-
2.
stara, zniszczona odzież -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Ubranie
cechy ubrań -
- podarte; stare szmaty
- sterty szmat
- sklep ze szmatami
- ktoś odziany w szmaty
-
Kufajki nie tylko same chroniły przed mrozem, ale miały i tę dodatkową zaletę, że można było pod nie naładować na siebie jeszcze wiele szmat i swetrów, by mróz nie dał się nadmiernie we znaki.
źródło: KWSJP: Kufajki, uszanki i gumofilce, Dziennik Polski, 2004-02-06
Ubierają się w unikatowe, jedyne w swoim rodzaju antyczne szmaty, nabyte w sklepach second hand lub wykonane własnoręcznie.
źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008
Nie mogłem jednak dać najwyższej oceny jej kiecce, na mój gust zbyt wycudacznionej; zwłaszcza ohydna była ta indiańska szmata, którą nosiła jako torebkę.
źródło: KWSJP: Erich Segal: Love story, 1970
Któregoś dnia patrzę, a tu wiszą stare szmaty na wystawie. Zrobiliśmy od razu raban, ale okazało się, że właściciela nie ma. My go szukamy, a „Tania odzież” spokojnie funkcjonuje sobie na placu Centralnym.
źródło: KWSJP: O Nowej to Hucie piosenka, Dziennik Polski, 2004-01-30
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza liczba mnoga M. szmata
szmaty
D. szmaty
szmat
C. szmacie
szmatom
B. szmatę
szmaty
N. szmatą
szmatami
Ms. szmacie
szmatach
W. szmato
szmaty
Inne uwagi
Zwykle lm
-
Wyraz bez pewnej etymologii. Najprawdopodobniej jedno z ogniw rozwoju semantycznego rzeczownika szmat (zob.) ze zmianą rodzaju gramatycznego: por. w XVI w. szmat 'znaczna część jakiejś powierzchni, kawał; wielka ilość, dużo, sporo', daw. 'szmata', 'kawałek czegoś'; od XVII w. też szmata (ż) 'kawał tkaniny, zwykle zniszczonej, podartej', daw. 'kawał, szmat' (Bor).