-
4.
rozwijać się i nadawać do zjedzenia lub zbioru -
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat roślin
budowa i funkcjonowanie roślin -
- kukurydza, zboże dojrzewa; cytryny, gruszki, jabłka, jagody, kłosy, łany zbóż, owoce, winogrona dojrzewają
- dojrzewać jesienią, latem
- dojrzewać na polu, na południowych stokach
- dojrzewać w słońcu
- dojrzewać nierównomiernie
-
Kampania rzepakowa rozpocznie się dopiero w połowie lipca. To 2-3 tygodnie później niż zwykle. Opóźnienie wywołały niskie temperatury w kwietniu i maju. Dlatego roślina musi dłużej dojrzewać na polu.
źródło: NKJP: Leszek Fornal, Tomasz Dragan: Wracają tłuste lata, Nowa Trybuna Opolska, 2006
Stąpaliśmy po płatkach kwiatów rzucanych z białych koszyczków przez najmłodsze dziewczynki, a nad nami i obok nas, na gałęziach drzew i krzewów, dojrzewały wczesne owoce.
źródło: NKJP: Andrzej Czcibor-Piotrowski: Cud w Esfahanie, 2001
Do klasycznych owocowych zup należała zupa z dyni, ale z jej gotowaniem musimy wstrzymać się do późnego lata, wczesnej jesieni, czasu, w którym dojrzewają dynie.
źródło: NKJP: Inne zupy, Dziennik Polski, 2001-06-23
Pachniało słodko, wiatr przywiewał zapach dojrzewających jabłek.
źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Przystupa, 2007
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dojrzewam
dojrzewamy
2 os. dojrzewasz
dojrzewacie
3 os. dojrzewa
dojrzewają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dojrzewałem
+(e)m dojrzewał
dojrzewałam
+(e)m dojrzewała
dojrzewałom
+(e)m dojrzewało
dojrzewaliśmy
+(e)śmy dojrzewali
dojrzewałyśmy
+(e)śmy dojrzewały
2 os. dojrzewałeś
+(e)ś dojrzewał
dojrzewałaś
+(e)ś dojrzewała
dojrzewałoś
+(e)ś dojrzewało
dojrzewaliście
+(e)ście dojrzewali
dojrzewałyście
+(e)ście dojrzewały
3 os. dojrzewał
dojrzewała
dojrzewało
dojrzewali
dojrzewały
bezosobnik: dojrzewano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę dojrzewał
będę dojrzewać
będę dojrzewała
będę dojrzewać
będę dojrzewało
będę dojrzewać
będziemy dojrzewali
będziemy dojrzewać
będziemy dojrzewały
będziemy dojrzewać
2 os. będziesz dojrzewał
będziesz dojrzewać
będziesz dojrzewała
będziesz dojrzewać
będziesz dojrzewało
będziesz dojrzewać
będziecie dojrzewali
będziecie dojrzewać
będziecie dojrzewały
będziecie dojrzewać
3 os. będzie dojrzewał
będzie dojrzewać
będzie dojrzewała
będzie dojrzewać
będzie dojrzewało
będzie dojrzewać
będą dojrzewali
będą dojrzewać
będą dojrzewały
będą dojrzewać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dojrzewajmy
2 os. dojrzewaj
dojrzewajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dojrzewałbym
bym dojrzewał
dojrzewałabym
bym dojrzewała
dojrzewałobym
bym dojrzewało
dojrzewalibyśmy
byśmy dojrzewali
dojrzewałybyśmy
byśmy dojrzewały
2 os. dojrzewałbyś
byś dojrzewał
dojrzewałabyś
byś dojrzewała
dojrzewałobyś
byś dojrzewało
dojrzewalibyście
byście dojrzewali
dojrzewałybyście
byście dojrzewały
3 os. dojrzewałby
by dojrzewał
dojrzewałaby
by dojrzewała
dojrzewałoby
by dojrzewało
dojrzewaliby
by dojrzewali
dojrzewałyby
by dojrzewały
bezosobnik: dojrzewano by
bezokolicznik: dojrzewać
imiesłów przysłówkowy współczesny: dojrzewając
gerundium: dojrzewanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. dojrzewanie
dojrzewania
D. dojrzewania
dojrzewań
C. dojrzewaniu
dojrzewaniom
B. dojrzewanie
dojrzewania
N. dojrzewaniem
dojrzewaniami
Ms. dojrzewaniu
dojrzewaniach
W. dojrzewanie
dojrzewania
imiesłów przymiotnikowy czynny: dojrzewający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. dojrzewający
dojrzewający
dojrzewający
dojrzewające
dojrzewająca
D. dojrzewającego
dojrzewającego
dojrzewającego
dojrzewającego
dojrzewającej
C. dojrzewającemu
dojrzewającemu
dojrzewającemu
dojrzewającemu
dojrzewającej
B. dojrzewającego
dojrzewającego
dojrzewający
dojrzewające
dojrzewającą
N. dojrzewającym
dojrzewającym
dojrzewającym
dojrzewającym
dojrzewającą
Ms. dojrzewającym
dojrzewającym
dojrzewającym
dojrzewającym
dojrzewającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. dojrzewający
dojrzewający
dojrzewające
dojrzewające
D. dojrzewających
dojrzewających
dojrzewających
dojrzewających
C. dojrzewającym
dojrzewającym
dojrzewającym
dojrzewającym
B. dojrzewających
dojrzewających
dojrzewających
dojrzewające
N. dojrzewającymi
dojrzewającymi
dojrzewającymi
dojrzewającymi
Ms. dojrzewających
dojrzewających
dojrzewających
dojrzewających
odpowiednik aspektowy: dojrzeć
-
Rz nieżywotny + dojrzewać + -
Zob. dojrzeć (biologicznie)