szmalcownik
-
osoba, która podczas II wojny światowej wymuszała pieniądze na ukrywających się Żydach, grożąc, że wyda ich Niemcom
-
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Tradycja
świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Zasady współżycia społecznego
zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie -
hiperonimy: szantażysta
-
- polscy szmalcownicy
- szmalcownik i donosiciel; kolaboranci i szmalcownicy
- wyroki (śmierci) na szmalcowników
- wydany przez szmalcownika
-
Żaden najsprytniejszy szmalcownik w dzielnicy nie spojrzy w kierunku synowej architekta, który wśród warszawskiej inteligencji był filarem prawicy.
źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1957
Oszczędziłem zebranym gorzkiej refleksji i nie powiedziałem, że gdyby mój ojciec po studiach pozostał w Paryżu, zamiast w końcu lat trzydziestych wracać do Polski, to przeżyłby wojnę, nie ożeniłby się z moją matką, która zginęła razem z nim, zadenuncjowana przez szmalcownika na „linii otwockiej”, może ożeniłby się z Francuzką i mnie wcale nie byłoby na świecie...
źródło: NKJP: Daniel Passent: Choroba dyplomatyczna, 2002
Dowiedziałam się wtedy, że ciotka dalej romansowała z tym szmalcownikiem, przepijając z nim pieniądze, które mój ojciec dawał mu na ratowanie matki.
źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Drohobycz, Drohobycz, 1997
Kontakty z drugą stroną muru, poza oczywistym niebezpieczeństwem związanym z przenoszeniem materiałów ruchu oporu, były obarczone jeszcze jednym, wówczas szczególnie dojmującym zagrożeniem: Niemcy, a czasami Polacy (szmalcownicy) wyłapywali ludzi mających semicki wygląd.
źródło: NKJP: Krzysztof Burnetko, Witold Bereś: Marek Edelman. Życie. Po prostu, 2008
Podczas wojny, z żoną Żydówką, uciekają z wileńskiego getta, dwa razy wykupują się z rąk szmalcowników w mundurach granatowej policji.
źródło: NKJP: Robert Leszczyński: Autobiografia truciciela umysłów, Gazeta Wyborcza, 1996-02-14
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza liczba mnoga M. szmalcownik
szmalcownicy
ndepr szmalcowniki
depr D. szmalcownika
szmalcowników
C. szmalcownikowi
szmalcownikom
B. szmalcownika
szmalcowników
N. szmalcownikiem
szmalcownikami
Ms. szmalcowniku
szmalcownikach
W. szmalcowniku
szmalcownicy
ndepr szmalcowniki
depr -
Od: szmalec (pieniądze)