UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

darmo

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: przysłówek

Pochodzenie

płn. psł. *darъmь

Forma narzędnika l. poj. rzecz. *darъ (zob. dar).

1. bezpłatnie

Definicja

nie płacąc lub nie żądając opłaty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse podatki, opłaty, świadczenia pieniężne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  bezpłatnie, darmowo, gratis I, nieodpłatnie, za darmo, za darmoszkę

Połączenia

  • darmo dać/dawać, dostać, wziąć; jeść

Cytaty

Jak pójdzie do rzeźnika przed zamknięciem, tak za piętnaście siódma, to dadzą darmo, albo prawie darmo, różne ścinki. Z kiełbas, z boczku, z szynki, salcesonów.

źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1997

Ustawa przewiduje m.in., że pracownicy, rolnicy i rybacy będą mogli dostać darmo najwyżej do 15 proc. akcji swojej firmy, jeśli w ciągu trzech miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru złożą pisemne oświadczenie o zamiarze przejęcia akcji.

źródło: NKJP: Komercjalizacja, Gazeta Wyborcza, 1997-02-22

Korzenie tej pedagogiki tkwią w mizoginicznych XIX-wiecznych historiach o nadliczbowych, zbędnych, bezużytecznych starych pannach, darmo jedzących chleb i znoszących najsroższe upokorzenia.

źródło: NKJP: Kazimiera Szczuka: Sama nie samotna, Polityka, 2008-05-10

2. nadaremnie

Definicja

w sposób, który nie przynosi oczekiwanych efektów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  bezskutecznie, daremnie, na darmo, nadaremnie, nadaremno, próżno
antonimy:  skutecznie
hiperonimy:  niepotrzebnie

Połączenia

  • darmo mówić, szukać

Cytaty

Śladów Jana Kulczyka darmo szukać na szczycie rankingu. Odnajdziemy go dopiero na 383 miejscu, które zajmuje kontrolowana przez niego Polenergia.

źródło: NKJP: Joanna Solska: Na trzech silnikach, Polityka, 2008-05-03

W ubiegły piątek przez cztery godziny nie kursowały miejskie autobusy, a zdenerwowani kielczanie darmo wyczekiwali na przystankach.

źródło: NKJP: (ElZem): Cztery godziny nocnego strajku w MPK, Echo Dnia, 2007-06-29

Gigantyczny koncern Rhone-Poulenc darmo starał się o polskie zakłady sodowe.

źródło: NKJP: Jacek Pawlicki: Marki przed franki, 1996-09-11

- Darmo skamlesz! Dobrze wiesz, żeś mój, że nikt i nic nie jest w stanie wyrwać cię z mojej mocy!

źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006

Frazeologizmy

na darmo
nie na darmo
nie darmo
za pół darmo
pół darmo
trudno i darmo
za darmo
za pół darmo
pół darmo
Data ostatniej modyfikacji: 15.12.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj