serwilizm

  • książk.  pejorat.  uległość wobec kogoś mającego władzę lub wpływy połączona z działaniami w celu zadowolenia go, wynikająca głównie z chęci uzyskania korzyści dla siebie
  • Ms. lp wymawiany: [serwiliźmie] lub [serwilizmie].

  • [serwilism] lub [serwilizm]

  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia


    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Zasady współżycia społecznego

    zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

    • narodowy, państwowy; germański; promoskiewski; duchowy; świadomy; bezwzględny, zwykły; całkowity; jawny; lizusowski; niewolniczy; naiwny; lepki; nadmierny; wyjątkowy; ponury serwilizm
    • serwilizm historyków, intelektualistów, minister, prezesa, publicystów; (rządzącej,...) elity; większości
    • serwilizm wobec kogoś/czegoś; wśród artystów
    • serwilizm i przytakiwanie;; uległość i serwilizm
    • zjawisko; postawa; objawy; atmosfera; demonstracja; skaza; krytyka serwilizmu
    • skłonności do serwilizmu
    • wyznawać; zarzucać komuś serwilizm
    • splamić się; trącić serwilizmem
    • przejść na serwilizm
    • pogodzić się; rozliczenie z serwilizmem
    • graniczący z serwilizmem
    • upodlenie w serwilizmie
  • Od kiedy to czarodzieje z Nilfgaardu przestali wyznawać ślepe posłuszeństwo i niewolniczy serwilizm wobec cesarskiej władzy?

    źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996

    [...] Byli dobrze ubrani i odżywieni, zadowoleni z życia i kilkunastu tysięcy złotych za talent i serwilizm [...].

    źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 1992

    Młodszy z nich reprezentował postawę pełną uległości i serwilizmu, starszy - buntowniczą i agresywną.

    źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994

    [...] Zacząłem z lizusowskim serwilizmem zapewniać, że przez całe życie naśladowałem starych, że starałem się żyć jak oni: wedle nakazów Bożych [...].

    źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Moje pierwsze samobójstwo i dziewięć innych opowieści, 2006

    Czy mądrość epok nie wyraża się każdorazowo w oportunizmie, cynizmie i serwilizmie większości?

    źródło: NKJP: Jacek Bocheński: Tyberiusz Cezar, 2009

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. serwilizm
    serwilizmy
    D. serwilizmu
    serwilizmów
    C. serwilizmowi
    serwilizmom
    B. serwilizm
    serwilizmy
    N. serwilizmem
    serwilizmami
    Ms. serwilizmie
    serwilizmach
    W. serwilizmie
    serwilizmy

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • bez ograniczeń + serwilizm +
    (wobec KOGO)
  • internac.

    ang. servilism

    fr. servilisme

    ros. servilízm

    z łac. servīlis 'niewolniczy'

CHRONOLOGIZACJA:
1898, SJPDor
Data ostatniej modyfikacji: 13.04.2016