UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

fujara

Chronologizacja

1633, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

rum. fluier, fluieră 'piszczałka'

W gwarach polskich wyraz przekształcony na drodze kontaminacji z czas. dialektalnym fujać 'wiać, dąć'.

1. instrument

Definicja

duża fujarka

Noty o użyciu

Wyraz używany jako składnik nazw instrumentów muzycznych, np. fujara pasterska, fujara postna.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	niezguła
	hiperonimy:	fujarka

Połączenia

grać, zagrać na fujarze

Cytaty

	Obiecałem znajomym, że zagram na imieninach. Ale przecież na fujarze grał nie będę, a przy 700 zł emerytury brutto na nowy instrument mnie nie stać. źródło: NKJP: (MAJ): Historia jednego akordeonu, Dziennik Łódzki, 2001-05-19
	W Machowie żyje [...] starszy wiekiem muzyk ludowy, wirtuoz na fujarze, Józef Kalinka. źródło: NKJP: Leszek Smoczkiewicz: Z działalności zespołów regionalnych ziemi rzeszowskiej, Literatura Ludowa, 1957
	Dźwięczały głośno jakieś fujary, bębny, tamburyna, muzyka niosła się lekko po sali, wraz z nią brzęk toastów. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Żydówek nie obsługujemy, 2005
	Prawdopodobnie w młodych latach, pasąc owce na hali, wsłuchiwał się w brzmienie dawnych instrumentów pasterskich - piszczałek, fujar czy trombit. źródło: NKJP: Jolanta Flach: Mrozowe granie, Tygodnik Podhalański, 1999

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	fujara	fujary
D.	fujary	fujar

C.	fujarze	fujarom
B.	fujarę	fujary
N.	fujarą	fujarami
Ms.	fujarze	fujarach
W.	fujaro	fujary

2. osoba

Definicja

pot. pejorat.

osoba niezdarna i nieporadna

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Relacje znaczeniowe

synonimy:

faja, fajtłapa, kapcan, oferma, ofiara, trąba

Cytaty

	Nikt by ich nawet nie zauważył, ale ten fujara Wiktor wciąż jeszcze oglądał się na ekran i oczywiście potknął się o czyjeś nogi. źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954
	Gdybym nie był fujarą, wygralibyśmy ten [...] mecz. źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972
	Na klatce schodowej spotkałem żonę, która niosła jakiś pakunek. – Co ty tam masz? – zapytałem. – Kaczkę – odpowiedziała. – Będzie na obiad? – Nie. Wepchniemy w nią nasze pieniądze i włożymy ją do zamrażarki. – Kto ci dał taką radę? Ty to jesteś fujara. źródło: NKJP: Internet
	Nieudacznik [...] nie radzi sobie z emocjami i próbuje wyłudzić uczucie. Jedyne, co może zrobić, to wywołać w kimś współczucie. Boże, jak ja nie znoszę takich fujar! źródło: NKJP: Internet
	W każdym razie lubię ich oboje. Stanowią dobraną parę fujarów. źródło: Kazimierz Bieroński: Stenogramy Anny Jambor. Lata uniwersyteckie, 1997 (Władysław Lubaś (red.), Słownik polskich leksemów potocznych, 2003).

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2, ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	fujara	fujary
D.	fujary	fujarów fujar

C.	fujarze	fujarom
B.	fujarę	fujary
N.	fujarą	fujarami
Ms.	fujarze	fujarach
W.	fujaro	fujary

Inne uwagi

Gdy wyraz odnosi się tylko do osób płci żeńskiej, używa się r.ż., D. lm fujar. Gdy zaś odnosi się do osoby/osób płci męskiej, do grupy osób obojga płci albo do osoby/osób bez wskazania na płeć, używa się r. m2, D. lm fujarów lub r. ż, D lm fujar

3. penis

Definicja

wulg.

penis

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	banan, człon, członek, frędzel, interes, jedenasty palec, korzeń, kuśka, penis, prącie, ptak, ptaszek, sikacz, siusiak, wacek, żenidło
	hiperonimy:	narząd

Cytaty

Nikt się nie krępował. Wszyscy lali. Pod każdym drzewem stał ktoś z wyciągniętą fujarą.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1995

Jak [...] można szanować swojego przełożonego, który na apelu stwierdza, że „ktoś fujarą rozbił pisuar” [...]?

źródło: NKJP: Marek Ciesielski, Paweł Siekański, Arkadiusz Znojek: 540 DDC, czyli jakie jest wojsko, 2000

Zawsze im tylko jedno w głowie -
fujary, fiuty, kuśki, flety...
Musimy zginąć, bo potęga
miłości przeciw nam się sprzęga
ze złem.

źródło: NKJP: Janusz Szpotański: Zebrane utwory poetyckie, 1990

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	fujara	fujary
D.	fujary	fujar

C.	fujarze	fujarom
B.	fujarę	fujary
N.	fujarą	fujarami
Ms.	fujarze	fujarach
W.	fujaro	fujary

Frazeologizmy

z fiutem w garści
z fujarą w garści

Data ostatniej modyfikacji: 09.02.2017