wręczać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

osobiście dawać komuś jakąś rzecz, przekazując z rąk do rąk

Noty o użyciu

Zwykle dotyczy sytuacji uroczystych lub oficjalnych.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Tradycja

uroczystości i święta

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

dawać

Połączenia

burmistrz, organizator, prezydent, rektor, starosta, wójt wręcza
wręczać gościom, kombatantom, laureatowi, nagrodzonemu, uczniom, zawodnikom, zwycięzcy
wręczać bukiet, certyfikat, dar, dyplom, kopertę, kwiaty, list gratulacyjny, łapówkę, medal, nagrodę, nominację, odznakę, order, Oscara, prezent, puchar, statuetkę, wizytówkę, wymówienie, wypowiedzenie, wyróżnienie
wręczać uroczyście; z namaszczeniem

Cytaty

	Strażnik wyciąga dłoń zza siebie i wręcza list. źródło: KWSJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1977
	Młoda Hinduska we fioletowym sari z uśmiechem wręcza Zosi małą różyczkę i wcale nie chce za nią pieniędzy. źródło: KWSJP: Max Cegielski: Masala, 2002
	Fundatorzy nagród wręczali je laureatom wraz z pamiątkowymi dyplomami. źródło: KWSJP: Krystyna Mikulska: Zakopane w liczbach, Tygodnik Podhalański,1996
	Cesarz dziękował najwaleczniejszym imiennie. Wręczał im odznaczenia: za odwagę w bitwie rzecznej, za uratowanie obywatela w boju, za zdobycie obozu. źródło: KWSJP: Aleksander Krawczuk: Julian Apostata, 1987
	Czuję, że coś niemiłego wisi w powietrzu. Po godzinie kierowniczka, z polecenia naczelnika, wręcza mi wymówienie. źródło: NKJP: Świadectwa, Gazeta Wyborcza, 1993-11-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wręczam	wręczamy
2 os.	wręczasz	wręczacie
3 os.	wręcza	wręczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wręczałem +(e)m wręczał	wręczałam +(e)m wręczała	wręczałom +(e)m wręczało	wręczaliśmy +(e)śmy wręczali	wręczałyśmy +(e)śmy wręczały
2 os.	wręczałeś +(e)ś wręczał	wręczałaś +(e)ś wręczała	wręczałoś +(e)ś wręczało	wręczaliście +(e)ście wręczali	wręczałyście +(e)ście wręczały
3 os.	wręczał	wręczała	wręczało	wręczali	wręczały

bezosobnik: wręczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wręczał będę wręczać	będę wręczała będę wręczać	będę wręczało będę wręczać	będziemy wręczali będziemy wręczać	będziemy wręczały będziemy wręczać
2 os.	będziesz wręczał będziesz wręczać	będziesz wręczała będziesz wręczać	będziesz wręczało będziesz wręczać	będziecie wręczali będziecie wręczać	będziecie wręczały będziecie wręczać
3 os.	będzie wręczał będzie wręczać	będzie wręczała będzie wręczać	będzie wręczało będzie wręczać	będą wręczali będą wręczać	będą wręczały będą wręczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wręczajmy
2 os.	wręczaj	wręczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wręczałbym bym wręczał	wręczałabym bym wręczała	wręczałobym bym wręczało	wręczalibyśmy byśmy wręczali	wręczałybyśmy byśmy wręczały
2 os.	wręczałbyś byś wręczał	wręczałabyś byś wręczała	wręczałobyś byś wręczało	wręczalibyście byście wręczali	wręczałybyście byście wręczały
3 os.	wręczałby by wręczał	wręczałaby by wręczała	wręczałoby by wręczało	wręczaliby by wręczali	wręczałyby by wręczały

bezosobnik: wręczano by

bezokolicznik: wręczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wręczając

gerundium: wręczanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wręczanie	wręczania
D.	wręczania	wręczań
C.	wręczaniu	wręczaniom
B.	wręczanie	wręczania
N.	wręczaniem	wręczaniami
Ms.	wręczaniu	wręczaniach
W.	wręczanie	wręczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wręczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wręczający	wręczający	wręczający	wręczające	wręczająca
D.	wręczającego	wręczającego	wręczającego	wręczającego	wręczającej
C.	wręczającemu	wręczającemu	wręczającemu	wręczającemu	wręczającej
B.	wręczającego	wręczającego	wręczający	wręczające	wręczającą
N.	wręczającym	wręczającym	wręczającym	wręczającym	wręczającą
Ms.	wręczającym	wręczającym	wręczającym	wręczającym	wręczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wręczający	wręczający	wręczające	wręczające
D.	wręczających	wręczających	wręczających	wręczających
C.	wręczającym	wręczającym	wręczającym	wręczającym
B.	wręczających	wręczających	wręczających	wręczające
N.	wręczającymi	wręczającymi	wręczającymi	wręczającymi
Ms.	wręczających	wręczających	wręczających	wręczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wręczany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wręczany	wręczany	wręczany	wręczane	wręczana
D.	wręczanego	wręczanego	wręczanego	wręczanego	wręczanej
C.	wręczanemu	wręczanemu	wręczanemu	wręczanemu	wręczanej
B.	wręczanego	wręczanego	wręczany	wręczane	wręczaną
N.	wręczanym	wręczanym	wręczanym	wręczanym	wręczaną
Ms.	wręczanym	wręczanym	wręczanym	wręczanym	wręczanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wręczani	wręczani	wręczane	wręczane
D.	wręczanych	wręczanych	wręczanych	wręczanych
C.	wręczanym	wręczanym	wręczanym	wręczanym
B.	wręczanych	wręczanych	wręczanych	wręczane
N.	wręczanymi	wręczanymi	wręczanymi	wręczanymi
Ms.	wręczanych	wręczanych	wręczanych	wręczanych

odpowiednik aspektowy: wręczyć

Składnia

Rz_osobowy

+

wręczać

+

KOMU + CO

Pochodzenie

Od: Od wyrażenia: (wkładać) w rękę; zob. ręka