zaparzyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

3.

spowodować gnicie wskutek działania zbyt wysokiej temperatury przy niedostatecznym dostępie powietrza

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

stan skupienia, trwałość materii

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

temperatura i ogień

	synonimy:	sparzyć
	hiperonimy:	zniszczyć

Połączenia

zaparzyć rośliny, ziemniaki

Cytaty

Za oknem widzimy rozgwieżdżone niebo i z przerażeniem uświadamiamy sobie, że nie zdołamy w tym momencie wnieść roślin do domu, pozostaje nam owinięcie ich na tę noc agrowłókniną albo choćby gazetami. Tylko musimy pamiętać, żeby gazety rano zdjąć, inaczej roślinom grozi zaparzenie.

źródło: NKJP: Zanim spadnie temperatura, Dziennik Polski - Dom, 2002-09-18

Zdążył wytrzewić jelenia i przygotować przez odpowiednie nacięcia zapobiegające zaparzeniu mięsa.

źródło: NKJP: BZ: Kłusownicza aktywność, 1999, prasa

Niedopuszczalne jest natomiast, aby na rynek trafiały ziemniaki porośnięte kiełkami powyżej 3 mm, nadmiernie zawilgocone na powierzchni, zaparzone, zapleśniałe, zmarznięte, zanieczyszczone środkami ochrony roślin.

źródło: NKJP: Justyna Wroniak: Ziemniak Polski: Jakość ziemniaków na stole konsumenta, 2007, prasa

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zaparzę	zaparzymy
2 os.	zaparzysz	zaparzycie
3 os.	zaparzy	zaparzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zaparzyłem +(e)m zaparzył	zaparzyłam +(e)m zaparzyła	zaparzyłom +(e)m zaparzyło	zaparzyliśmy +(e)śmy zaparzyli	zaparzyłyśmy +(e)śmy zaparzyły
2 os.	zaparzyłeś +(e)ś zaparzył	zaparzyłaś +(e)ś zaparzyła	zaparzyłoś +(e)ś zaparzyło	zaparzyliście +(e)ście zaparzyli	zaparzyłyście +(e)ście zaparzyły
3 os.	zaparzył	zaparzyła	zaparzyło	zaparzyli	zaparzyły

bezosobnik: zaparzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zaparzmy
2 os.	zaparz	zaparzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zaparzyłbym bym zaparzył	zaparzyłabym bym zaparzyła	zaparzyłobym bym zaparzyło	zaparzylibyśmy byśmy zaparzyli	zaparzyłybyśmy byśmy zaparzyły
2 os.	zaparzyłbyś byś zaparzył	zaparzyłabyś byś zaparzyła	zaparzyłobyś byś zaparzyło	zaparzylibyście byście zaparzyli	zaparzyłybyście byście zaparzyły
3 os.	zaparzyłby by zaparzył	zaparzyłaby by zaparzyła	zaparzyłoby by zaparzyło	zaparzyliby by zaparzyli	zaparzyłyby by zaparzyły

bezosobnik: zaparzono by

bezokolicznik: zaparzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaparzywszy

gerundium: zaparzenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zaparzenie	zaparzenia
D.	zaparzenia	zaparzeń
C.	zaparzeniu	zaparzeniom
B.	zaparzenie	zaparzenia
N.	zaparzeniem	zaparzeniami
Ms.	zaparzeniu	zaparzeniach
W.	zaparzenie	zaparzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zaparzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zaparzony	zaparzony	zaparzony	zaparzone	zaparzona
D.	zaparzonego	zaparzonego	zaparzonego	zaparzonego	zaparzonej
C.	zaparzonemu	zaparzonemu	zaparzonemu	zaparzonemu	zaparzonej
B.	zaparzonego	zaparzonego	zaparzony	zaparzone	zaparzoną
N.	zaparzonym	zaparzonym	zaparzonym	zaparzonym	zaparzoną
Ms.	zaparzonym	zaparzonym	zaparzonym	zaparzonym	zaparzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zaparzone	zaparzone
D.	zaparzonych	zaparzonych	zaparzonych	zaparzonych
C.	zaparzonym	zaparzonym	zaparzonym	zaparzonym
B.	zaparzonych	zaparzonych	zaparzonych	zaparzone
N.	zaparzonymi	zaparzonymi	zaparzonymi	zaparzonymi
Ms.	zaparzonych	zaparzonych	zaparzonych	zaparzonych

odpowiednik aspektowy: zaparzać

Inne uwagi

Zwykle imb lub ger.

Składnia

+

zaparzyć

+

CO

Pochodzenie

Zob. parzyć