Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *kъžьdъ-jь
Definicja
Noty o użyciu
Używane często w znaczeniu 'każdy człowiek'.
Wyrazu nie używa się w zdaniach z zaprzeczonym czasownikiem w roli orzeczenia.
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | co do jednego, wszelaki, wszelki, wszystek | |
| antonimy: | żaden I |
Połączenia
- każdy chłopiec, człowiek, mężczyzna; obywatel, polityk, pracownik; przedmiot; dzień, miesiąc, rok; każda dziewczyna, osoba, kobieta; chwila, jesień, noc, wiosna, zima; rzecz; sprawa, sytuacja; wieś; każde dziecko; zwierzę; lato; miasto
- każdy z nas
Cytaty
|
Początek Osiedla, gruzowiska pod balkonami, zapach świeżego betonu w mieszkaniach, i błoto, bajora błota, przez które przedzierałem się każdej jesieni do szkoły. Jak opisać zapach błota? źródło: NKJP: Michał Olszewski: Chwalcie łąki umajone, 2005 |
|
|
Jego zwierzchnicy, zresztą tuż po skończeniu studiów, byli zdania, że każdy pracownik powinien raz w tygodniu wypowiadać się na temat problemów, jakie pojawiają się na jego stanowisku pracy. źródło: NKJP: Adam Barczyński: Ślepy los, 1999 |
|
|
Gdy był małym chłopcem, gdy bał się zostawać sam w domu, układał w słonecznej smudze palce tak, że na ścianie powstawało monstrualne zwierzę gotowe go bronić w każdej sytuacji. źródło: NNKJP: Zdzisław Smektała: Chcica..., 2006 |
|
|
Z każdych drzwi, z każdego okna dolatują śmiechy, śpiewy, dźwięki pianoli lub harmonii, klekot zsuwających się ze stóp pantofli, brzęk szklanek, szczęk naczyń, spuszczanie wody w ubikacjach.. źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem, 1957 |
|
|
Wszystko, co wiemy o rozwoju cywilizowanego świata, dowodzi, że każde dwa lata edukacji więcej zmniejszają prawdopodobieństwo danej osoby do zostania bezrobotną źródło: NKJP: Łukasz Turski, Gazeta Wyborcza, 1997-05-13 |
|
|
Żeby taką fryzurę wykonać, trzeba poświęcić ok. 40 min. Nie z każdych włosów da się zrobić. źródło: NKJP: Karolina Krajewska: ,Z nożyczkami i brzytwą, Krajewska Karolina, 2000-06-23 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | każdy |
każdy |
każdy |
każde |
każda |
| D. | każdego |
każdego |
każdego |
każdego |
każdej |
| C. | każdemu |
każdemu |
każdemu |
każdemu |
każdej |
| B. | każdego |
każdego |
każdy |
każde |
każdą |
| N. | każdym |
każdym |
każdym |
każdym |
każdą |
| Ms. | każdym |
każdym |
każdym |
każdym |
każdej |
| W. | każdy |
każdy |
każdy |
każde |
każda |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | każdzi |
każdzi |
każde |
każde |
| D. | każdych |
każdych |
każdych |
każdych |
| C. | każdym |
każdym |
każdym |
każdym |
| B. | każdych |
każdych |
każdych |
każde |
| N. | każdymi |
każdymi |
każdymi |
każdymi |
| Ms. | każdych |
każdych |
każdych |
każdych |
| W. | każdzi |
każdzi |
każde |
każde |
Inne uwagi
Formy lm używane tylko w połączeniach z rzeczownikami niemającymi liczby pojedynczej, rzeczownikami oznaczającymi zbiór lub rodzaj obiektów lub grupami liczebnikowo-rzeczownikowymi
Składnia
|
+ | każdy | + |
|
| szyk: tylko prepozycja | ||||