UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dziw

Chronologizacja

XIV w., Bor
XV w., Bańk

Pochodzenie

psł. *divъ 'oglądanie z podziwem; podziw, zachwyt, zdumienie; to, co wzbudza podziw, zachwyt, zdumienie'

1. zjawisko

Definicja

zjawisko nierealne, niespotykane i zdumiewające

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dziwo

Połączenia

  • dziwy niesłychane
  • dziw natury
  • dziw nad dziwy
  • kraina dziwów
  • pełen dziwów
  • dzieją się dziwy

Cytaty

Niezadługo na szklanym zegarze gwiazd wybije noc najkrótsza w roku, noc czarów i dziwów.

źródło: NKJP: Hanna Kostyrko: Klechdy domowe, 1995

Istnieje prawdziwa staroświeckość, prawdziwa mitologia i prawdziwe kołtuństwo, tak jak istnieje prawdziwy zabobon, głupia ludowa gadka, fantastyczne mniemanie na temat urojonych dziwów natury.

źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór. Rzeczy mniejsze, 1998

Największą furorę wśród andyjskich dziwów robi od lat vilcacora, znana ze skuteczności peruwiańska roślina lecznicza.

źródło: NKJP: (gz): Andyjskie dziwy, Express Ilustrowany, 2002-10-01

Po śmierci Nelki jej syn Poker przedłuża dynastię bezogoniastych szczeniąt nawet wtedy, kiedy popełnia mezalians. Dziw nad dziwy!

źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

Poufałość, z jaką się do niego zwracała, nasunęła Sandrze graniczące z pewnością podejrzenie, że muszą być kochankami. Czyli kolejny dziw i kuriozum Wyspy.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dziw
dziwy
D. dziwu
dziwów
C. dziwowi
dziwom
B. dziw
dziwy
N. dziwem
dziwami
Ms. dziwie
dziwach
W. dziwie
dziwy

Inne uwagi

Zwykle lm

2. opowieść

Definicja

opowieść o czymś nierealnym, niespotykanym i zdumiewającym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • baśniowe dziwy
  • opowiadać, prawić dziwy

Cytaty

Gdzie [...] mały ogieniek zobaczył, tam szedł, przy chruście siadał i pastuszków o kartofle prosił. Dawali mu je chętnie, bo im, jedząc, dziwy opowiadał, a dzieci słuchały, otworzywszy gębki.

źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Przestrzeń dzieł wiecznych. Eseje o tradycji kultury śródziemnomorskiej, 1993

W owym czasie Łoza musiał stać się sławny na całym Trinidadzie, bo zaledwie lekarz portowy przybył na nasz statek, zaczął nam dziwy prawić o niepokonanym rozbitku z M/S „Radłowo”.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Dziękuję Ci, Kapitanie, 1996

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dziw
dziwy
D. dziwu
dziwów
C. dziwowi
dziwom
B. dziw
dziwy
N. dziwem
dziwami
Ms. dziwie
dziwach
W. dziwie
dziwy

Inne uwagi

Zwykle lm

Frazeologizmy

aż dziw bierze
dziw bierze
dziw, że
Data ostatniej modyfikacji: 13.05.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj