UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

skwierczeć

Chronologizacja

XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skwierczę	skwierczymy
2 os.	skwierczysz	skwierczycie
3 os.	skwierczy	skwierczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skwierczałem +(e)m skwierczał	skwierczałam +(e)m skwierczała	skwierczałom +(e)m skwierczało	skwierczeliśmy +(e)śmy skwierczeli	skwierczałyśmy +(e)śmy skwierczały
2 os.	skwierczałeś +(e)ś skwierczał	skwierczałaś +(e)ś skwierczała	skwierczałoś +(e)ś skwierczało	skwierczeliście +(e)ście skwierczeli	skwierczałyście +(e)ście skwierczały
3 os.	skwierczał	skwierczała	skwierczało	skwierczeli	skwierczały

bezosobnik: skwierczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę skwierczał będę skwierczeć	będę skwierczała będę skwierczeć	będę skwierczało będę skwierczeć	będziemy skwierczeli będziemy skwierczeć	będziemy skwierczały będziemy skwierczeć
2 os.	będziesz skwierczał będziesz skwierczeć	będziesz skwierczała będziesz skwierczeć	będziesz skwierczało będziesz skwierczeć	będziecie skwierczeli będziecie skwierczeć	będziecie skwierczały będziecie skwierczeć
3 os.	będzie skwierczał będzie skwierczeć	będzie skwierczała będzie skwierczeć	będzie skwierczało będzie skwierczeć	będą skwierczeli będą skwierczeć	będą skwierczały będą skwierczeć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skwierczmy
2 os.	skwiercz	skwierczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skwierczałbym bym skwierczał	skwierczałabym bym skwierczała	skwierczałobym bym skwierczało	skwierczelibyśmy byśmy skwierczeli	skwierczałybyśmy byśmy skwierczały
2 os.	skwierczałbyś byś skwierczał	skwierczałabyś byś skwierczała	skwierczałobyś byś skwierczało	skwierczelibyście byście skwierczeli	skwierczałybyście byście skwierczały
3 os.	skwierczałby by skwierczał	skwierczałaby by skwierczała	skwierczałoby by skwierczało	skwierczeliby by skwierczeli	skwierczałyby by skwierczały

bezosobnik: skwierczano by

bezokolicznik: skwierczeć

imiesłów przysłówkowy współczesny: skwiercząc

gerundium: skwierczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skwierczenie	skwierczenia
D.	skwierczenia	skwierczeń
C.	skwierczeniu	skwierczeniom
B.	skwierczenie	skwierczenia
N.	skwierczeniem	skwierczeniami
Ms.	skwierczeniu	skwierczeniach
W.	skwierczenie	skwierczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: skwierczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skwierczący	skwierczący	skwierczący	skwierczące	skwiercząca
D.	skwierczącego	skwierczącego	skwierczącego	skwierczącego	skwierczącej
C.	skwierczącemu	skwierczącemu	skwierczącemu	skwierczącemu	skwierczącej
B.	skwierczącego	skwierczącego	skwierczący	skwierczące	skwierczącą
N.	skwierczącym	skwierczącym	skwierczącym	skwierczącym	skwierczącą
Ms.	skwierczącym	skwierczącym	skwierczącym	skwierczącym	skwierczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skwierczący	skwierczący	skwierczące	skwierczące
D.	skwierczących	skwierczących	skwierczących	skwierczących
C.	skwierczącym	skwierczącym	skwierczącym	skwierczącym
B.	skwierczących	skwierczących	skwierczących	skwierczące
N.	skwierczącymi	skwierczącymi	skwierczącymi	skwierczącymi
Ms.	skwierczących	skwierczących	skwierczących	skwierczących

Inne uwagi

W bezokoliczniku używa się również formy skwierczyć , która jest uważana za niepoprawną.

Pochodzenie

Czasownik pochodzenia dźwiękonaśladowczego

1. o tłuszczu

Definicja

wydawać odgłos, jaki powstaje na przykład przy smażeniu lub paleniu czegoś

Warianty

rzadziej daw. skwirczeć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Połączenia

mięso, olej, słonina, tłuszcz; świeca skwierczy
skwierczeć na ognisku, na patelni
skwierczeć w ogniu

Cytaty

Ciszę podkreślało tylko skwierczenie knota świecy.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Sezon na papierówki, 2003

W garnku rozgrzej łyżkę oleju i łyżkę masła, jak masło zacznie skwirczeć, wsyp ryż i energicznie wymieszaj [...].

źródło: Internet: kuchniamlodegodiabetyka.wordpress.com

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne: skwierczyć

2. o ptaku

Definicja

o niektórych ptakach i owadach: wydawać charakterystyczny głos, składający się z krótkich, wysokich tonów

Warianty

rzadziej daw. skwirczeć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Cytaty

Pierwotnie była tu wieś zwana Dębą, która w połowie XV stulecia uzyskała prawa miejskie, a nieco wcześniej nowe przezwanie - Skwierniewice, jakoby od skwierczących kwiczołów, które licznie gnieździły się wówczas w okolicznych krzewach jałowca.

źródło: NKJP: Maria Irena Kwiatkowska: Znane i nieznane: rezydencje, ludzie, wydarzenia, 2001

Sam jak kozica skakał ze skałki na skałkę i zwisał na granitowych iglicach, i wspinał się ku pustaciom, gdzie aby orły skwirczały, a wiatr chmury przeganiał.

źródło: Janina Porazińska: Czarodziejska księga, 1961 (monikacisek.pl)

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne: skwierczyć

3. z bólu

Definicja

pot.

pod wpływem bólu lub cierpienia wydawać charakterystyczny odgłos, składający się z krótkich, wysokich tonów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Cytaty

Jakbym mógł, tobym poobcinał mu wszystkie kończyny i niech skwierczy z bólu.

źródło: Internet: hyperreal.info

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne: skwierczyć

4. na los

Definicja

daw.

biadolić

Warianty

daw. skwirczeć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	biadać, biadolić, jęczeć, skamlać, skamleć, skamłać, skomleć, skomlić, skowyczeć
	hiperonimy:	narzekać

Cytaty

A co trudnego jest w zarejestrowaniu domeny, że tak skwierczysz!?

źródło: NKJP: Internet

- Nie chodzi mi o mnie samą. Ale Jaśka i chłopcy, Ziuta skwirczą w Taszkiencie i na pewno oczekują ode mnie wybawienia.

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne: skwierczyć

5. o dziecku

Definicja

daw.

płakać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	ktoś roni łzy, łzawić się, płakać
	antonimy:	śmiać się

Cytaty

Zdaje mi się, że pierwszeństwo miały te chaty, w których skwierczał noworodek, ale mówię to raczej na własny domysł, bo się nam nigdy nie udało wypenetrować dokładnie, jak się w istocie przedstawia rozdział [...] mleka.

źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 1946

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne: skwierczyć

Data ostatniej modyfikacji: 26.07.2024