upokarzać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

powodować, że ktoś czuje się poniżony

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

poniżać

Połączenia

upokarzać na każdym kroku; na różne sposoby
upokarzać i poniżać; krzyczeć i upokarzać

Cytaty

[...] upokarzało ją wywlekanie najbardziej osobistych spraw przed obcymi ludźmi. W ich oczach stawała się kobietą zdradzoną przez męża, który miał dziecko z inną.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008

Sam nie był bity i nie przypominał sobie, żeby matka w ten sposób karała Marysię. Może upokarzała ją? Straszyła, że ją porzuci, odda? Oskarżała, że jest nic nie warta?

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996

Stary nadal mnie upokarzał swymi szerokimi gestami. Nie mogłem zrozumieć, dlaczego jest taki uczynny: przecież doznawał ode mnie samych przykrości.

źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	upokarzam	upokarzamy
2 os.	upokarzasz	upokarzacie
3 os.	upokarza	upokarzają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	upokarzałem pot. +(e)m upokarzał	upokarzałam pot. +(e)m upokarzała	upokarzałom pot. +(e)m upokarzało	upokarzaliśmy pot. +(e)śmy upokarzali	upokarzałyśmy pot. +(e)śmy upokarzały
2 os.	upokarzałeś pot. +(e)ś upokarzał	upokarzałaś pot. +(e)ś upokarzała	upokarzałoś pot. +(e)ś upokarzało	upokarzaliście pot. +(e)ście upokarzali	upokarzałyście pot. +(e)ście upokarzały
3 os.	upokarzał	upokarzała	upokarzało	upokarzali	upokarzały

bezosobnik: upokarzano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę upokarzał będę upokarzać	będę upokarzała będę upokarzać	będę upokarzało będę upokarzać	będziemy upokarzali będziemy upokarzać	będziemy upokarzały będziemy upokarzać
2 os.	będziesz upokarzał będziesz upokarzać	będziesz upokarzała będziesz upokarzać	będziesz upokarzało będziesz upokarzać	będziecie upokarzali będziecie upokarzać	będziecie upokarzały będziecie upokarzać
3 os.	będzie upokarzał będzie upokarzać	będzie upokarzała będzie upokarzać	będzie upokarzało będzie upokarzać	będą upokarzali będą upokarzać	będą upokarzały będą upokarzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		upokarzajmy
2 os.	upokarzaj	upokarzajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	upokarzałbym bym upokarzał	upokarzałabym bym upokarzała	upokarzałobym bym upokarzało	upokarzalibyśmy byśmy upokarzali	upokarzałybyśmy byśmy upokarzały
2 os.	upokarzałbyś byś upokarzał	upokarzałabyś byś upokarzała	upokarzałobyś byś upokarzało	upokarzalibyście byście upokarzali	upokarzałybyście byście upokarzały
3 os.	upokarzałby by upokarzał	upokarzałaby by upokarzała	upokarzałoby by upokarzało	upokarzaliby by upokarzali	upokarzałyby by upokarzały

bezosobnik: upokarzano by

bezokolicznik: upokarzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: upokarzając

gerundium: upokarzanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	upokarzanie	upokarzania
D.	upokarzania	upokarzań
C.	upokarzaniu	upokarzaniom
B.	upokarzanie	upokarzania
N.	upokarzaniem	upokarzaniami
Ms.	upokarzaniu	upokarzaniach
W.	upokarzanie	upokarzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: upokarzający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	upokarzający	upokarzający	upokarzający	upokarzające	upokarzająca
D.	upokarzającego	upokarzającego	upokarzającego	upokarzającego	upokarzającej
C.	upokarzającemu	upokarzającemu	upokarzającemu	upokarzającemu	upokarzającej
B.	upokarzającego	upokarzającego	upokarzający	upokarzające	upokarzającą
N.	upokarzającym	upokarzającym	upokarzającym	upokarzającym	upokarzającą
Ms.	upokarzającym	upokarzającym	upokarzającym	upokarzającym	upokarzającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	upokarzający	upokarzający	upokarzające	upokarzające
D.	upokarzających	upokarzających	upokarzających	upokarzających
C.	upokarzającym	upokarzającym	upokarzającym	upokarzającym
B.	upokarzających	upokarzających	upokarzających	upokarzające
N.	upokarzającymi	upokarzającymi	upokarzającymi	upokarzającymi
Ms.	upokarzających	upokarzających	upokarzających	upokarzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: upokarzany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	upokarzany	upokarzany	upokarzany	upokarzane	upokarzana
D.	upokarzanego	upokarzanego	upokarzanego	upokarzanego	upokarzanej
C.	upokarzanemu	upokarzanemu	upokarzanemu	upokarzanemu	upokarzanej
B.	upokarzanego	upokarzanego	upokarzany	upokarzane	upokarzaną
N.	upokarzanym	upokarzanym	upokarzanym	upokarzanym	upokarzaną
Ms.	upokarzanym	upokarzanym	upokarzanym	upokarzanym	upokarzanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	upokarzani	upokarzani	upokarzane	upokarzane
D.	upokarzanych	upokarzanych	upokarzanych	upokarzanych
C.	upokarzanym	upokarzanym	upokarzanym	upokarzanym
B.	upokarzanych	upokarzanych	upokarzanych	upokarzane
N.	upokarzanymi	upokarzanymi	upokarzanymi	upokarzanymi
Ms.	upokarzanych	upokarzanych	upokarzanych	upokarzanych

odpowiednik aspektowy: upokorzyć

Składnia

+

upokarzać

+

KOGO + (CZYM) + (przed KIM/CZYM)

Pochodzenie

Zob. upokorzyć