-
6.
być ogarniętym niepokojem lub wzburzeniem -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Stany psychiczne człowieka
zachowania emocjonalne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Zasady współżycia społecznego
stosunki, grupy i organizacje społeczne -
synonimy: gotować się
hiperonimy: kipieć
-
- miasto, szkoła, jakieś środowisko, tłum wrze
- wrze na granicy
- wrze od informacji, od komentarzy, od plotek
- wrze w biurze, w kuluarach, w kraju, w mieście, we wsi; w prasie
- wrze wśród kupców, wśród pracowników, wśród załogi
- wrze jak/niczym w garnku z ukropem
- wrzeć i sprzeciwiać się
-
Ale tak czy owak artykuł powstał w końcu, jakoś Adam nigdy definitywnie nie „zawalił” sprawy — no, i jaki artykuł! Wrzało potem na temat takiego artykułu w prasie.
źródło: NKJP: Witold Zechenter: Trzydzieści lat z Adamem Polewką, Miesięcznik Literacki, 1970, nr 3
Na zachodzie Europy nadal wrzało, ferment polityczny[…] zaczynał przeradzać w bardziej marginalne wprawdzie, ale niebezpieczne ruchy ekstremistyczne.
źródło: NKJP: Tomasz Rachwald: Świat Boskich. Słowo o włoskim kinie politycznym, Esensja, 2009, nr 8
W biurze aż wrze, że taki zwyczajny chłopak, szofer, potrafił się przeciwstawić klice: dyrektorowi, inżynierowi, dyspozytorowi, choć tylu innych, starszych i mądrzejszych ludzi, od całych miesięcy boi się gęby otworzyć.
źródło: NKJP: Ryszard Lassota: Zwątpienia i nadzieje, 1966
- Mamy już poważne opóźnienie - powiedział kierowca. Musimy natychmiast jechać dalej. [...] Ruszyliśmy w drogę. Cały autobus wrzał od komentarzy.
źródło: NKJP: Zofia Jeżewska: W królestwie pierzastego węża, 1964
Dzielnice wrą, wybuchają ksenofobiczne zamieszki.
źródło: NKJP: Michał Kubalski: Rewolucja na szynach, Esensja, 2008, nr 1
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wrzę
wrę
wrzemy
rzadziej wremy
2 os. wresz
wrzesz
wrzecie
rzadziej wrecie
3 os. wre
wrze
wrzą
wrą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wrzałem
+(e)m wrzał
wrzałam
+(e)m wrzała
wrzałom
+(e)m wrzało
wrzeliśmy
+(e)śmy wrzeli
wrzałyśmy
+(e)śmy wrzały
2 os. wrzałeś
+(e)ś wrzał
wrzałaś
+(e)ś wrzała
wrzałoś
+(e)ś wrzało
wrzeliście
+(e)ście wrzeli
wrzałyście
+(e)ście wrzały
3 os. wrzał
wrzała
wrzało
wrzeli
wrzały
bezosobnik: wrzano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę wrzał
będę wrzeć
będę wrzała
będę wrzeć
będę wrzało
będę wrzeć
będziemy wrzeli
będziemy wrzeć
będziemy wrzały
będziemy wrzeć
2 os. będziesz wrzał
będziesz wrzeć
będziesz wrzała
będziesz wrzeć
będziesz wrzało
będziesz wrzeć
będziecie wrzeli
będziecie wrzeć
będziecie wrzały
będziecie wrzeć
3 os. będzie wrzał
będzie wrzeć
będzie wrzała
będzie wrzeć
będzie wrzało
będzie wrzeć
będą wrzeli
będą wrzeć
będą wrzały
będą wrzeć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wrzyjmy
2 os. wrzyj
wrzyjcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wrzałbym
bym wrzał
wrzałabym
bym wrzała
wrzałobym
bym wrzało
wrzelibyśmy
byśmy wrzeli
wrzałybyśmy
byśmy wrzały
2 os. wrzałbyś
byś wrzał
wrzałabyś
byś wrzała
wrzałobyś
byś wrzało
wrzelibyście
byście wrzeli
wrzałybyście
byście wrzały
3 os. wrzałby
by wrzał
wrzałaby
by wrzała
wrzałoby
by wrzało
wrzeliby
by wrzeli
wrzałyby
by wrzały
bezosobnik: wrzano by
bezokolicznik: wrzeć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wrząc
wrąc
gerundium: wrzenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. wrzenie
wrzenia
D. wrzenia
wrzeń
C. wrzeniu
wrzeniom
B. wrzenie
wrzenia
N. wrzeniem
wrzeniami
Ms. wrzeniu
wrzeniach
W. wrzenie
wrzenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: wrzący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. wrzący
wrący
wrzący
wrący
wrzący
wrący
wrzące
wrące
wrząca
wrąca
D. wrzącego
wrącego
wrzącego
wrącego
wrzącego
wrącego
wrzącego
wrącego
wrzącej
wrącej
C. wrzącemu
wrącemu
wrzącemu
wrącemu
wrzącemu
wrącemu
wrzącemu
wrącemu
wrzącej
wrącej
B. wrzącego
wrącego
wrzącego
wrącego
wrzący
wrący
wrzące
wrące
wrzącą
wrącą
N. wrzącym
wrącym
wrzącym
wrącym
wrzącym
wrącym
wrzącym
wrącym
wrzącą
wrącą
Ms. wrzącym
wrącym
wrzącym
wrącym
wrzącym
wrącym
wrzącym
wrącym
wrzącej
wrącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. wrzący
wrący
wrzący
wrący
wrzące
wrące
wrzące
wrące
D. wrzących
wrących
wrzących
wrących
wrzących
wrących
wrzących
wrących
C. wrzącym
wrącym
wrzącym
wrącym
wrzącym
wrącym
wrzącym
wrącym
B. wrzących
wrących
wrzących
wrących
wrzących
wrących
wrzące
wrące
N. wrzącymi
wrącymi
wrzącymi
wrącymi
wrzącymi
wrącymi
wrzącymi
wrącymi
Ms. wrzących
wrących
wrzących
wrących
wrzących
wrących
wrzących
wrących
-
Ø + wrzeć + GDZIE + (od CZEGO)Rzosobowy + wrzeć + (od CZEGO) -
psł. *vьrěti, *vьrǫ 'wrzeć, gotować się'