UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obryw

Chronologizacja

1837, Kosmorama Europy, polona.pl

Pochodzenie

Zob. rwać

1.a oderwanie się skały

Definicja

gwałtowne odpadnięcie skały bądź lodu od stromego zbocza

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Połączenia

obryw lodu, skarpy

Cytaty

W chwili gdy trawersowali Żleb Żandarmerii nastąpił obryw warstwy świeżego śniegu, który zalegał na zlodowaciałej twardej powierzchni.

źródło: NKJP: Adam Marasek: Śnieg zabija i dusi, Tygodnik Podhalański, 1996

Ściana El Plata ma co prawda średnie trudności techniczne, z uwagi jednak na ciągłe obrywy lodu i lawiny kamienne jest wyjątkowo niebezpieczna.

źródło: Kazimierz Saysse-Tobiczyk: W górach wysokich, 1985 (books.google.pl)

[...] obudził ich potężny trzask. Wielotonowe bloki skalne przeleciały znowu obok kruchej platformy biwakowej. [...] Po tym [...] obrywie obaj byli pewni, że nie chcą się już dalej wspinać.

źródło: NKJP: Marek Grocholski: Przeżyłem własną śmierć, Tygodnik Podhalański, 1999

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obryw	obrywy
D.	obrywu	obrywów
C.	obrywowi	obrywom
B.	obryw	obrywy
N.	obrywem	obrywami
Ms.	obrywie	obrywach
W.	obrywie	obrywy

Składnia

obryw

(CZEGO)

1.b rezultat

Definicja

masa skalna bądź lodowa, która gwałtownie oderwała się od stromego zbocza

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia budowa Ziemi

Połączenia

obryw skalny

Cytaty

Wiele przemawiało za tym, że nieszczęsny nurek zginął przywalony obrywem skalnym.

źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach, 1979

Na [...] szlaku istniały sztucznie wykute w skale stopnie, ale później obryw skalny zniszczył tę drogę.

źródło: NKJP: Maciek Rysula: Pałac Kultury, Śnieżna i Lodowy, Tygodnik Podhalański, 1996

Obecność pokryw piaszczysto-żwirowych i gliniastych na kulminacjach pagórków tłumaczona bywa jako pozostałości po wytopieniu się obrywów lodowych [...].

źródło: Biuletyn Instytutu Geologicznego, 1974 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obryw	obrywy
D.	obrywu	obrywów
C.	obrywowi	obrywom
B.	obryw	obrywy
N.	obrywem	obrywami
Ms.	obrywie	obrywach
W.	obrywie	obrywy

Składnia

obryw

(JAKI)

1.c miejsce

Definicja

miejsce powstałe w wyniku gwałtownego odpadnięcia skały bądź lodu od stromego zbocza

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu

Połączenia

krawędzie obrywu

Cytaty

Na szczycie, na krawędzi obrywu znajduje się barokowa Kaplica Matki Bożej Śnieżnej [...].

źródło: NKJP: Internet

[...] całkowicie utknął na wąskiej półeczce kilkanaście metrów nad obrywem i zaczął wzywać pomocy [...].

źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach, 1979

Serpentyna stromo pięła się w górę i nagle urwała się zasypana głazami. Trzeba było się cofnąć do miejsca, gdzie droga nieco się rozszerzała. Ale prowadziła do niej wąska ścieżka wzdłuż obrywu góry.

źródło: Julian Stryjkowski: Przybysz z Narbony, 1978 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obryw	obrywy
D.	obrywu	obrywów
C.	obrywowi	obrywom
B.	obryw	obrywy
N.	obrywem	obrywami
Ms.	obrywie	obrywach
W.	obrywie	obrywy

Składnia

obryw

(CZEGO)

2. pieniężny

Definicja

pot.

pieniądze albo inna korzyść uzyskana przez kogoś dodatkowo w stosunku do zarobków

Noty o użyciu

Używane przeważnie z dezaprobatą, wynikającą z przekonania, że są to zyski nienależne lub pochodzące z nielegalnych źródeł.

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca wynagrodzenie za pracę

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Cytaty

	Oni [= ławnicy - red. WSJP] co prawda swojej doli za nasiadówy na sądowych salach nie pobierają jako pensji, [...] ale dla fiskusa dochód to dochód, nieważne z jakiego źródła. Kokosy to nie są zdecydowanie, na ogół około stówki, chyba że chodzi o trudniejsze sprawy, wtedy można liczyć na obryw w wysokości nawet kilkuset złotych. źródło: NKJP: Paweł Zieliński: Sprawy duże i małe, Dziennik Polski, 2005-03-25
	[...] podli, mali, interesowni, skorumpowani i żerujący na innych odejdą z Grójca na zawsze.[...] Schowają się w swoich norach [...]. Kiedy z nor wyjdą, będą zmuszeni pracować uczciwie, bez obrywów i ciemnych gratyfikacji. Może to dla nich być bardzo uzdrawiające. źródło: Internet: grojec24.net
	Aby zestawienie było rzetelne, należy podać informacje: [...] - czy uwzględniono dodatkowe obrywy, jak np. służbowy telefon, służbowy samochód, „szkolenia” na ciepłych wyspach, etc.. źródło: Internet: bankier.pl
	Tak, zwykły człowiek poza budżetem ma głodowe zarobki, ale już jak zahaczy się po znajomości jeden z drugim w budżetówce, to ma obrywy ze wszystkich stron. źródło: Internet: forum.gazeta.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obryw	obrywy
D.	obrywu	obrywów
C.	obrywowi	obrywom
B.	obryw	obrywy
N.	obrywem	obrywami
Ms.	obrywie	obrywach
W.	obrywie	obrywy

Inne uwagi

Zwykle lm

3. pobicie

Definicja

pot.

pobicie przez kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Cytaty

Był bity, popychany, przytapiany w muszli klozetowej [...] Stałem i cieszyłem się w duchu, że to nie ja jestem taką łajzą [...], gdy koledzy okładali go po mnie, gdy robili mu „ścieżkę zdrowia” i setki innych „ fajnych rzeczy cool”. [...] Nie rozumiałem wtedy jak ten chuderlawy koleś może przychodzić do nas mimo tych krzywd po kolejny obryw.

źródło: Internet: racjonalista.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obryw	obrywy
D.	obrywu	obrywów
C.	obrywowi	obrywom
B.	obryw	obrywy
N.	obrywem	obrywami
Ms.	obrywie	obrywach
W.	obrywie	obrywy

Inne uwagi

Zwykle lp

4. słowny

Definicja

pot.

ostre upomnienie lub krytyka

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	bura, obskok, ochrzan, opeer, opieprz, połajanka, reprymenda, ruga
	hiperonimy:	upomnienie

Połączenia

dostać obryw

Cytaty

Na początku znajomości mój Szanowny pytał, ile to szczypta soli. Dziś ugotuje dziecięciu kaszkę z naturalną wanilią, [...] poskłada pranie i nie uważa się za bohatera. Czasem dostanie obryw za upranie czegoś jaśniejszego z ciemnymi, ale to on układa lepiej naczynia w zmywarce, za co mi się delikatnie dostaje.

źródło: NKJP: mataja.pl

Odwiedziła go z koleżanką. On poprosił ją o zabranie reklamówki z niepotrzebnymi kartkami - kosz na śmieci stał koło jej zaparkowanego samochodu. On stał się w jej oczach wręcz chamem bez szacunku do kobiet....i dostał obryw, że jeszcze ich do auta nie odprowadził.

źródło: Internet: netkobiety.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obryw	obrywy
D.	obrywu	obrywów
C.	obrywowi	obrywom
B.	obryw	obrywy
N.	obrywem	obrywami
Ms.	obrywie	obrywach
W.	obrywie	obrywy

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

obryw

(za CO)

Data ostatniej modyfikacji: 29.03.2022