biadać

  • książk.  narzekać na coś lub kogoś przysparzającego mówiącemu kłopotów w sposób silnie uzewnętrzniający głosem emocjonalną reakcję nadawcy
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Stany psychiczne człowieka

    zachowania emocjonalne

  • synonimy:  biadolić
    skwierczeć
    hiperonimy:  narzekać
    • biadać nad losem, nad sobą
    • biadać gorzko
  • Piorun jasny! – powtarzał bezładnie słowa, nie mogąc wyjść z szoku. Bezradnie krążył po pokoju. Nie wiadomo było, czy biada nad sobą, czy nad Farmerem.

    źródło: NKJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002

    [...] ktoś biadał nad kryzysem wiary, spadkiem praktyki religijnej i powołań.

    źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Przestrzeń dzieł wiecznych: eseje o tradycji kultury śródziemnomorskiej, 1993

    Zaczął biadać, że nigdy nie ośmieli się zaśpiewać wobec tysięcy widzów.

    źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949

    - Zgasło moje światło, odeszła moja rada, przeklęte moje dni... - biadał Ab-Ram zdruzgotany wiadomością.

    źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. biadam
    biadamy
    2 os. biadasz
    biadacie
    3 os. biada
    biadają

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. biadałem
    +(e)m biadał
    biadałam
    +(e)m biadała
    biadałom
    +(e)m biadało
    biadaliśmy
    +(e)śmy biadali
    biadałyśmy
    +(e)śmy biadały
    2 os. biadałeś
    +(e)ś biadał
    biadałaś
    +(e)ś biadała
    biadałoś
    +(e)ś biadało
    biadaliście
    +(e)ście biadali
    biadałyście
    +(e)ście biadały
    3 os. biadał
    biadała
    biadało
    biadali
    biadały

    bezosobnik: biadano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę biadał
    będę biadać
    będę biadała
    będę biadać
    będę biadało
    będę biadać
    będziemy biadali
    będziemy biadać
    będziemy biadały
    będziemy biadać
    2 os. będziesz biadał
    będziesz biadać
    będziesz biadała
    będziesz biadać
    będziesz biadało
    będziesz biadać
    będziecie biadali
    będziecie biadać
    będziecie biadały
    będziecie biadać
    3 os. będzie biadał
    będzie biadać
    będzie biadała
    będzie biadać
    będzie biadało
    będzie biadać
    będą biadali
    będą biadać
    będą biadały
    będą biadać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. biadajmy
    2 os. biadaj
    biadajcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. biadałbym
    bym biadał
    biadałabym
    bym biadała
    biadałobym
    bym biadało
    biadalibyśmy
    byśmy biadali
    biadałybyśmy
    byśmy biadały
    2 os. biadałbyś
    byś biadał
    biadałabyś
    byś biadała
    biadałobyś
    byś biadało
    biadalibyście
    byście biadali
    biadałybyście
    byście biadały
    3 os. biadałby
    by biadał
    biadałaby
    by biadała
    biadałoby
    by biadało
    biadaliby
    by biadali
    biadałyby
    by biadały

    bezosobnik: biadano by

    bezokolicznik: biadać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: biadając

    gerundium: biadanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: biadający

  • bez ograniczeń + biadać +
    nad KIM/CZYM
    bez ograniczeń + biadać +
    że ZDANIE
    bez ograniczeń + biadać +
    MOWA WPROST
  • Zob. biada I

CHRONOLOGIZACJA:
1549, SPXVI
Data ostatniej modyfikacji: 24.06.2018