UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

proporcjonalny

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	proporcjonalny	proporcjonalny	proporcjonalny	proporcjonalne	proporcjonalna
D.	proporcjonalnego	proporcjonalnego	proporcjonalnego	proporcjonalnego	proporcjonalnej
C.	proporcjonalnemu	proporcjonalnemu	proporcjonalnemu	proporcjonalnemu	proporcjonalnej
B.	proporcjonalnego	proporcjonalnego	proporcjonalny	proporcjonalne	proporcjonalną
N.	proporcjonalnym	proporcjonalnym	proporcjonalnym	proporcjonalnym	proporcjonalną
Ms.	proporcjonalnym	proporcjonalnym	proporcjonalnym	proporcjonalnym	proporcjonalnej
W.	proporcjonalny	proporcjonalny	proporcjonalny	proporcjonalne	proporcjonalna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	proporcjonalni	proporcjonalni	proporcjonalne	proporcjonalne
D.	proporcjonalnych	proporcjonalnych	proporcjonalnych	proporcjonalnych
C.	proporcjonalnym	proporcjonalnym	proporcjonalnym	proporcjonalnym
B.	proporcjonalnych	proporcjonalnych	proporcjonalnych	proporcjonalne
N.	proporcjonalnymi	proporcjonalnymi	proporcjonalnymi	proporcjonalnymi
Ms.	proporcjonalnych	proporcjonalnych	proporcjonalnych	proporcjonalnych
W.	proporcjonalni	proporcjonalni	proporcjonalne	proporcjonalne

1. współmierny

Definicja

mający określony stosunek przynajmniej dwóch wielkości względem siebie lub części jakiejś całości do tej całości bądź do siebie nawzajem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

antonimy:

nieproporcjonalny

Połączenia

proporcjonalny podział czegoś, udział w czymś; wzrost czegoś; proporcjonalna część czegoś, liczba kogoś/czegoś; redukcja czegoś; proporcjonalne obniżenie czegoś, odliczenie, zmniejszenie czegoś
proporcjonalny do długości czegoś, do kosztów czegoś, do kwadratu (liczby, promienia...), do iloczynu (prądu, jonów...), do ilości kogoś/czegoś, do liczby kogoś/czegoś, do masy, do natężenia (pola elektrycznego, prądu), do odległości, do powierzchni czegoś, do prędkości, do siły czegoś, do skali czegoś, do stopnia czegoś, do szybkości, do wartości czegoś, do wielkości czegoś, do wysokości czegoś, do wzrostu (napięcia, prędkości, płac...); do czasu, do okresu czegoś; do celu, do zagrożenia
bezpośredni i proporcjonalny, równy i proporcjonalny, sprawiedliwy i proporcjonalny

Cytaty

	Stany mające więcej ludności forsowały zasadę proporcjonalnej do liczby mieszkańców reprezentacji w przyszłych organach rządowych. źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999
	Wiatr uderzył w bok 707, rzucając go w gęstą watę chmur. Teraz drgały skrzydła, jakby za chwilę miały odlecieć. Siedząca obok Marty kobieta żegnała się w tempie proporcjonalnym do szybkości, z jaką tracili wysokość. źródło: NKJP: Kazimierz Kaz Ostaszewicz: Południowy wiatr Arizony, 2006
	W innym z domów przy ul. 1 Maja, nie zdołano namówić lokatora do proporcjonalnego udziału w kosztach modernizacji klatki schodowej. źródło: NKJP: Konrad Przezdzięk: A mury runą?, Gazeta Wrocławska, 2003-01-16
	Znaczny przyrost terenów zurbanizowanych (krytych asfaltem i betonem) spowodował proporcjonalny wzrost ilości wód opadowych spływających do kanalizacji i groźbę „zatykania” oczyszczalni w ulewne dni. źródło: NKJP: Piotr Rymarowicz: Tam gdzie komuna trzyma się mocno (kontynuacja), Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 1990-10-01
	Także UEFA nie wydała jeszcze oficjalnego komunikatu, ale jej rzecznik [...] stwierdził: „Uważamy, że wyrok był sprawiedliwy i proporcjonalny do czynu”. źródło: NKJP: R. Mus: Chłopiec w ciele mężczyzny, Trybuna Śląska, 2004-06-19

Składnia

	+	proporcjonalny	+	(do CZEGO)
szyk: neutralny

2. harmonijny

Definicja

odznaczający się właściwym stosunkiem między częściami jakiejś całości albo parametrami danej rzeczy lub zjawiska i przez to stwarzający wrażenie harmonii, symetrii czy piękna