-
1.
warstwa tworząca zewnętrzną lub górną część czegoś -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości przestrzeni
miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni -
- błyszcząca, gładka, lśniąca, lustrzana, płaska, szorstka, wypukła; wewnętrzna, zewnętrzna powierzchnia; powierzchnia ziemska; pokryta czymś
- powierzchnia ciała, naskórka, skóry; gleby, globu, planety, skały, ziemi; Księżyca, Marsa, Słońca, Ziemi; fal, jeziora, lodowca, lodu, morza, oceanu, wody; drewna; ściany; lustra, obrazu, talerza; przedmiotu
- powierzchnie i krawędzie
- chropowatość, temperatura, ukształtowanie powierzchni
- dotykać powierzchni
- parowanie, promieniowanie powierzchni
- pokrywać; uszkodzić, wyrównać powierzchnię
- wydobyć na powierzchnię
- wystawać nad powierzchnię
- powstawać, zalegać na powierzchni
-
Któż nie uległ magii spławika unoszącego się na powierzchni wody , gdy wyobraźnia podpowiada, że gdzieś w głębinach czai się olbrzymi szczupak.
źródło: NKJP: Roman Majewski: Majowy szczupak, Dziennik Bałtycki, 2003-05-02
By na płaskiej powierzchni płótna osiągnąć iluzję wypukłości, należy - zdaniem Leonarda - odtworzyć za pomocą pędzla i farby materialność rzeczy, których obrazy śmigają przez źrenicę.
źródło: NKJP: Ewa Kuryluk: Draperie Młodego Leonarda, Gazeta Wyborcza, 1998-01-30
Przesunęła szmatą po orzechowej powierzchni biurka, przejechała wzdłuż zaśniedziałych uchwytów szuflad.
źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Przystupa, 2007
Wspólnie z dyrektorem kopalni postaraliśmy się o zasypanie tego terenu. Powierzchnia została utwardzona i wyasfaltowana. Od tego momentu funkcjonuje tu „tymczasowy” targ.
źródło: NKJP: Adrian Czarnota, Tygodnik Rybnicki: Cena za targ, 2008-01-15
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza liczba mnoga M. powierzchnia
powierzchnie
D. powierzchni
powierzchni
C. powierzchni
powierzchniom
B. powierzchnię
powierzchnie
N. powierzchnią
powierzchniami
Ms. powierzchni
powierzchniach
W. powierzchnio
powierzchnie
-
Urzeczownikowiona forma rodzaju żeńskiego dawnego (od XVI w.) przymiotnika powierzchni 'będący na zewnątrz, odbywający się na powierzchni, przebywający na powierzchni', wywodzącego się od wyrażenia przyimkowego po wierzchu; zob. wierzch