-
5.
wskazać komuś, jak należy postąpić lub że jakieś zdarzenie nastąpi -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
Zobaczyłem ją i serce powiedziało mi, że to jest ta osoba, z którą chciałbym się zestarzeć i umrzeć.
źródło: NKJP: Dariusz Banek: Samo życie, 2002
[...] gdy pan tylko wszedł, to moje pierwsze wejrzenie powiedziało mi wszystko o panu.
źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. powiem
powiemy
2 os. powiesz
powiecie
3 os. powie
powiedzą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. powiedziałem
+(e)m powiedział
powiedziałam
+(e)m powiedziała
powiedziałom
+(e)m powiedziało
powiedzieliśmy
+(e)śmy powiedzieli
powiedziałyśmy
+(e)śmy powiedziały
2 os. powiedziałeś
+(e)ś powiedział
powiedziałaś
+(e)ś powiedziała
powiedziałoś
+(e)ś powiedziało
powiedzieliście
+(e)ście powiedzieli
powiedziałyście
+(e)ście powiedziały
3 os. powiedział
powiedziała
powiedziało
powiedzieli
powiedziały
bezosobnik: powiedziano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. powiedzmy
2 os. powiedz
powiedzcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. powiedziałbym
bym powiedział
powiedziałabym
bym powiedziała
powiedziałobym
bym powiedziało
powiedzielibyśmy
byśmy powiedzieli
powiedziałybyśmy
byśmy powiedziały
2 os. powiedziałbyś
byś powiedział
powiedziałabyś
byś powiedziała
powiedziałobyś
byś powiedziało
powiedzielibyście
byście powiedzieli
powiedziałybyście
byście powiedziały
3 os. powiedziałby
by powiedział
powiedziałaby
by powiedziała
powiedziałoby
by powiedziało
powiedzieliby
by powiedzieli
powiedziałyby
by powiedziały
bezosobnik: powiedziano by
bezokolicznik: powiedzieć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: powiedziawszy
gerundium: powiedzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. powiedzenie
powiedzenia
D. powiedzenia
powiedzeń
C. powiedzeniu
powiedzeniom
B. powiedzenie
powiedzenia
N. powiedzeniem
powiedzeniami
Ms. powiedzeniu
powiedzeniach
W. powiedzenie
powiedzenia
imiesłów przymiotnikowy bierny: powiedziany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. powiedziany
powiedziany
powiedziany
powiedziane
powiedziana
D. powiedzianego
powiedzianego
powiedzianego
powiedzianego
powiedzianej
C. powiedzianemu
powiedzianemu
powiedzianemu
powiedzianemu
powiedzianej
B. powiedzianego
powiedzianego
powiedziany
powiedziane
powiedzianą
N. powiedzianym
powiedzianym
powiedzianym
powiedzianym
powiedzianą
Ms. powiedzianym
powiedzianym
powiedzianym
powiedzianym
powiedzianej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. powiedziani
powiedziani
powiedziane
powiedziane
D. powiedzianych
powiedzianych
powiedzianych
powiedzianych
C. powiedzianym
powiedzianym
powiedzianym
powiedzianym
B. powiedzianych
powiedzianych
powiedzianych
powiedziane
N. powiedzianymi
powiedzianymi
powiedzianymi
powiedzianymi
Ms. powiedzianych
powiedzianych
powiedzianych
powiedzianych
odpowiednik aspektowy: mówić
-
+ powiedzieć + KOMU + że ZDANIE+ powiedzieć + KOMU + CO -
psł. *pověděti
Forma prasłowiańska od *věděti 'wiedzieć' z przedrostkiem *po-; najpierw powstała zapewne postać *povědati z przypuszczalnym pierwotnym znaczeniem 'powiadamiać o tym, co się wie, oznajmiać o tym, co jest wiadome, znane', do niej potem dotworzono formę *pověděti przez analogię do *věděti (Bor); zob. wiedzieć , powiadać