-
2.
podpowiadać komuś, jak postąpić w jakiejś sprawie -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Relacje międzyludzkie
określenia relacji międzyludzkich -
synonimy: doradzać
-
- adwokat, konsultant, lekarz, psycholog, specjalista, sprzedawca radzi
- radzić córce, klientowi, matce, ojcu
- radzić cierpliwość, zmianę
- radzić iść na ugodę, przemyśleć coś, stosować coś, unikać czegoś, wyjechać, wystrzegać się czegoś, zaakceptować coś, zachować ostrożność, zająć się czymś
-
Radzę ci, chłopcze, z całego serca, jeśli kiedy wypadnie ci wojować w zimie, nigdy w zbroi nie uciekaj po lodzie.
źródło: KWSJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002
Socjologowie radzą, by na zakupy do dużego sklepu wybierać się z określoną sumą gotówki, a kartę kredytową zostawiać w domu.
źródło: KWSJP: Dariusz Garwoliński: Złowieni w sieci hipermarketów, Metropol, 2001, nr 20
W naszym poradniku piszemy o nowościach, których mnóstwo na rynku […]. Radzimy też, jak wybrać mieszkanie.
źródło: KWSJP: Piotr Stasiak, Urszula Szyperska: Poradnik budowlany: Szklane domy, Polityka, 2004
Chorujący ojciec odprowadzał młodych zazdrosnym spojrzeniem. - Siej jednym rzutem, równiej wyjdzie - radził.
źródło: KWSJP: Albin Bobruk: Zagony Rososzy, 1984
Od kolegów, którzy byli w kanałach, dostałam marszrutę i instrukcje. Radzono mi ubrać się jak najlżej i mieć obie ręce wolne do macania po ścianach i trzymania latarki.
źródło: KWSJP: Maria Ginter: Wspomnienia, Literatura, 1984, nr 2
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. radzę
radzimy
2 os. radzisz
radzicie
3 os. radzi
radzą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. radziłem
+(e)m radził
radziłam
+(e)m radziła
radziłom
+(e)m radziło
radziliśmy
+(e)śmy radzili
radziłyśmy
+(e)śmy radziły
2 os. radziłeś
+(e)ś radził
radziłaś
+(e)ś radziła
radziłoś
+(e)ś radziło
radziliście
+(e)ście radzili
radziłyście
+(e)ście radziły
3 os. radził
radziła
radziło
radzili
radziły
bezosobnik: radzono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę radził
będę radzić
będę radziła
będę radzić
będę radziło
będę radzić
będziemy radzili
będziemy radzić
będziemy radziły
będziemy radzić
2 os. będziesz radził
będziesz radzić
będziesz radziła
będziesz radzić
będziesz radziło
będziesz radzić
będziecie radzili
będziecie radzić
będziecie radziły
będziecie radzić
3 os. będzie radził
będzie radzić
będzie radziła
będzie radzić
będzie radziło
będzie radzić
będą radzili
będą radzić
będą radziły
będą radzić
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. radźmy
2 os. radź
radźcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. radziłbym
bym radził
radziłabym
bym radziła
radziłobym
bym radziło
radzilibyśmy
byśmy radzili
radziłybyśmy
byśmy radziły
2 os. radziłbyś
byś radził
radziłabyś
byś radziła
radziłobyś
byś radziło
radzilibyście
byście radzili
radziłybyście
byście radziły
3 os. radziłby
by radził
radziłaby
by radziła
radziłoby
by radziło
radziliby
by radzili
radziłyby
by radziły
bezosobnik: radzono by
bezokolicznik: radzić
imiesłów przysłówkowy współczesny: radząc
gerundium: radzenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. radzenie
radzenia
D. radzenia
radzeń
C. radzeniu
radzeniom
B. radzenie
radzenia
N. radzeniem
radzeniami
Ms. radzeniu
radzeniach
W. radzenie
radzenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: radzący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. radzący
radzący
radzący
radzące
radząca
D. radzącego
radzącego
radzącego
radzącego
radzącej
C. radzącemu
radzącemu
radzącemu
radzącemu
radzącej
B. radzącego
radzącego
radzący
radzące
radzącą
N. radzącym
radzącym
radzącym
radzącym
radzącą
Ms. radzącym
radzącym
radzącym
radzącym
radzącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. radzący
radzący
radzące
radzące
D. radzących
radzących
radzących
radzących
C. radzącym
radzącym
radzącym
radzącym
B. radzących
radzących
radzących
radzące
N. radzącymi
radzącymi
radzącymi
radzącymi
Ms. radzących
radzących
radzących
radzących
odpowiednik aspektowy: poradzić
-
Rzosobowy + radzić + KOMU + CORzosobowy + radzić + KOMU + żeby ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNERzosobowy + radzić + MOWA WPROST + KOMURzosobowy + radzić + (KOMU) + BEZOKOLICZNIK -
psł. *raditi 'starać się, troszczyć się'
Nie można wykluczyć wtórnego wpływu radzić (nad projektem) - por., na co wskazują znaczenia 'doradzać, udzielać porad, zalecać'.