Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | centuś |
centusie |
ndepr |
| centusie |
depr | ||
| D. | centusia |
centusiów |
|
| C. | centusiowi |
centusiom |
|
| B. | centusia |
centusiów |
|
| N. | centusiem |
centusiami |
|
| Ms. | centusiu |
centusiach |
|
| W. | centusiu |
centusie |
ndepr |
| centusie |
depr |
Pochodzenie
Od: cent
1. skąpiec
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | dusigrosz, kutwa, liczygrosz, liczykrupa, skąpiec, skąpiradło, sknera, sknerus |
Połączenia
- krakowski, poznański; prawdziwy centuś
- miasto centusiów
- wyglądać na centusia; uchodzić za centusia
Cytaty
|
Poznaję krakowianina w Warszawie po… – Nie idzie na obiad do knajpy, bo jest centusiem. Zjada kanapki upichcone przez żonę. źródło: NKJP: (MST): Krakowski kwestionariusz „Krakowskiej”, Gazeta Krakowska, 2004-10-30 |
|
|
Ten, co marszczy czółko i liczy, ile zaoszczędził, zyskuje miano skąpiradła, kutwy, dusigrosza, skąpca, harpagona, centusia - a nie są to przecież komplementy. źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: Akcja „O”, Polityka, 2009-02-21 |
|
|
Z raportu tej firmy wynika, że jesteśmy prawdziwymi centusiami. Zarabiamy przeciętnie nieco ponad 2,4 tys. brutto, ale mocno trzymamy się za kieszeń. źródło: NKJP: Łukasz Pałka: Pogoda dla ciułaczy, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-07-26 |
|
|
[...] ostatnio widziałem w Krakowie tramwaj tak zjawiskowy, że podejrzewam, iż był pożyczony, jako że krakowscy centusie nie słyną z rozrzutności. źródło: NKJP: Krzysztof Zanussi: Tramwajowe koło historii, Polityka, 2001-07-14 |
|
|
Ci, którzy z przekąsem mówią o centusiach, mają na myśli sknerstwo, ciułactwo, kutwiarstwo, uparte liczenie grosików. źródło: NKJP: Dziennik Polski, 2002-10-19 |
2. krakowianin
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny nazwy osób ze względu na ich pochodzenie i przynależność terytorialną
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | krakowiak, krakowianin, krakus |
Cytaty
|
Żeby przekonać się, że Kraków jest straszny, trzeba zostać centusiem. Miasto o fatalnej infrastrukturze, sieci dróg nielogicznej i zawsze za ciasnej. Miasto, w którym nigdzie nie można dojechać, bo średniowieczne centrum pozostało do dzisiaj jego centrum handlowym i administracyjnym, a nowego się nie dorobiło. źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Sądne dni dla Krakowa, 2007-06-04 |
|
|
Właściwie to nigdy tak zupełnie dobrze mówić się nie nauczyłem i po dziś dzień zmiękczam jak rodowity centuś : „słonko”, „panienka” i tak dalej [...] źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy, 1978 |
|
|
W Gdyni uznano na przykład, że wysocy, przystojni i wykształceni mężczyźni łatwiej poradzą sobie ze sprawdzaniem biletów niż szarzy i przeciętni kontrolerzy. [...] Krakowscy kontrolerzy sceptycznie patrzą na te nowości. - Centusie będą jeździć bez biletów, tak jak jeżdżą. źródło: NKJP: Katarzyna Kachiel: Bilety do kontroli, Dziennik Polski, 2005-03-05 |