UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

fajtłapa

Chronologizacja

1886, A. Walicki, "Błędy Nasze w mowie i w piśmie ku szkodzie języka polskiego popełniane", books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1, ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. fajtłapa
fajtłapy
D. fajtłapy
fajtłapów
fajtłap
C. fajtłapie
fajtłapom
B. fajtłapę
fajtłapów
fajtłapy
N. fajtłapą
fajtłapami
Ms. fajtłapie
fajtłapach
W. fajtłapo
fajtłapy

Inne uwagi

Gdy wyraz odnosi się tylko do osób płci żeńskiej, używa się r.ż., D. lm fajtłap, B. lm fajtłapy. W przeciwnym razie używa się r. m1, D. i B lm fajtłapów lub r. ż, D. lm fajtłap, B. lm fajtłapy

Pochodzenie

Od: zwrotu fajtać łapą, pierwotnie w zn. 'kuternoga, kulawy pies' (Bańk).

Definicja

pot.  pejorat. 
osoba powolna, niezdarna i nieumiejąca poradzić sobie w życiu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ciamajda, ciapa, ciapcia, ciapciak, ciapek, ciapka, ciemięga, fujara, gapa, kapcan, lebiega, lebioda, łamaga, niedojda, oferma, ofiara losu, safanduła, sierota, trąba

Połączenia

  • życiowa; największa, ostatnia fajtłapa
  • być fajtłapą

Cytaty

Tak, on nigdy nie miał drygu do mechaniki, potwierdza dziadek spojrzeniem, ten mój syn to straszna fajtłapa, dziwne, że za niego wyszłaś, widocznie nikogo lepszego nie było na horyzoncie [...].

źródło: NKJP: Marek Kochan: Plac zabaw, 2007

Djamel, młody chłopak z wadą serca, próbuje za namową kolegów wejść na drzewo. Nie chce okazać się fajtłapą.

źródło: NKJP: Kuba Gilewicz: Latający samurajowie, Dziennik Bałtycki, 2006-06-09

- Pech, pech - oburzył się Markowski Harry. - Fajtłapy skarżą się zawsze na pech. Pech nie jest niczym innym, jak płaszczykiem dla pokrycia własnej pożałowania godnej niezdarności.

źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1946

[...] gdy dwóch mężczyzn pracowało przy płocie, niemal cała reszta mieszkańców domu krytycznie przyglądała się i wyczekiwała na uchybienia lub pomniejsze niezręczności w ich pracy, ażeby móc perfidnie naigrywać się z rzekomych fajtłapów.

źródło: NKJP: Paweł Bera: Opowiem..., Gazeta Radomszczańska, 2009-01-28

Jedni z nas są inteligentnymi, zaradnymi życiowo, wysokimi i przystojnymi mężczyznami, inni – niezbyt rozgarniętymi myślowo i cieleśnie życiowymi fajtłapami.

źródło: NKJP: Roman Kubicki: Zapach elit, Gazeta Poznańska, 2003-03-29

Data ostatniej modyfikacji: 19.04.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj