czerwonych.
źródło: NKJP: Co można znaleźć w winie?, Dziennik Polski, 2002-06-15
Pojawiające się na łąkach we wrześniu świeże kretowiska zapowiadały wietrzną, ale lekką zimę.
źródło: NKJP: G.Czerwińska: Kalendarz polski: Wrzesień rozpoczyna jesień, Tygodnik Ciechanowski, 2003-09-06
Bulinin przeżegnał się, przymknął oczy i zaczął się modlić. A potem bez słowa się odwrócił i poszedł sobie. Fiodor powoli zasypywał. Wreszcie wbił krzyż, oparł się o łopatę i zapatrzył na świeży grób.
źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Korytarz, 2006
-
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. świeży
świeży
świeży
świeże
świeża
D. świeżego
świeżego
świeżego
świeżego
świeżej
C. świeżemu
świeżemu
świeżemu
świeżemu
świeżej
B. świeżego
świeżego
świeży
świeże
świeżą
N. świeżym
świeżym
świeżym
świeżym
świeżą
Ms. świeżym
świeżym
świeżym
świeżym
świeżej
W. świeży
świeży
świeży
świeże
świeża
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. świeży
świeży
świeże
świeże
D. świeżych
świeżych
świeżych
świeżych
C. świeżym
świeżym
świeżym
świeżym
B. świeżych
świeżych
świeżych
świeże
N. świeżymi
świeżymi
świeżymi
świeżymi
Ms. świeżych
świeżych
świeżych
świeżych
W. świeży
świeży
świeże
świeże
Stopień wyższy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. świeższy
świeższy
świeższy
świeższe
świeższa
D. świeższego
świeższego
świeższego
świeższego
świeższej
C. świeższemu
świeższemu
świeższemu
świeższemu
świeższej
B. świeższego
świeższego
świeższy
świeższe
świeższą
N. świeższym
świeższym
świeższym
świeższym
świeższą
Ms. świeższym
świeższym
świeższym
świeższym
świeższej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. świeżsi
świeżsi
świeższe
świeższe
D. świeższych
świeższych
świeższych
świeższych
C. świeższym
świeższym
świeższym
świeższym
B. świeższych
świeższych
świeższych
świeższe
N. świeższymi
świeższymi
świeższymi
świeższymi
Ms. świeższych
świeższych
świeższych
świeższych
-
psł. *svěžь (< *su̯oi̯g-i̯o-) 'taki, który od niedawna istnieje; czysty, niezepsuty, niezużyty; będący w stanie naturalnym, surowym, niepoddany obróbce (np. suszeniu, gotowaniu)'