szczepić - Wielki słownik języka polskiego PAN

3.

powodować, że ktoś uzna jakąś ideę za swoją i zaangażuje się w jej realizację

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

synonimy:

wpajać
wszczepiać
zaszczepiać

	Rewolucję łatwo szczepić w biednych narodach, weź Rosjan, weź Chińczyków. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966
	Był 1989 r. i Słobodzian szczepiła w słuchaczach odpowiedzialność za nowy kraj, namawiała do budowania. Życiem i kinem. Zapraszała twórców: Wajdę, Kieślowskiego, Łozińskiego, Królikiewicza. I oni dawali impuls. źródło: NKJP: Ewa Winnicka: Noże w wodzie, Polityka, 2003-06-28
	Komunizm miał też jakąś złowrogą wiedzę o naturze ludzkiej, a zwłaszcza o jej ciemnej stronie. Umiał szczepić utopijną wiarę, mobilizować ludzi do darmowej pracy przy odbudowie powojennej [...]. źródło: NKJP: Teresa Bogucka: Obraza rozumu, Gazeta Wyborcza, 1992-06-26
	Podobnie idee Emersona, ojca Ameryki, idee polegania na sobie, szczepił Amerykanom legendarny dzisiaj, a wykpiwany niemiłosiernie za swoją naiwność, Horatio Alger, autor powiastek o drodze od czyszczenia butów do milionów. źródło: NKJP: Stefan Bratkowski: Wyznanie Donkiszota, Gazeta Wyborcza, 1992-08-06
	Oczywiście, znajomość futbolu Ameryka zawdzięcza Europejczykom, zwłaszcza Brytyjczykom. To angielscy marynarze, handlowcy, inżynierowie i nauczyciele jeszcze u schyłku XIX w. szczepili nową namiętność w Rio de Janeiro, Buenos Aires, Montevideo, Santiago czy Limie. źródło: NKJP: Tomasz Wołek: Czy istnieje futbol europejski?, Polityka, 2008-06-07

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szczepiłem +(e)m szczepił	szczepiłam +(e)m szczepiła	szczepiłom +(e)m szczepiło	szczepiliśmy +(e)śmy szczepili	szczepiłyśmy +(e)śmy szczepiły
2 os.	szczepiłeś +(e)ś szczepił	szczepiłaś +(e)ś szczepiła	szczepiłoś +(e)ś szczepiło	szczepiliście +(e)ście szczepili	szczepiłyście +(e)ście szczepiły
3 os.	szczepił	szczepiła	szczepiło	szczepili	szczepiły

bezosobnik: szczepiono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę szczepił będę szczepić	będę szczepiła będę szczepić	będę szczepiło będę szczepić	będziemy szczepili będziemy szczepić	będziemy szczepiły będziemy szczepić
2 os.	będziesz szczepił będziesz szczepić	będziesz szczepiła będziesz szczepić	będziesz szczepiło będziesz szczepić	będziecie szczepili będziecie szczepić	będziecie szczepiły będziecie szczepić
3 os.	będzie szczepił będzie szczepić	będzie szczepiła będzie szczepić	będzie szczepiło będzie szczepić	będą szczepili będą szczepić	będą szczepiły będą szczepić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		szczepmy
2 os.	szczep	szczepcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szczepiłbym bym szczepił	szczepiłabym bym szczepiła	szczepiłobym bym szczepiło	szczepilibyśmy byśmy szczepili	szczepiłybyśmy byśmy szczepiły
2 os.	szczepiłbyś byś szczepił	szczepiłabyś byś szczepiła	szczepiłobyś byś szczepiło	szczepilibyście byście szczepili	szczepiłybyście byście szczepiły
3 os.	szczepiłby by szczepił	szczepiłaby by szczepiła	szczepiłoby by szczepiło	szczepiliby by szczepili	szczepiłyby by szczepiły

bezosobnik: szczepiono by

bezokolicznik: szczepić

imiesłów przysłówkowy współczesny: szczepiąc

gerundium: szczepienie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: szczepiący

imiesłów przymiotnikowy bierny: szczepiony

odpowiednik aspektowy: zaszczepić

psł. *ščepiti / *ščepati 'łupać, rozszczepiać'; 'rozszczepiać drzewko'

Znaczenie medyczne jest kalką fr. vacciner