-
2.
zwrócić się do jakiejś osoby, używając określonych form -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Relacje międzyludzkie
określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Język
mówienie -
- powiedzieć hau, miau na coś
- powiedzieć komuś na ty; per pan, per pani, per ty
-
Wczoraj powiedziała „hau” na Maniusia.
źródło: Internet: nasz-bocian.pl
Mamaaaaaaa, a Magda powiedziała na mnie „czarownica”.
źródło: NKJP: Internet
Na pielęgniarza nikt nie powie per „bracie”, od razu awansuje na lekarza, a pielęgniarka jak była, tak pozostaje „siostrą”.
źródło: NKJP: Beata Czarnecka: Oczekiwana zamiana miejsc, Ozon, nr 12, 2005
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. powiem
powiemy
2 os. powiesz
powiecie
3 os. powie
powiedzą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. powiedziałem
+(e)m powiedział
powiedziałam
+(e)m powiedziała
powiedziałom
+(e)m powiedziało
powiedzieliśmy
+(e)śmy powiedzieli
powiedziałyśmy
+(e)śmy powiedziały
2 os. powiedziałeś
+(e)ś powiedział
powiedziałaś
+(e)ś powiedziała
powiedziałoś
+(e)ś powiedziało
powiedzieliście
+(e)ście powiedzieli
powiedziałyście
+(e)ście powiedziały
3 os. powiedział
powiedziała
powiedziało
powiedzieli
powiedziały
bezosobnik: powiedziano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. powiedzmy
2 os. powiedz
powiedzcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. powiedziałbym
bym powiedział
powiedziałabym
bym powiedziała
powiedziałobym
bym powiedziało
powiedzielibyśmy
byśmy powiedzieli
powiedziałybyśmy
byśmy powiedziały
2 os. powiedziałbyś
byś powiedział
powiedziałabyś
byś powiedziała
powiedziałobyś
byś powiedziało
powiedzielibyście
byście powiedzieli
powiedziałybyście
byście powiedziały
3 os. powiedziałby
by powiedział
powiedziałaby
by powiedziała
powiedziałoby
by powiedziało
powiedzieliby
by powiedzieli
powiedziałyby
by powiedziały
bezosobnik: powiedziano by
bezokolicznik: powiedzieć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: powiedziawszy
gerundium: powiedzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. powiedzenie
powiedzenia
D. powiedzenia
powiedzeń
C. powiedzeniu
powiedzeniom
B. powiedzenie
powiedzenia
N. powiedzeniem
powiedzeniami
Ms. powiedzeniu
powiedzeniach
W. powiedzenie
powiedzenia
odpowiednik aspektowy: mówić
-
+ powiedzieć + na KOGO/CO + KTO/CO -
psł. *pověděti
Forma prasłowiańska od *věděti 'wiedzieć' z przedrostkiem *po-; najpierw powstała zapewne postać *povědati z przypuszczalnym pierwotnym znaczeniem 'powiadamiać o tym, co się wie, oznajmiać o tym, co jest wiadome, znane', do niej potem dotworzono formę *pověděti przez analogię do *věděti (Bor); zob. wiedzieć , powiadać