wyróżniać się

  • pod jakimś względem okazywać się innym od osób lub przedmiotów stanowiących otoczenie
  • Używane zazwyczaj w połączeniu z cechami pozytywnymi.

  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    słownictwo oceniające


    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Usposobienie człowieka

    cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

    • absolwent, piłkarz, pracownik, student, uczennica, uczeń, zawodnik wyróżnia się
    • wyróżniać się aktywnością, dojrzałością, elegancją, indywidualnością, inteligencją, oryginalnością, pobożnością, pomysłowością, pracowitością, profesjonalizmem, solidnością, sprawnością, talentem, urodą, wiedzą, zdolnościami; barwą, fryzurą, kolorem, obyczajami, rozmiarami, strojem, stylem, ubiorem, wyglądem, wzrostem; brzydotą, okrucieństwem
    • wyróżniać się spośród rodzeństwa, spośród rówieśników; wśród kolegów, wśród rówieśników, wśród sąsiadów
    • wyróżniać się w grupie, w meczu, w nauce, w pracy, w szkole, w towarzystwie, w zespole
    • wyróżniać się z grupy, z otoczenia, z tła, z tłumu
    • wyróżniać się korzystnie, pozytywnie
  • Ks. Stanisław od pierwszej chwili swego pobytu w kraju wyróżnia się z grona magnackiego gospodarnością i rządnością w sprawach majątkowych.

    źródło: KWSJP: Marian Brandys: Nieznany Książę Poniatowski, 1960

    Omar wyróżniał się nawet spośród nas pobożnością i niezłomną wiarą.

    źródło: KWSJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000

    Dwa wnętrza mają stereotypową, lecz wdzięczną dekorację z seledynowych i brunatnoczerwonych gałązek, kwiatów, ptaków i naczyń, trzecie natomiast wyróżnia się oryginalną dekoracją sklepienia.

    źródło: KWSJP: Maria Nowicka: Z dziejów malarstwa greckiego i rzymskiego, 1988

    W odległości jakichś trzydziestu metrów zauważył dziwną postać, wyraźnie czymś się wyróżniającą z tłumu przechodniów.

    źródło: KWSJP: Wiesław Paweł Szymański: Niedźwiedź w katedrze, 1979

    Heines wyróżniał się sadystycznym okrucieństwem nawet wśród swoich kompanów z SA.

    źródło: KWSJP: Franciszek Ryszka: Noc i mgła: Niemcy w okresie hitlerowskim, 1963

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. wyróżniam się
    wyróżniamy się
    2 os. wyróżniasz się
    wyróżniacie się
    3 os. wyróżnia się
    wyróżniają się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. wyróżniałem się
    +(e)m się wyróżniał
    wyróżniałam się
    +(e)m się wyróżniała
    wyróżniałom się
    +(e)m się wyróżniało
    wyróżnialiśmy się
    +(e)śmy się wyróżniali
    wyróżniałyśmy się
    +(e)śmy się wyróżniały
    2 os. wyróżniałeś się
    +(e)ś się wyróżniał
    wyróżniałaś się
    +(e)ś się wyróżniała
    wyróżniałoś się
    +(e)ś się wyróżniało
    wyróżnialiście się
    +(e)ście się wyróżniali
    wyróżniałyście się
    +(e)ście się wyróżniały
    3 os. wyróżniał się
    wyróżniała się
    wyróżniało się
    wyróżniali się
    wyróżniały się

    bezosobnik: wyróżniano się

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę się wyróżniał
    będę się wyróżniać
    będę się wyróżniała
    będę się wyróżniać
    będę się wyróżniało
    będę się wyróżniać
    będziemy się wyróżniali
    będziemy się wyróżniać
    będziemy się wyróżniały
    będziemy się wyróżniać
    2 os. będziesz się wyróżniał
    będziesz się wyróżniać
    będziesz się wyróżniała
    będziesz się wyróżniać
    będziesz się wyróżniało
    będziesz się wyróżniać
    będziecie się wyróżniali
    będziecie się wyróżniać
    będziecie się wyróżniały
    będziecie się wyróżniać
    3 os. będzie się wyróżniał
    będzie się wyróżniać
    będzie się wyróżniała
    będzie się wyróżniać
    będzie się wyróżniało
    będzie się wyróżniać
    będą się wyróżniali
    będą się wyróżniać
    będą się wyróżniały
    będą się wyróżniać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. wyróżniajmy się
    2 os. wyróżniaj się
    wyróżniajcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. wyróżniałbym się
    bym się wyróżniał
    wyróżniałabym się
    bym się wyróżniała
    wyróżniałobym się
    bym się wyróżniało
    wyróżnialibyśmy się
    byśmy się wyróżniali
    wyróżniałybyśmy się
    byśmy się wyróżniały
    2 os. wyróżniałbyś się
    byś się wyróżniał
    wyróżniałabyś się
    byś się wyróżniała
    wyróżniałobyś się
    byś się wyróżniało
    wyróżnialibyście się
    byście się wyróżniali
    wyróżniałybyście się
    byście się wyróżniały
    3 os. wyróżniałby się
    by się wyróżniał
    wyróżniałaby się
    by się wyróżniała
    wyróżniałoby się
    by się wyróżniało
    wyróżnialiby się
    by się wyróżniali
    wyróżniałyby się
    by się wyróżniały

    bezosobnik: wyróżniano by się

    bezokolicznik: wyróżniać się

    imiesłów przysłówkowy współczesny: wyróżniając się

    gerundium: wyróżnianie się

    imiesłów przymiotnikowy czynny: wyróżniający się

    odpowiednik aspektowy: wyróżnić się

  • bez ograniczeń + wyróżniać się +
    CZYM
  • Zob.  różny 

  • Uznawane za niepoprawne w połączeniu z cechą negatywną, np.  wyróżniał się szczególnym okrucieństwem .

CHRONOLOGIZACJA:
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 26.11.2018