Pochodzenie
Nazwa powstała z wyrażenia ziemia polska w rezultacie uniwerbizacji; w węższym znaczeniu pierwotnie 'ziemia Polan', następnie jako nazwa całego państwa; zob. polski
1.a kraj
Definicja
Noty o użyciu
Używane w nazwach firm i instytucji, np. Samsung Polska .
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny państwa, miasta, obszary geograficzne
Połączenia
- centralna, południowa, północna, środkowa, wschodnia, zachodnia; dawna, dzisiejsza, nowa, obecna, powojenna, przedwojenna, współczesna Polska; demokratyczna, komunistyczna, niepodległa, socjalistyczna, suwerenna, wolna; silna Polska
- dwie Polski
- Polska ludzi bezrobotnych, biednych, bogatych...; czasów rozbiorów, Jagiellonów, Kazimierza Wielkiego, lat siedemdziesiątych ..., okresu drugiej wojny światowej, Piastów, transformacji, Wazów
- Polska krajem ludzi kształcących się, uczących się..., państwem prawa
- Polska dla Polaków, u progu dwudziestego pierwszego wieku, nowego wieku..., wśród członków NATO, krajów europejskich...
- Polska pod zaborami
- Polska na tle Europy, innych krajów, innych państw, ..., po wejściu do NATO, Unii Europejskiej, po wstąpieniu do NATO, Unii Europejskiej; w latach 1939-1945..., w okresie międzywojennym, w okresie transformacji...
- Polska i Polacy; Polska i Czechy, Polska i Europa, Polska i Hiszpania, Polska i Litwa, Polska i Niemcy, Polska i Rosja, Polska i Słowacja, Polska i świat, Polska i Ukraina, Polska i Unia Europejska
- południe, północ, wschód, zachód; granice, mapa (administracyjna), obszar, położenie (geograficzne, geopolityczne), powierzchnia, region, sąsiad, stolica, teren, terytorium; ambasador, ludność, mieszkaniec, mieszkanka, obywatel; król, królowa, premier, prezydent, rząd, władze; bezpieczeństwo (finansowe, narodowe), dobro, dziedzictwo (kulturowe, cywilizacyjne), gospodarka, pozycja międzynarodowa, przepisy prawne, sytuacja (gospodarcza, polityczna), ustrój; promocja, rozwój, wizerunek; dzieje, historia, niepodległość, odbudowa, odrodzenie, rozbiór, suwerenność, wolność, zwycięstwo Polski; akcesja Polski do Unii Europejskiej, członkostwo Polski w Unii Europejskiej, integracja Polski z Unią Europejską, proces akcesyjny Polski do Unii Europejskiej, przyjęcie Polski do NATO, Unii Europejskiej, przystąpienie Polski do NATO, Unii Europejskiej, wejście Polski do NATO, Unii Europejskiej
- pomoc, służba, wierność Polsce
- zainteresowanie Polską
- strategia, szansa, zagrożenie, zasługi dla Polski; import, napływ czegoś/kogoś, pielgrzymka, podróż, powrót, przyjazd, wjazd, wyjazd, zakaz wjazdu do Polski; stosunek do Polski; artysta, artystka, goście, młodzież, turyści, zawodnik z Polski; firma, wyjazd z Polski
- agresja, działania, wojna przeciw Polsce; agresja, działania, wojna przeciwko Polsce
- agresja, atak, napaść na Polskę; tranzyt przez Polskę; odpowiedzialność za Polskę
- granica z Polską; kontakt, związek z Polską
- cudzoziemcy, ludzie, mniejszości (narodowe) w Polsce; autostrada, drogi, gmina, kościół, miasto, nieruchomości, ziemia, z siedzibą w Polsce; pobyt, praca, wizyta, życie w Polsce; bezrobocie, demokracja, edukacja, gospodarka, inwestycje, nauka, ochrona środowiska, prawo, przestępczość, rolnictwo, rynek, wymiar sprawiedliwości w Polsce
- potrzebny, wierny Polsce
- dobry, ważny dla Polski; groźny, (nie)korzystny, szkodliwy dla Polski; bogatszy od Polski
- głośny, sławny, słynny na całą Polskę; poległy za Polskę
- jedyny, najlepszy, najstarszy, największy, pierwszy w Polsce; osiadły w, zamieszkały w Polsce
- Polska leży gdzieś; jest członkiem NATO, Unii Europejskiej, przystąpiła do NATO, Unii Europejskiej, weszła do NATO, Unii Europejskiej; odzyskała niepodległość, suwerenność, wolność; zajmuje któreś miejsce w klasyfikacji, rankingu
- bronić Polski
- grozić, służyć, szkodzić, zagrażać Polsce
- budować, kochać, odwiedzić, reprezentować; zaatakować Polskę
- interesować się, rządzić Polską
- dotrzeć, napływać, powrócić, przybyć, przyjechać/przyjeżdżać, przylecieć, trafić, wjechać/wjeżdżać, wrócić/wracać do Polski;
- wyemigrować, wyjechać/wyjeżdżać z Polski; pochodzić z Polski
- napaść na Polskę,
- walczyć o Polskę,
- ginąć, przelewać krew, oddać życie, walczyć za Polskę;
- ruszyć w Polskę
- tęsknić za Polską
- mówić, myśleć o Polsce;
- jeździć po Polsce,
- być, gościć, mieszkać, pozostać, pracować, przebywać, żyć w Polsce; obowiązywać, płacić podatki, rządzić, zainwestować w Polsce
Cytaty
|
To prawda, że kiedy Polska, także Polska Jagiellonów, odwracała się od swych spraw zachodnich, od dostępu do Bałtyku słabła. źródło: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej. |
|
|
Hitlerowskie Niemcy, bez wypowiedzenia wojny najechały na Polskę źródło: Maciej Kozłowski: Sprawa premiera Leona Kozłowskiego. |
|
|
Słyszałem niedawno wypowiedź pewnego narodowego polityka, takiego od hasła Polska dla Polaków, który [...] stwierdził, że Polska mogłaby być jak Szwajcaria - w Europie, ale nie w Unii. źródło: Radwan: W Szwajcarii, Dziennik Polski, 2002-10-05 |
|
|
W raporcie w ramach programu Narodów Zjednoczonych do spraw rozwoju z roku 2000 stwierdza się, że nasz kraj to w istocie dwie Polski: Polska miejska [...] i Polska wiejska. źródło: Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.05.2001 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | Polska |
Polski |
|
| D. | Polski |
Polsk |
|
| C. | Polsce |
Polskom |
|
| B. | Polskę |
Polski |
|
| N. | Polską |
Polskami |
|
| Ms. | Polsce |
Polskach |
|
| W. | Polsko |
Polski |
Inne uwagi
Zwykle lp
Skróty
1.b rząd
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny państwa, miasta, obszary geograficzne
Połączenia
- interes, polityka, pozycja, stanowisko (negocjacyjne), zobowiązania Polski; negocjacje Polski z Unią ..., stosunki (dyplomatyczne, gospodarcze) Polski z Niemcami ..., współpraca Polski z Francją ...
- naciski na Polskę
- dialog (polityczny), stosunki (dyplomatyczne, gospodarcze), umowa (dwustronna), współpraca między Polską a Francją, Litwą, Ukrainą, Unią Europejską...; kontakty, negocjacje, stosunki, współpraca z Polską
- przychylny Polsce
- Polska podpisała konwencję, traktat, umowę..., ratyfikowała konwencję, umowy..., zawarła porozumienie, umowę, ...; wynegocjowała coś, wysłała kogoś/coś, wywarła wpływ na kogoś/coś, zajęła jakieś stanowisko, zgodziła się na coś, zobowiązała się do czegoś
- gwarantować coś Polsce
- zobowiązać Polskę do czegoś
- oczekiwać czegoś, zażądać czegoś od Polski
- wystąpić/występować przeciwko Polsce
- wywierać nacisk na Polskę
- możliwości, wyzwania, zadania... stoją przed Polską;
- podpisać ugodę, umowę..., współpracować z Polską
Cytaty
|
Mylił się on w ocenie możliwości przyciągnięcia Wielkiej Brytanii do współpracy z Polską. Anglia nadal nie widziała w Polsce partnera godnego uwagi. źródło: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej. |
|
|
Szkoda, że Polska od początku nie stanęła po stronie Rosji, Niemiec, Francji, komunistycznych Chin. źródło: Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 01.04.2004, 4 kadencja, 72 posiedzenie, 3 dzień |
|
|
Prezydent, który chce i potrafi współpracować z każdym rządem, [...] zabiega o międzynarodową pozycję Polski i jej bezpieczeństwo. źródło: Ulotki polityczne, 2000 r. |
|
|
Jednakże Anglicy naprzód uznali, że warunkiem wstępnym konferencji winna być uprzednia demobilizacja wojsk, a następnie odmówili wywierania nacisku na Polskę. źródło: Andrzej Kastory: Zły sąsiad. Rosyjska polityka wobec europejskich państw ościennych w latach 1939 -1940. |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | Polska |
Polski |
|
| D. | Polski |
Polsk |
|
| C. | Polsce |
Polskom |
|
| B. | Polskę |
Polski |
|
| N. | Polską |
Polskami |
|
| Ms. | Polsce |
Polskach |
|
| W. | Polsko |
Polski |
Inne uwagi
Zwykle lp
1.c ludzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny nazwy osób ze względu na ich pochodzenie i przynależność terytorialną
Połączenia
- cała, piłkarska, sportowa Polska
- życie (kulturalne, publiczne) Polski
- pomoc Polsce
- pomoc dla Polski
- potrzebny, przychylny, życzliwy Polsce
- dobry, (nie)korzystny dla Polski
- (cała) Polska świętuje, wita kogoś, wyszła na ulice, zobaczyła; dowiedziała się o czymś, dowiedziała się, że + ZDANIE, mówi o czymś, ogląda coś, wie o czymś, wie, że + ZDANIE
- gwarantować coś, pomóc, przyjść z pomocą, udzielić pomocy, zagrażać Polsce
- wstrząsnąć Polską
Cytaty
|
Badania Biblioteki Narodowej dowodzą, że Polacy chcą czytać. Swoje zrobiły takie akcje jak „Cała Polska czyta dzieciom”. źródło: Agata Niebudek: Echo Dnia - 2005-03-03 - Książka - towar niemalże luksusowy. |
|
|
To jest dział naszej pomocy Polsce. Dożywianie dzieci w Bieszczadach. źródło: Tadeusz Sobolewski: Gazeta Wyborcza - 1998/10/23-1998/10/24. |
|
|
Po uzgodnieniach z władzami miasta i z mieszkańcami ten terminal, tak potrzebny Polsce i Warszawie, wreszcie będzie budowany. źródło: Poseł RP: 4 kadencja, 44 posiedzenie, 1 dzień (26.03.2003) |
|
|
Cała Polska po wielekroć ogląda siedem bramek strzelonych Haiti podczas mistrzostw świata tak odległych, że nie pamięta ich już całe pokolenie. źródło: Dziennik Polski - 2002-06-08 - Plemienne wojny. |
|
|
Następnego dnia cała Polska wiedziała, kto to Wezyr, Kwiatek i Bożek i co oni robią. źródło: Internet, biuletyn elektroniczny. |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | Polska |
Polski |
|
| D. | Polski |
Polsk |
|
| C. | Polsce |
Polskom |
|
| B. | Polskę |
Polski |
|
| N. | Polską |
Polskami |
|
| Ms. | Polsce |
Polskach |
|
| W. | Polsko |
Polski |
Inne uwagi
Zwykle lp
1.d reprezentacja sportowa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny państwa, miasta, obszary geograficzne
Połączenia
- Polska mistrzem (Europy, świata)
- Polska na mistrzostwach, na olimpiadzie, ..., w eliminacjach mistrzostw Europy ..., w finale, w półfinale
- mecz Polska - Francja, Włochy ...
- rekord, rywal Polski
- bramka, medal, punkty dla Polski
- mecz przeciwko Polsce
- mecz z Polską
- Polska awansowała, gra z kimś, pokonała kogoś, przegrała, wygrała, zagrała, zajęła któreś miejsce (w klasyfikacji, w rankingu), zremisowała z kimś
- pokonać Polskę
- wywalczyć coś dla Polski
- grać, przegrać, wygrać, zagrać z Polską
- Polska gola!
Cytaty
|
Polska po raz pierwszy mistrzem Europy. źródło: Dziennik Polski - 1999-06-08 - Walizka do USA |
|
|
Irlandia Północna jest jednym z rywali Polski w eliminacjach mistrzostw świata źródło: Fakt - 2001-01-22. |
|
|
Polska wygrała z Belgią 2:0, zapewniając sobie tym samym awans do finałów Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej. źródło: Internet, biuletyn elektroniczny |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | Polska |
Polski |
|
| D. | Polski |
Polsk |
|
| C. | Polsce |
Polskom |
|
| B. | Polskę |
Polski |
|
| N. | Polską |
Polskami |
|
| Ms. | Polsce |
Polskach |
|
| W. | Polsko |
Polski |
Inne uwagi
Zwykle lp