zapeszać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

powodować, że coś się nie uda lub nie zostanie zrealizowane przez mówienie o tym zbyt wcześnie bądź robienie czegoś, co według mówiącego może przynieść pecha

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Tradycja

wierzenia i przesądy

Połączenia

nie chcieć zapeszać

Cytaty

	[...] wiedziała, że nie można nic kupować dziecku przed porodem, żeby nie zapeszać [...]. źródło: NKJP: Jowita Flankowska: Brzuch party, Polityka, 2008-06-28
	- O, włącza pani magnetofon, choć pewnie i tak nic się nie nagra. - Dlaczego Pani zapesza? - Nie, broń Boże. Ale w mojej obecności dzieją się nieraz dziwne rzeczy [...]. źródło: NKJP: Jest fajnie, nie narzekam, Dziennik Polski, 2003-10-11
	[...] nie chcieli sami zapeszać szans swojego kandydata. Do ostatniej chwili powstrzymywano się z oznakami radości ze zwycięstwa. źródło: NKJP: Radosław Mikołajczyk: Ostatnie kanapki w III RP, Dziennik Polski, 2005-10-24
	Samorządowcy obiecali, że przekażą rodzinie mieszkanie komunalne poza kolejnością. [...] - Mieszkanie jest, ale na razie nie zapeszamy, bo nie ma jeszcze podpisanego aktu notarialnego. źródło: NKJP: (GM): Jest mieszkanie!, Dziennik Polski, 2008-04-25

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapeszam	zapeszamy
2 os.	zapeszasz	zapeszacie
3 os.	zapesza	zapeszają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapeszałem +(e)m zapeszał	zapeszałam +(e)m zapeszała	zapeszałom +(e)m zapeszało	zapeszaliśmy +(e)śmy zapeszali	zapeszałyśmy +(e)śmy zapeszały
2 os.	zapeszałeś +(e)ś zapeszał	zapeszałaś +(e)ś zapeszała	zapeszałoś +(e)ś zapeszało	zapeszaliście +(e)ście zapeszali	zapeszałyście +(e)ście zapeszały
3 os.	zapeszał	zapeszała	zapeszało	zapeszali	zapeszały

bezosobnik: zapeszano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zapeszał będę zapeszać	będę zapeszała będę zapeszać	będę zapeszało będę zapeszać	będziemy zapeszali będziemy zapeszać	będziemy zapeszały będziemy zapeszać
2 os.	będziesz zapeszał będziesz zapeszać	będziesz zapeszała będziesz zapeszać	będziesz zapeszało będziesz zapeszać	będziecie zapeszali będziecie zapeszać	będziecie zapeszały będziecie zapeszać
3 os.	będzie zapeszał będzie zapeszać	będzie zapeszała będzie zapeszać	będzie zapeszało będzie zapeszać	będą zapeszali będą zapeszać	będą zapeszały będą zapeszać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapeszajmy
2 os.	zapeszaj	zapeszajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapeszałbym bym zapeszał	zapeszałabym bym zapeszała	zapeszałobym bym zapeszało	zapeszalibyśmy byśmy zapeszali	zapeszałybyśmy byśmy zapeszały
2 os.	zapeszałbyś byś zapeszał	zapeszałabyś byś zapeszała	zapeszałobyś byś zapeszało	zapeszalibyście byście zapeszali	zapeszałybyście byście zapeszały
3 os.	zapeszałby by zapeszał	zapeszałaby by zapeszała	zapeszałoby by zapeszało	zapeszaliby by zapeszali	zapeszałyby by zapeszały

bezosobnik: zapeszano by

bezokolicznik: zapeszać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zapeszając

gerundium: zapeszanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapeszanie	zapeszania
D.	zapeszania	zapeszań
C.	zapeszaniu	zapeszaniom
B.	zapeszanie	zapeszania
N.	zapeszaniem	zapeszaniami
Ms.	zapeszaniu	zapeszaniach
W.	zapeszanie	zapeszania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zapeszający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zapeszający	zapeszający	zapeszający	zapeszające	zapeszająca
D.	zapeszającego	zapeszającego	zapeszającego	zapeszającego	zapeszającej
C.	zapeszającemu	zapeszającemu	zapeszającemu	zapeszającemu	zapeszającej
B.	zapeszającego	zapeszającego	zapeszający	zapeszające	zapeszającą
N.	zapeszającym	zapeszającym	zapeszającym	zapeszającym	zapeszającą
Ms.	zapeszającym	zapeszającym	zapeszającym	zapeszającym	zapeszającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zapeszający	zapeszający	zapeszające	zapeszające
D.	zapeszających	zapeszających	zapeszających	zapeszających
C.	zapeszającym	zapeszającym	zapeszającym	zapeszającym
B.	zapeszających	zapeszających	zapeszających	zapeszające
N.	zapeszającymi	zapeszającymi	zapeszającymi	zapeszającymi
Ms.	zapeszających	zapeszających	zapeszających	zapeszających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zapeszany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zapeszany	zapeszany	zapeszany	zapeszane	zapeszana
D.	zapeszanego	zapeszanego	zapeszanego	zapeszanego	zapeszanej
C.	zapeszanemu	zapeszanemu	zapeszanemu	zapeszanemu	zapeszanej
B.	zapeszanego	zapeszanego	zapeszany	zapeszane	zapeszaną
N.	zapeszanym	zapeszanym	zapeszanym	zapeszanym	zapeszaną
Ms.	zapeszanym	zapeszanym	zapeszanym	zapeszanym	zapeszanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zapeszani	zapeszani	zapeszane	zapeszane
D.	zapeszanych	zapeszanych	zapeszanych	zapeszanych
C.	zapeszanym	zapeszanym	zapeszanym	zapeszanym
B.	zapeszanych	zapeszanych	zapeszanych	zapeszane
N.	zapeszanymi	zapeszanymi	zapeszanymi	zapeszanymi
Ms.	zapeszanych	zapeszanych	zapeszanych	zapeszanych

odpowiednik aspektowy: zapeszyć

Inne uwagi

Zwykle neg

Składnia

+

zapeszać

+

(CO)

Pochodzenie

Od: pech