nauczyciel - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

osoba zajmująca się zawodowo uczeniem kogoś

Noty o użyciu

Formy lp mogą być używane w odniesieniu do kobiet, np. Anna Kowalska pracuje jako nauczyciel matematyki .

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

zawody

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Edukacja i oświata

szkoła

Relacje znaczeniowe

synonimy:

belfer

Połączenia

długoletni, początkujący; dobry, doskonały, przeciętny, słaby, świetny, wspaniały; emerytowany; przeszkolony; surowy, wymagający, wyrozumiały; wieloletni nauczyciel; nauczyciel akademicki, gimnazjalny, szkolny; dyplomowany, kontraktowy, mianowany; wiejski; wspomagający
nauczyciel bibliotekarz, psycholog, terapeuta; historyk, polonista; emeryt
nauczyciel angielskiego, biologii, matematyki, WF-u...; fortepianu, śpiewu, tańca ...; przedmiotów artystycznych, humanistycznych, ścisłych...; zawodu; liceum, szkoły podstawowej, średniej...
nauczyciel i wykładowca; nauczyciele i dzieci, nauczyciele i instruktorzy, nauczyciele i opiekunowie, nauczyciele i uczniowie, nauczyciele i wychowawcy, nauczyciele i rodzice, nauczyciele i trenerzy
etat, posada, zawód; wynagrodzenie nauczyciela; awans, dokształcanie; kwalifikacje; osiągnięcia nauczycieli
szkolenie dla nauczycieli
nauczyciel dyktuje, gnębi, karci, ocenia, tłumaczy, uczy, wychowuje
słuchać nauczyciela
kłamać nauczycielowi
lekceważyć nauczycieli
pracować jako nauczyciel

Cytaty

	Nasz przystojny nauczyciel literatury, Brener, był jeszcze młody pomimo mocnej siwizny, nosił elegancki szary garnitur i mówił eleganckim wileńskim dialektem literackim. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998
	Pracy szukają głównie nauczyciele historii, wychowania przedszkolnego i fizycznego, nauczania początkowego i języka polskiego. źródło: NKJP: Kogo ma kształcić uniwersytet?, Kurier Szczeciński, 2002
	Dobrego nauczyciela można poznać po tym, że potrafi zachęcić do nauki, wymaga uczenia się, pracy i starań. źródło: NKJP: Renata Maria Jaworska: Nie bój się mówić, Życie Warszawy, 2002
	Festyn zorganizowany został przede wszystkim dzięki nauczycielom Szkoły Podstawowej w Okocimiu [...]. źródło: NKJP: Festyn dla rodzin, Gazeta Krakowska, 2004-07-07
	Praca nauczyciela akademickiego dała mu dużą satysfakcję [...]. źródło: NKJP: Halina Piwowarska: Motyw anioła, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, 2004-03-11

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nauczyciel	nauczyciele	ndepr
M.	nauczyciel	nauczyciele	depr
D.	nauczyciela	nauczycieli
C.	nauczycielowi	nauczycielom
B.	nauczyciela	nauczycieli
N.	nauczycielem	nauczycielami
Ms.	nauczycielu	nauczycielach
W.	nauczycielu	nauczyciele	ndepr
W.	nauczycielu	nauczyciele	depr

Składnia

+

nauczyciel

+

(CZEGO)

Pochodzenie

Nazwa wykonawcy czynności z przyrostkiem -ciel < *-teljь od czasownika przedrostkowego nauczyć < psł. *naučiti 'nauczyć'; wyraz wyparł st.pol. uczyciel od psł. *učiti 'uczyć, nauczać' (Bor); zob. nauczyć , uczyć