przezwyciężyć się

  • książk.  poradzić sobie z własnym oporem wewnętrznym lub słabością
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

    • (nie) móc się przezwyciężyć
  • [...] rzuciwszy okiem na nieprzejednaną twarz Zenka, przezwyciężył się i powiedział:
    - Ja... to znaczy... my uważamy, że to wszystko było głupie.

    źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961

    Muszę się przezwyciężyć - muszę zapomnieć o wszystkim - muszę wrócić do życia - do nowych obowiązków, do nowych zajęć, które pochłoną mnie całą i dadzą nowe zadowolenie z pracy.

    źródło: NKJP: Stefan Leder: Czerwona nić: ze wspomnień i prac rodziny Lederów, 2005

    Straszliwa wola głodu dała mu siłę przezwyciężenia się. Porwał za osęk leżący na piasku i z zawziętością zaczął wywlekać trupy z pudła kajuty, rwąc je niemiłosiernie zazębionym hakiem.

    źródło: NKJP: Nelly Strugowa: Wyspa zapomnienia, Nowa Kultura, 1962

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. przezwyciężę się
    przezwyciężymy się
    2 os. przezwyciężysz się
    przezwyciężycie się
    3 os. przezwycięży się
    przezwyciężą się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. przezwyciężyłem się
    +(e)m się przezwyciężył
    przezwyciężyłam się
    +(e)m się przezwyciężyła
    przezwyciężyłom się
    +(e)m się przezwyciężyło
    przezwyciężyliśmy się
    +(e)śmy się przezwyciężyli
    przezwyciężyłyśmy się
    +(e)śmy się przezwyciężyły
    2 os. przezwyciężyłeś się
    +(e)ś się przezwyciężył
    przezwyciężyłaś się
    +(e)ś się przezwyciężyła
    przezwyciężyłoś się
    +(e)ś się przezwyciężyło
    przezwyciężyliście się
    +(e)ście się przezwyciężyli
    przezwyciężyłyście się
    +(e)ście się przezwyciężyły
    3 os. przezwyciężył się
    przezwyciężyła się
    przezwyciężyło się
    przezwyciężyli się
    przezwyciężyły się

    bezosobnik: przezwyciężono się

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. przezwyciężmy się
    2 os. przezwycięż się
    przezwyciężcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. przezwyciężyłbym się
    bym się przezwyciężył
    przezwyciężyłabym się
    bym się przezwyciężyła
    przezwyciężyłobym się
    bym się przezwyciężyło
    przezwyciężylibyśmy się
    byśmy się przezwyciężyli
    przezwyciężyłybyśmy się
    byśmy się przezwyciężyły
    2 os. przezwyciężyłbyś się
    byś się przezwyciężył
    przezwyciężyłabyś się
    byś się przezwyciężyła
    przezwyciężyłobyś się
    byś się przezwyciężyło
    przezwyciężylibyście się
    byście się przezwyciężyli
    przezwyciężyłybyście się
    byście się przezwyciężyły
    3 os. przezwyciężyłby się
    by się przezwyciężył
    przezwyciężyłaby się
    by się przezwyciężyła
    przezwyciężyłoby się
    by się przezwyciężyło
    przezwyciężyliby się
    by się przezwyciężyli
    przezwyciężyłyby się
    by się przezwyciężyły

    bezosobnik: przezwyciężono by się

    bezokolicznik: przezwyciężyć się

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: przezwyciężywszy się

    gerundium: przezwyciężenie się

    odpowiednik aspektowy: przezwyciężać się

  • Rzosobowy + przezwyciężyć się + bez ograniczeń
  • Zob. zwyciężyć

CHRONOLOGIZACJA:
SPXVI: przewyciężyć się
STR
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 11.12.2011