powstanie

  • zbrojne wystąpienie dużej wspólnoty ludzi mające na celu wywalczenie wolności
  • Zapisywane również wielką literą, np.  Powstanie Warszawskie .

  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Wojsko i wojna

    czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

  • synonimy:  insurekcja
    hiperonimy:  bunt
    • zbrojne; ogólnonarodowe; antyaustriackie, antyrosyjskie; zwycięskie powstanie; powstanie chłopskie, kozackie; listopadowe, styczniowe; krakowskie, śląskie, warszawskie, węgierskie, wielkopolskie; kościuszkowskie; nieudane, przegrane powstania; powstania narodowe
    • powstanie chłopów, niewolników; dekabrystów; Chmielnickiego
    • powstanie przeciw rządowi, przeciw władzy; przeciw Napoleonowi; przeciw zaborcom; przeciw Anglikom, przeciw Niemcom; przeciw Rosji; przeciwko Saddamowi; przeciwko okupantom; przeciwko Hiszpanom, przeciwko Rzymianom
    • powstania i bunty
    • wybuch; dni; klęska, upadek; uczestnik, weterani; dowódca, dowództwo, dyktator, przywódcy, wódz; bohaterowie; rocznica powstania
    • powstanie wybuchło; upadło; ogarnęło coś
    • przygotowywać, rozpocząć, wywołać, wzniecić/wzniecać; stłumić, tłumić, zdławić powstanie
  • Chłopi należący do tej grupy etnicznej nigdy nie wszczynali powstań przeciwko swoim panom czy Rzeczypospolitej.

    źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002

    Błędy militarne naczelnika przyspieszyły upadek powstania i stały się w rezultacie bezpośrednią przyczyną trzeciego rozbioru Polski.

    źródło: NKJP: Piotr Biliński: Feliks Koneczny (1862-1949). Życie i działalność, 2001

    Symbolem losu polskiego w XIX stuleciu stał się Piotr Wysocki: [...] młody podporucznik, organizator inicjującego Powstanie Listopadowe spisku podchorążych.

    źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej, 2001

    Rosjanie zbliżali się już prawie do Warszawy i gdyby nie powstanie, to zajęliby Warszawę dużo wcześniej.

    źródło: NKJP: Internet

    Rosła [...] legenda powstania i zdolne do kolejnego czynu zbrojnego młode pokolenie.

    źródło: NKJP: Po co nam to było?, Dziennik Polski, 2003-01-24

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: n2

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. powstanie
    powstania
    D. powstania
    powstań
    C. powstaniu
    powstaniom
    B. powstanie
    powstania
    N. powstaniem
    powstaniami
    Ms. powstaniu
    powstaniach
    W. powstanie
    powstania
  • bez ograniczeń + powstanie +
    (KOGO) + (PRZECIW/PRZECIWKO KOMU/CZEMU)
    bez ograniczeń + powstanie +
    (JAKIE) + (PRZECIW/PRZECIWKO KOMU/CZEMU)
  • Zob.  stać 

CHRONOLOGIZACJA:
SStp
SPXVI
SKN
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 28.05.2011