uprzedzać - Wielki słownik języka polskiego PAN

3.

mówić, że stanie się coś złego, jeśli dana osoba będzie się zachowywać określony sposób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

synonimy:

ostrzegać

	Tylko jedna osoba powiedziała, że słyszała, jak fotografowani mężczyźni uprzedzają fotoreportera, że jeśli nie zostawi ich w spokoju - wezwą policję - wyjaśnił Kuropatwa. źródło: NKJP: (PAP): Sam to wymyślił?, Dziennik Polski, 2003-08-06
	- Musimy pamiętać o tym, że leki obniżające apetyt mogą być niebezpieczne. Lekarz powinien uprzedzać pacjenta o możliwych konsekwencjach ich stosowania - [...]. źródło: NKJP: Artur Włodarski: Kłopoty z pigułką na otyłość, Gazeta Wyborcza, 1997-08-29
	Przed przesłuchaniem, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, zespół powypadkowy uprzedza świadka o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań. źródło: NKJP: Dz.U. z 1998r. Nr 115, poz. 744
	- Trzeba być przygotowanym na to, że utrudnienia będą duże - uprzedza wójt Nowego Brzeska Jan Chojka. źródło: NKJP: (ALG): Objazdy od maja, Dziennik Polski, 2000-04-08

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uprzedzałem +(e)m uprzedzał	uprzedzałam +(e)m uprzedzała	uprzedzałom +(e)m uprzedzało	uprzedzaliśmy +(e)śmy uprzedzali	uprzedzałyśmy +(e)śmy uprzedzały
2 os.	uprzedzałeś +(e)ś uprzedzał	uprzedzałaś +(e)ś uprzedzała	uprzedzałoś +(e)ś uprzedzało	uprzedzaliście +(e)ście uprzedzali	uprzedzałyście +(e)ście uprzedzały
3 os.	uprzedzał	uprzedzała	uprzedzało	uprzedzali	uprzedzały

bezosobnik: uprzedzano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę uprzedzał będę uprzedzać	będę uprzedzała będę uprzedzać	będę uprzedzało będę uprzedzać	będziemy uprzedzali będziemy uprzedzać	będziemy uprzedzały będziemy uprzedzać
2 os.	będziesz uprzedzał będziesz uprzedzać	będziesz uprzedzała będziesz uprzedzać	będziesz uprzedzało będziesz uprzedzać	będziecie uprzedzali będziecie uprzedzać	będziecie uprzedzały będziecie uprzedzać
3 os.	będzie uprzedzał będzie uprzedzać	będzie uprzedzała będzie uprzedzać	będzie uprzedzało będzie uprzedzać	będą uprzedzali będą uprzedzać	będą uprzedzały będą uprzedzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uprzedzajmy
2 os.	uprzedzaj	uprzedzajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uprzedzałbym bym uprzedzał	uprzedzałabym bym uprzedzała	uprzedzałobym bym uprzedzało	uprzedzalibyśmy byśmy uprzedzali	uprzedzałybyśmy byśmy uprzedzały
2 os.	uprzedzałbyś byś uprzedzał	uprzedzałabyś byś uprzedzała	uprzedzałobyś byś uprzedzało	uprzedzalibyście byście uprzedzali	uprzedzałybyście byście uprzedzały
3 os.	uprzedzałby by uprzedzał	uprzedzałaby by uprzedzała	uprzedzałoby by uprzedzało	uprzedzaliby by uprzedzali	uprzedzałyby by uprzedzały

bezosobnik: uprzedzano by

bezokolicznik: uprzedzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: uprzedzając

gerundium: uprzedzanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: uprzedzający

imiesłów przymiotnikowy bierny: uprzedzany

odpowiednik aspektowy: uprzedzić

Zob. uprzedzić