UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

miód

Chronologizacja

1208, Leszek Bednarczuk, Początki i pogranicza polszczyzny, 2018

Pochodzenie

psł. *medъ 'miód naturalny; miód pitny, sycony, napój przyrządzany z miodu'

1. pszczeli

Definicja

słodka, lepka substancja wytwarzana przez pszczoły z nektaru kwiatowego lub spadzi

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt owady

Połączenia

  • złocisty; świeży; naturalny, sztuczny miód; miód akacjowy, gryczany, lipowy, malinowy, rzepakowy, wrzosowy; nektarowy, spadziowy, wielokwiatowy; pszczeli; płynny, skrystalizowany
  • miód z nektaru
  • miód i cukier, miód i cynamon, miód i czekolada, miód i dżem, miód i konfitury, miód i mak, miód i marmolada, miód i masło, miód i migdały, miód i orzechy, miód i rodzynki, miód i wanilia; miód i czosnek, miód i zioła; miód i pyłki; miód i wosk
  • kropla, odrobina; kubek, łyżeczka, łyżka, słoiczek, słoik, szklanka; plaster; barwa, kolor, konsystencja, smak; krystalizacja; produkcja miodu
  • chleb, syrop z miodem
  • posmarować (chleb) miodem
  • podbierać, zbierać; pozyskiwać; podgrzewać, rozpuścić; dodać/dodawać; jeść, spożywać miód
  • osłodzić, słodzić miodem
  • pachnieć miodem; wymieszać, zmieszać coś z miodem
  • herbata z miodem i cytryną, mleko z miodem i czosnkiem; coś na bazie miodu

Cytaty

Tradycyjnie piję gorące mleko z miodem i czosnkiem. To niezawodny sposób na zwalczanie uciążliwych dolegliwości przy przeziębieniu.

źródło: NKJP: Katarzyna Wilk: Lepiej zapobiegać, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-10-31

To pieczywo szczególnie dobrze nadaje się do przyrządzania słodkich kanapek, np. z miodem, dżemem czy konfiturami - mówi prezes GS Dariusz Szpakowski.

źródło: NKJP: (JAZ): Chleb o smaku marchewkowym, Express Ilustrowany, 2003-09-13

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. miód
miody
D. miodu
miodów
C. miodowi
miodom
B. miód
miody
N. miodem
miodami
Ms. miodzie
miodach
W. miodzie
miody

2. pitny

Definicja

napój alkoholowy wytwarzany ze sfermentowanego miodu pszczelego, do którego dodaje się soki owocowe, przyprawy oraz wodę

Noty o użyciu

Używane również w postaci pełnej: miód pitny.

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Połączenia

  • beczka miodu
  • miód i gorzałka, miód i nalewka, miód i piwo, miód i wino, miód i wódka

Cytaty

Nie traktował nędzarzy mocniejszym trunkiem, sam bowiem od lat nie pijał miodu ani wina, lecz jedynie najgorszego gatunku, rozwodnione piwo.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. miód
miody
D. miodu
miodów
C. miodowi
miodom
B. miód
miody
N. miodem
miodami
Ms. miodzie
miodach
W. miodzie
miody

Frazeologizmy

coś jest miodem na czyjeś na serce
cud miód
miód malina
cud miód ultramaryna
cud miód i orzeszki
cud miód malina
jak muchy do miodu
ktoś leje miód na czyjeś serce
ktoś spija śmietankę
ktoś spija miód
ktoś syci miód
łyżka dziegciu
łyżka dziegciu w beczce miodu
miód pitny
mlekiem i miodem płynący
mydło i powidło
miód, mydło i powidło

Przysłowia

Kto ma pszczoły, ten ma miód, kto ma dzieci, ten ma smród
Kto ma pszczoły, ten ma miód, kto ma dzieci, ten ma...
Data ostatniej modyfikacji: 24.03.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj