Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. chytry
1.a spryt
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | cwaniactwo, cwaniarstwo, cwaność, przebiegłość, spryt | |
| antonimy: | frajerstwo |
Połączenia
- mała, wielka; ludzka, własna chytrość
- przebiegłość i chytrość
Cytaty
|
[...] to, co u jednych nazywa się mądrością polityczną, u innych nazywa się krętactwem i chytrością [...]. źródło: NKJP: Stefan Themerson: Wykład profesora Mmaa, 1994 |
|
|
[...] aż po dorosłe życie, musieliśmy niektóre książki zdobywać podstępem, chytrością, dzięki koneksjom. źródło: NKJP: Zakazany smak, Dziennik Polski, 2002-02-23 |
|
|
Szatan z reguły nie jest jakimś szczególnie wyrafinowanym przeciwnikiem i dobrym graczem. Wydaje się, że przy odrobinie szczęścia i chytrości można go bez trudu ograć. źródło: NKJP: Złowieszczy żart demona, Gazeta Wyborcza, 1995-04-01/1995-04-02 |
|
|
Po co Mąż kusi i wynajmuje Przybysza? Po to, aby mu obezwładnił ojca, Starca nieznośnego, aby go chytrością wyprowadził w pole. źródło: NKJP: Jan Błoński: Wszystkie sztuki Sławomira Mrożka, 1995 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | chytrość |
chytrości |
|
| D. | chytrości |
chytrości |
|
| C. | chytrości |
chytrościom |
|
| B. | chytrość |
chytrości |
|
| N. | chytrością |
chytrościami |
|
| Ms. | chytrości |
chytrościach |
|
| W. | chytrości |
chytrości |
Inne uwagi
Zwykle lp
1.b sprytne postępowanie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Połączenia
- drobna chytrość
Cytaty
|
Szef agentów uśmiechnął się wyrozumiale. Teraz była jego kolej, żeby przyłapać mnie na drobnej chytrości. źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002 |
|
|
[...] kupowanie prezentów dla papy było zawsze połączone z drobnymi chytrościami. źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: Nauka pływania dla topielców: wypisy z histerii najnowszej 1989-1998, 1999 |
|
|
Używała różnych chytrości, żeby móc zwijać się w kłębek wewnątrz siebie. źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Dolina Issy, 1993 |
|
|
[...] dziewczyńskie chytrości prowadziły prosto ku weselnym pieśniom, bo trzeba było dać znać upatrzonemu, że to jego się wybrało na całe życie [...]. źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1996 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | chytrość |
chytrości |
|
| D. | chytrości |
chytrości |
|
| C. | chytrości |
chytrościom |
|
| B. | chytrość |
chytrości |
|
| N. | chytrością |
chytrościami |
|
| Ms. | chytrości |
chytrościach |
|
| W. | chytrości |
chytrości |
2. skąpstwo
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | skąpstwo | |
| antonimy: | hojność | |
| hiperonimy: | chciwość, oszczędność |
Cytaty
|
Łączyła ich też skrzętnie skrywana chłopska przebiegłość i chytrość na pieniądze. źródło: NKJP: Piotr Niklewicz: Niezwykła kariera Antoniego K, 2006 |
|
|
[...] kochała zbierać klasowe pieniądze, choć chytrości i pazerności trudno byłoby zauważyć w jej charakterze. źródło: NKJP: Łza się w oku kręci..., Dziennik Polski, 2003-09-04 |
|
|
Remontował na czarno mieszkania po szesnaście godzin na dobę i porządnie zarabiał. [...] Spuchł z tej chytrości, zrobił się czerwony na gębie, a pod oczami kołysały mu się sine worki. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
|
[...] najbardziej przykra była straszliwa chytrość okolicznych mieszkańców, którzy bez jakichkolwiek skrupułów dorabiali się majątków na pątnikach [...]. źródło: NKJP: Wiesław Paweł Szymański: Niedźwiedź w katedrze, 2001 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | chytrość |
chytrości |
|
| D. | chytrości |
chytrości |
|
| C. | chytrości |
chytrościom |
|
| B. | chytrość |
chytrości |
|
| N. | chytrością |
chytrościami |
|
| Ms. | chytrości |
chytrościach |
|
| W. | chytrości |
chytrości |
Inne uwagi
Zwykle lp