wybudzać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

książk. przebudzać - przerywać czyjś sen

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

czynności i stany fizjologiczne

	synonimy:	budzić przebudzać
	antonimy:	usypiać

Połączenia

wybudzać kogoś ze snu

Cytaty

Eliza opisuje koszmary senne, które ją męczą i wybudzają ze snu.

źródło: NKJP: Eliza wprawia w trans, Tygodnik Siedlecki, 2006-12-13

Osoby mieszkające w domach stojących przy [...] drodze nie mogą otwierać okien, a w nocy ze snu wybudza ich hałas samochodowy.

źródło: NKJP: BOŻ: Burmistrz na półmetku, Gazeta Poznańska, 2004-11-25

W trakcie zasypiania (powiedzmy, że już prawie śpię, ale jeszcze nie tak na dobre) prawie codziennie mam taki nagły podskok całego ciała, który mnie wybudza i muszę zasypiać jeszcze raz.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wybudzam	wybudzamy
2 os.	wybudzasz	wybudzacie
3 os.	wybudza	wybudzają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wybudzałem +(e)m wybudzał	wybudzałam +(e)m wybudzała	wybudzałom +(e)m wybudzało	wybudzaliśmy +(e)śmy wybudzali	wybudzałyśmy +(e)śmy wybudzały
2 os.	wybudzałeś +(e)ś wybudzał	wybudzałaś +(e)ś wybudzała	wybudzałoś +(e)ś wybudzało	wybudzaliście +(e)ście wybudzali	wybudzałyście +(e)ście wybudzały
3 os.	wybudzał	wybudzała	wybudzało	wybudzali	wybudzały

bezosobnik: wybudzano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wybudzał będę wybudzać	będę wybudzała będę wybudzać	będę wybudzało będę wybudzać	będziemy wybudzali będziemy wybudzać	będziemy wybudzały będziemy wybudzać
2 os.	będziesz wybudzał będziesz wybudzać	będziesz wybudzała będziesz wybudzać	będziesz wybudzało będziesz wybudzać	będziecie wybudzali będziecie wybudzać	będziecie wybudzały będziecie wybudzać
3 os.	będzie wybudzał będzie wybudzać	będzie wybudzała będzie wybudzać	będzie wybudzało będzie wybudzać	będą wybudzali będą wybudzać	będą wybudzały będą wybudzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wybudzajmy
2 os.	wybudzaj	wybudzajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wybudzałbym bym wybudzał	wybudzałabym bym wybudzała	wybudzałobym bym wybudzało	wybudzalibyśmy byśmy wybudzali	wybudzałybyśmy byśmy wybudzały
2 os.	wybudzałbyś byś wybudzał	wybudzałabyś byś wybudzała	wybudzałobyś byś wybudzało	wybudzalibyście byście wybudzali	wybudzałybyście byście wybudzały
3 os.	wybudzałby by wybudzał	wybudzałaby by wybudzała	wybudzałoby by wybudzało	wybudzaliby by wybudzali	wybudzałyby by wybudzały

bezosobnik: wybudzano by

bezokolicznik: wybudzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wybudzając

gerundium: wybudzanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wybudzanie	wybudzania
D.	wybudzania	wybudzań
C.	wybudzaniu	wybudzaniom
B.	wybudzanie	wybudzania
N.	wybudzaniem	wybudzaniami
Ms.	wybudzaniu	wybudzaniach
W.	wybudzanie	wybudzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wybudzający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wybudzający	wybudzający	wybudzający	wybudzające	wybudzająca
D.	wybudzającego	wybudzającego	wybudzającego	wybudzającego	wybudzającej
C.	wybudzającemu	wybudzającemu	wybudzającemu	wybudzającemu	wybudzającej
B.	wybudzającego	wybudzającego	wybudzający	wybudzające	wybudzającą
N.	wybudzającym	wybudzającym	wybudzającym	wybudzającym	wybudzającą
Ms.	wybudzającym	wybudzającym	wybudzającym	wybudzającym	wybudzającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wybudzający	wybudzający	wybudzające	wybudzające
D.	wybudzających	wybudzających	wybudzających	wybudzających
C.	wybudzającym	wybudzającym	wybudzającym	wybudzającym
B.	wybudzających	wybudzających	wybudzających	wybudzające
N.	wybudzającymi	wybudzającymi	wybudzającymi	wybudzającymi
Ms.	wybudzających	wybudzających	wybudzających	wybudzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wybudzany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wybudzany	wybudzany	wybudzany	wybudzane	wybudzana
D.	wybudzanego	wybudzanego	wybudzanego	wybudzanego	wybudzanej
C.	wybudzanemu	wybudzanemu	wybudzanemu	wybudzanemu	wybudzanej
B.	wybudzanego	wybudzanego	wybudzany	wybudzane	wybudzaną
N.	wybudzanym	wybudzanym	wybudzanym	wybudzanym	wybudzaną
Ms.	wybudzanym	wybudzanym	wybudzanym	wybudzanym	wybudzanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wybudzani	wybudzani	wybudzane	wybudzane
D.	wybudzanych	wybudzanych	wybudzanych	wybudzanych
C.	wybudzanym	wybudzanym	wybudzanym	wybudzanym
B.	wybudzanych	wybudzanych	wybudzanych	wybudzane
N.	wybudzanymi	wybudzanymi	wybudzanymi	wybudzanymi
Ms.	wybudzanych	wybudzanych	wybudzanych	wybudzanych

odpowiednik aspektowy: wybudzić

Składnia

+

wybudzać

+

KOGO + (z CZEGO)

Pochodzenie

Zob. budzić