-
jeden z palców dłoni, składający się z dwóch członów, znajdujący się z boku w stosunku do pozostałych czterech
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
części ciała, elementy i substancje składowe
-
-
- lewy, prawy; sztuczny kciuk
- kciuk (lewej, prawej) dłoni
- kciuk i palec wskazujący; paluch i kciuk
- kłąb, mięsień odwodziciel, prostownik, przywodziciel, zginacz; nasada, opuszka, paznokieć; grubość, szerokość, wielkość; kawałek; odcisk; ruch kciuka; za pomocą kciuka
- ssać; unosić, wyprostować, wystawić kciuk;
- uniesiony (do góry); wybity, złamany kciuk
- wyłamanie, zmiażdżenie kciuka
- gładzić, pocierać; przytrzymać; pokazać, wskazać/wskazywać kciukiem
- z wyjątkiem kciuka
-
|
[...] wspinanie się po pniach drzew dało podstawy do powstania postawy wyprostowanej, a przeciwstawny kciuk służący do chwytania gałęzi okazał się niezwykle sprawnym udoskonaleniem, które dało nam ogromne możliwości.
źródło: NKJP: Marcin Rotkiewicz: Nobel z Gobi, Polityka, 2005-12-24
|
|
Nie umiała ani czytać, ani pisać. Na dokumentach stawiała krzyżyk albo odcisk kciuka.
źródło: NKJP: Grażyna Kuryłło: On i ona, Gazeta Wyborcza - Dodatek, 1995-03-10
|
|
[...] lewą ręką obejmujemy tułów chorego, a kciukiem prawej ręki przyciskamy w uderzony punkt i masujemy, nie odrywając palca od ciała, w lewą stronę (jakbyśmy odkręcali).
źródło: NKJP: Mirosław Winczewski: Kręgarstwo dla każdego: kręgarstwo radiestezyjne, terapia i profilaktyka, kręgarstwo klasyczne, chiropraktyka, 2006
|
|
Jest na luzie, marynarka rozpięta, dwa kciuki w kieszonkach kamizelki.
źródło: NKJP: Tadeusz Zimecki: Ja, Franek... , 2001
|
|
Stacho ujmuje trawkę w rozdygotane palce, umieszcza ją między kciukami i dmucha. Rozlega się dwukrotnie donośny, wibrujący dźwięk.
źródło: NKJP: Bohdan Czeszko: Pokolenie, 1974
|
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
m3
|
liczba pojedyncza |
liczba mnoga |
|
| M. |
kciuk
|
kciuki
|
|
| D. |
kciuka
|
kciuków
|
|
| C. |
kciukowi
|
kciukom
|
|
| B. |
kciuk
|
kciuki
|
|
| N. |
kciukiem
|
kciukami
|
|
| Ms. |
kciuku
|
kciukach
|
|
| W. |
kciuku
|
kciuki
|
|
-
Od: dawnego krzciuk, co najprawdopodobniej jest derywatem od st.-pol. i dial. krzcić 'chrzcić' (jako określenie palca, którym kapłan w czasie chrztu namaszcza dziecko świętym olejem).
CHRONOLOGIZACJA:
SStp
SPXVI
SKN
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 12.12.2010