zasłużyć

  • swoim postępowaniem lub cechami dać powód do określonego potraktowania lub określonej oceny
  • Wyraz często występujący w bezpośrednim sąsiedztwie wyrazu sobie, bez modyfikacji znaczenia.

  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    • artysta, uczeń, pracownik, sportowiec; film, pomysł, projekt zasłużył; drużyna; książka, ustawa zasłużyła; dziecko zasłużyło na coś
    • zasłużyć na awans, na dobrą ocenę, na łaskę, na medal, na miano dobroczyńcy, na miłość, na nagrodę, na najwyższą notę, na odpoczynek, na pochwałę, na podziękowanie, na podziw, na pomnik, na poparcie, na stypendium, na szacunek, na tytuł, na uwagę, na uznanie, na wyróżnienie, na zaszczyt, na zaufanie, na zbawienie; na dwóję, na karę, na krytykę, na naganę, na nauczkę, na potępienie, na śmierć
  • - Pochlebiasz mi Kattesie, ale ja doprawdy nie wiem, czym sobie zasłużyłem na ten zaszczyt.

    źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002

    Łukasz jest młodym, bardzo ambitnym i pracowitym zawodnikiem. Swoją postawą zasłużył na to, żeby dać mu szansę na grę w kolejnych spotkaniach – stwierdził trener Domagała.

    źródło: NKJP: (rys): Zawiedli kibiców, Dziennik Łódzki, 2005-01-21

    [...] jesteśmy oburzeni tym listem. Traktujemy go jako pomówienie i szkalowanie osób, które na to nie zasłużyły.

    źródło: NKJP: Jesteśmy oburzeni, Tygodnik Podhalański, 1999, nr 33

    Nawet jeśli dziecko zasłuży na porządne lanie, zawsze są inne metody przemówienia mu do rozumu.

    źródło: KWSJP: Agata Bochenek: Żubr, 1998

    Tysiąc ankietowanych uczestników przyznało, że projekt zasłużył na wysoką ocenę.

    źródło: NKJP: Frontem do Unii, Dziennik Polski, 2002-12-23

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zasłużę
    zasłużymy
    2 os. zasłużysz
    zasłużycie
    3 os. zasłuży
    zasłużą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zasłużyłem
    +(e)m zasłużył
    zasłużyłam
    +(e)m zasłużyła
    zasłużyłom
    +(e)m zasłużyło
    zasłużyliśmy
    +(e)śmy zasłużyli
    zasłużyłyśmy
    +(e)śmy zasłużyły
    2 os. zasłużyłeś
    +(e)ś zasłużył
    zasłużyłaś
    +(e)ś zasłużyła
    zasłużyłoś
    +(e)ś zasłużyło
    zasłużyliście
    +(e)ście zasłużyli
    zasłużyłyście
    +(e)ście zasłużyły
    3 os. zasłużył
    zasłużyła
    zasłużyło
    zasłużyli
    zasłużyły

    bezosobnik: zasłużono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zasłużmy
    2 os. zasłuż
    zasłużcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zasłużyłbym
    bym zasłużył
    zasłużyłabym
    bym zasłużyła
    zasłużyłobym
    bym zasłużyło
    zasłużylibyśmy
    byśmy zasłużyli
    zasłużyłybyśmy
    byśmy zasłużyły
    2 os. zasłużyłbyś
    byś zasłużył
    zasłużyłabyś
    byś zasłużyła
    zasłużyłobyś
    byś zasłużyło
    zasłużylibyście
    byście zasłużyli
    zasłużyłybyście
    byście zasłużyły
    3 os. zasłużyłby
    by zasłużył
    zasłużyłaby
    by zasłużyła
    zasłużyłoby
    by zasłużyło
    zasłużyliby
    by zasłużyli
    zasłużyłyby
    by zasłużyły

    bezosobnik: zasłużono by

    bezokolicznik: zasłużyć

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: zasłużywszy

    gerundium: zasłużenie

    odpowiednik aspektowy: zasługiwać

  • bez ograniczeń + zasłużyć +
    na CO + (CZYM)
  • Zob. służyć

CHRONOLOGIZACJA:
1 połowa XV w., SStp
Data ostatniej modyfikacji: 07.06.2024