szary - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

3.

noszący oznaki zmęczenia lub choroby

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Określenia fizyczności człowieka

wygląd

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Choroby i ich leczenie

przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:

poszarzały
ziemisty

Połączenia

szary odcień (cery, skóry); szara cera, twarz, skóra
szary i ziemisty, szary i zmęczony

Cytaty

	Staruszka klasnęła w ręce, po jej chudej szarej twarzy popłynęły szybko drobne łzy radości. źródło: KWSJP: Gorące południe. Opowiadania bułgarskie 1960-1966, 1967
	Szteppa został wprowadzony do celi, w której śmiertelnie wychudzony człowiek o szarej skórze uniósł z trudem głowę znad pryczy [...]. źródło: KWSJP: Michał Komar: Bestiariusz codzienny, 2003
	Bez potasu “więdniemy”, mamy brzydką, suchą, szarą cerę, matowe, łamliwe włosy, chorują paznokcie. źródło: KWSJP: Danuta Myłek: Alergie, 2001
	Stali naprzeciw siebie bez słowa do chwili, gdy dom cały przeszył ostry krzyk i do pokoju wpadł Paul z twarzą szarą ze strachu. źródło: KWSJP: Kathryn Johnston Noyes: Drabina Jakubowa, 1969

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	szary	szary	szary	szare	szara
D.	szarego	szarego	szarego	szarego	szarej
C.	szaremu	szaremu	szaremu	szaremu	szarej
B.	szarego	szarego	szary	szare	szarą
N.	szarym	szarym	szarym	szarym	szarą
Ms.	szarym	szarym	szarym	szarym	szarej
W.	szary	szary	szary	szare	szara

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	szarzy	szarzy	szare	szare
D.	szarych	szarych	szarych	szarych
C.	szarym	szarym	szarym	szarym
B.	szarych	szarych	szarych	szare
N.	szarymi	szarymi	szarymi	szarymi
Ms.	szarych	szarych	szarych	szarych
W.	szarzy	szarzy	szare	szare

Składnia

	+	szary	+
szyk: neutralny

Pochodzenie

zach. psł. šarъ 'w kolorze popiołu, szary, popielaty'

Wynik drugiej palatalizacji spółgłosek tylnojęzykowych z wczesnopsł. *chěrъ (< *choi̯-ro-). Języki południowo- i wschodniosłowiańskie kontynuują prapostać *sěrъ.