burmistrz - Wielki słownik języka polskiego PAN

stojący na czele rady samorządu urzędnik, który zarządza miastem lub gminą

Jeżeli wyrazu burmistrz używamy w odniesieniu do kobiety, we wszystkich kontekstach może występować forma równokształtna z M. lp., a wyraz może przyłączać formy żeńskie czasownika i przymiotnika, np. burmistrz Joanna Kowalska przyszła, wywiad z nową burmistrz, Joanną Kowalską. Może też zostać zachowana odmiana i składnia charakterystyczna dla rzeczowników rodzaju m1, np.: wywiad z nowym burmistrzem, Joanną Kowalską.

Wymowa

[burmistsz] lub [burmisczsz] lub pot. [burmiszczsz]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Funkcjonowanie państwa

urzędy i ich funkcjonowanie

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Najbliższe środowisko życia człowieka

miasto

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

urzędnik

Połączenia

lewicowy; były, dotychczasowy, dzisiejszy, nowy, obecny, ówczesny, poprzedni, przyszły, wybrany; bezsilny, dobry; miejscowy; kcyński, nakielski... burmistrz
burmistrz gminy (Kamień Krajeński, Wesoła...), miasta (Kuźnia Raciborska, Mławy...); Andrychowa, Działdowa, Świecia, Zakopanego,...; Nowego Jorku, Rzymu, ...
burmistrz z ramienia Przymierza, Samoobrony RP; burmistrzowie z gmin (powiatu myślenickiego, tarnowskiego...), z powiatu (kieleckiego, tarnowskiego...)
burmistrz w gminie, w mieście; w Alwerni, w Gorlicach...
burmistrz i członkowie zarządu, burmistrz i delegat, burmistrz i dyrektor, burmistrz i działacz, burmistrz i kierownik, burmistrz i komendant, burmistrz i prezes, burmistrz i prezydent, burmistrz i rada (gminy, miejska...), burmistrz i samorząd, burmistrz i sekretarz, burmistrz i starosta, burmistrz i wiceburmistrz, burmistrz i wicestarosta, burmistrz i wojewoda, burmistrz i wójt, burmistrz i zarząd, burmistrz i zastępca; burmistrz i gmina; burmistrzowie i skarbnicy, burmistrzowie i sołtysi
pełnomocnik, przedstawiciel, rzeczniczka, współpracownicy, zastępca; akceptacja, apel, działalność, inicjatywa, kompetencje, pomysł, wniosek; biurko, biuro, gabinet, insygnia; fotel, funkcja, kadencja, mandat, praca, urząd; kandydatura, wybór; nagroda, puchar; auto, pensja, (prywatna) posesja, uposażenie burmistrza
absolutorium, poparcie; pensja, podwyżka, wynagrodzenie dla burmistrza; apel, list, petycja, pismo, pretensje, prośba, skarga, wniosek do burmistrza; odpowiedź; gratulacje, kwiaty, nagroda, prezent, puchar, upominki, życzenia od burmistrza; interwencja, wizyta u burmistrza; zarzuty wobec burmistrza
kandydat, kandydatura, wybór; ataki, nagonka na burmistrza
delegacja; dialog, dyskusja, konsultacje, polemika, porozumienie, rozmowa, spotkanie; opłatek z burmistrzem; układy z burmistrzami
burmistrz apeluje, argumentuje, deklaruje, informuje, interweniuje, obiecuje, odpowiada, ogłasza, planuje, realizuje, wylicza, zapewnia; kandyduje; zatrudnia, zwalcza
podlegać, radzić, służyć, sprzyjać, udzielić/udzielać absolutorium; dać, odpowiedzieć/odpowiadać, przedłożyć, przedstawić; ufać, wierzyć; dziękować, gratulować, podarować, podziękować; wytknąć/wytykać, zarzucić/zarzucać burmistrzowi
reprezentować, zastąpić/zastępować; alarmować, informować, poinformować, poprosić, powiadomić, prosić, przekonywać, pytać, spytać, zapytać; mobilizować, monitować, naciskać, skłonić, zmusić, zobligować, zobowiązać; chwalić, poprzeć/popierać, wspierać; witać, zaprosić/zapraszać, żegnać; atakować, kontrolować, krytykować, obwinić/obwiniać, oskarżyć/oskarżać, pozwać, rozliczać, skarżyć, skrytykować, szantażować, szkalować, upominać; aresztować, usunąć burmistrza
mianować, wybrać; pozostać burmistrzem
apelować, kierować, pisać, przesłać/przesyłać, wystąpić, wystosować, zaapelować; iść, pójść, przyjść/przychodzić do burmistrza; dostać; zażądać, żądać od burmistrza; interweniować, protestować, załatwiać, złożyć u burmistrza
głosować, kandydować, startować; gwizdać na burmistrza
wytypowany, zaprzysiężony na burmistrza
dogadać się, negocjować, porozmawiać, porozumieć się, rozmawiać, kontaktować się, spotkać się, współpracować, wynegocjować z burmistrzem
na czele z burmistrzem

Cytaty

	Były burmistrz widzi w geotermii wielką szansę dla Suchej. źródło: NKJP: Agata Paruch: Gorący temat, Dziennik Polski, 2001-08-24
	O godz. 12.00 przewidziane są zawody strzeleckie o puchar burmistrza miasta Lidzbarka [...]. źródło: NKJP: W.Hagedorny: Święto braci kurkowych, Tygodnik Ciechanowski, 2002-07-19
	Edward Nykiel w ostatnich wyborach samorządowych starał się o fotel burmistrza Maszewa. źródło: NKJP: (cm): Nykiel nowym radnym, Gazeta Goleniowska, 2007-09-24
	- Tu władza należy do wojewody, a ten poparł burmistrza - mówi. źródło: NKJP: Jan Dziadul: Przeciąganie liny, Polityka, 2006-06-03
	Gdy jesienią 2002 r. Piotr Centała postanowił kandydować na burmistrza podbydgoskiego Nakła nad Notecią, ludziom spodobał się od razu. źródło: NKJP: Usenet, 2005-04-10

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	burmistrz	burmistrze burmistrzowie	ndepr
M.	burmistrz	burmistrze	depr
D.	burmistrza	burmistrzów
C.	burmistrzowi	burmistrzom
B.	burmistrza	burmistrzów
N.	burmistrzem	burmistrzami
Ms.	burmistrzu	burmistrzach
W.	burmistrzu	burmistrze burmistrzowie	ndepr
W.	burmistrzu	burmistrze	depr

Składnia

+

burmistrz

+

(CZEGO)

Pochodzenie

śr.-w.-niem. bur(g)-mīster