Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *sъmǫtiti 'zmącić, zamącić, zmieszać'
Znaczenie 'smucić' pojawiło się już w okresie staropolskim.
1. smucić
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Cytaty
[...] smęci mnie jedno - brak możliwości katalogowania warstw. źródło: Internet: gimpuj.info |
|
Swoją drogą smęci mnie, że jednak trochę tej trasy tam mam i że niestety często też coś zawadza w sensie rodzinnym. Oczywiście, jak wreszcie dorwę jakiś sprzęt, to już na bank się zjawię. źródło: Internet: astromaniak.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
smęcę |
smęcimy |
|||
2 os. |
smęcisz |
smęcicie |
|||
3 os. |
smęci |
smęcą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
smęciłem +(e)m smęcił |
smęciłam +(e)m smęciła |
smęciłom +(e)m smęciło |
smęciliśmy +(e)śmy smęcili |
smęciłyśmy +(e)śmy smęciły |
2 os. |
smęciłeś +(e)ś smęcił |
smęciłaś +(e)ś smęciła |
smęciłoś +(e)ś smęciło |
smęciliście +(e)ście smęcili |
smęciłyście +(e)ście smęciły |
3 os. |
smęcił |
smęciła |
smęciło |
smęcili |
smęciły |
bezosobnik: smęcono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę smęcił będę smęcić |
będę smęciła będę smęcić |
będę smęciło będę smęcić |
będziemy smęcili będziemy smęcić |
będziemy smęciły będziemy smęcić |
2 os. |
będziesz smęcił będziesz smęcić |
będziesz smęciła będziesz smęcić |
będziesz smęciło będziesz smęcić |
będziecie smęcili będziecie smęcić |
będziecie smęciły będziecie smęcić |
3 os. |
będzie smęcił będzie smęcić |
będzie smęciła będzie smęcić |
będzie smęciło będzie smęcić |
będą smęcili będą smęcić |
będą smęciły będą smęcić |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
smęćmy |
|
2 os. |
smęć |
smęćcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
smęciłbym bym smęcił |
smęciłabym bym smęciła |
smęciłobym bym smęciło |
smęcilibyśmy byśmy smęcili |
smęciłybyśmy byśmy smęciły |
2 os. |
smęciłbyś byś smęcił |
smęciłabyś byś smęciła |
smęciłobyś byś smęciło |
smęcilibyście byście smęcili |
smęciłybyście byście smęciły |
3 os. |
smęciłby by smęcił |
smęciłaby by smęciła |
smęciłoby by smęciło |
smęciliby by smęcili |
smęciłyby by smęciły |
bezosobnik: smęcono by
bezokolicznik: smęcić
imiesłów przysłówkowy współczesny:
smęcąc
gerundium: smęcenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | smęcenie |
smęcenia |
D. | smęcenia |
smęceń |
C. | smęceniu |
smęceniom |
B. | smęcenie |
smęcenia |
N. | smęceniem |
smęceniami |
Ms. | smęceniu |
smęceniach |
W. | smęcenie |
smęcenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: smęcący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | smęcący |
smęcący |
smęcący |
smęcące |
smęcąca |
D. | smęcącego |
smęcącego |
smęcącego |
smęcącego |
smęcącej |
C. | smęcącemu |
smęcącemu |
smęcącemu |
smęcącemu |
smęcącej |
B. | smęcącego |
smęcącego |
smęcący |
smęcące |
smęcącą |
N. | smęcącym |
smęcącym |
smęcącym |
smęcącym |
smęcącą |
Ms. | smęcącym |
smęcącym |
smęcącym |
smęcącym |
smęcącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | smęcący |
smęcący |
smęcące |
smęcące |
D. | smęcących |
smęcących |
smęcących |
smęcących |
C. | smęcącym |
smęcącym |
smęcącym |
smęcącym |
B. | smęcących |
smęcących |
smęcących |
smęcące |
N. | smęcącymi |
smęcącymi |
smęcącymi |
smęcącymi |
Ms. | smęcących |
smęcących |
smęcących |
smęcących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: smęcony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | smęcony |
smęcony |
smęcony |
smęcone |
smęcona |
D. | smęconego |
smęconego |
smęconego |
smęconego |
smęconej |
C. | smęconemu |
smęconemu |
smęconemu |
smęconemu |
smęconej |
B. | smęconego |
smęconego |
smęcony |
smęcone |
smęconą |
N. | smęconym |
smęconym |
smęconym |
smęconym |
smęconą |
Ms. | smęconym |
smęconym |
smęconym |
smęconym |
smęconej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | smęceni |
smęceni |
smęcone |
smęcone |
D. | smęconych |
smęconych |
smęconych |
smęconych |
C. | smęconym |
smęconym |
smęconym |
smęconym |
B. | smęconych |
smęconych |
smęconych |
smęcone |
N. | smęconymi |
smęconymi |
smęconymi |
smęconymi |
Ms. | smęconych |
smęconych |
smęconych |
smęconych |
odpowiednik aspektowy: zasmęcić
Składnia
+ | smęcić | + |
KOGO
|
|
(to), że ZDANIE | + | smęcić | + |
KOGO
|
2. mówić
Definicja
Warianty
- rzadziej smędzić
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka
Relacje znaczeniowe
synonimy: | zasmęcać |
Cytaty
[...] prawnik, uczony czy malarz awangardowy odpadają w przedbiegach. Bo każdy z nich smęci o jakichś szczegółowych i zawiłych sprawach. źródło: NKJP: Edmund Jaworski: Felietony, Gazeta Poznańska, 2005-09-02 |
|
- To była okazja. - Zacząłem smędzić coś o znajomym celniku, który naliczyłby niziutkie cło za moje cudeńko, że sprzedałbym go z niezłym zarobkiem, i inne takie dyrdymały. źródło: NKJP: Marek Bukowski: Wysłannik szatana, 1999 |
|
Dobra... nie będę smęcić, że za wcześnie itd., bo i tak nic nie da. źródło: NKJP: Internet |
|
Z tego, że będziemy siedzieć i smęcić, nic nam nie przyjdzie. źródło: NKJP: MON: Jasna strona depresji, Gazeta Poznańska, 2005-07-16 |
|
W pewnym momencie zagrali ostrzej [...], ale chwilkę potem powrócili do smęcenia... źródło: NKJP: Witt Wilczyński: A review of the Carpathian Forest i inni w Proximie concert, 2004-01-31 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
smęcę |
smęcimy |
|||
2 os. |
smęcisz |
smęcicie |
|||
3 os. |
smęci |
smęcą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
smęciłem +(e)m smęcił |
smęciłam +(e)m smęciła |
smęciłom +(e)m smęciło |
smęciliśmy +(e)śmy smęcili |
smęciłyśmy +(e)śmy smęciły |
2 os. |
smęciłeś +(e)ś smęcił |
smęciłaś +(e)ś smęciła |
smęciłoś +(e)ś smęciło |
smęciliście +(e)ście smęcili |
smęciłyście +(e)ście smęciły |
3 os. |
smęcił |
smęciła |
smęciło |
smęcili |
smęciły |
bezosobnik: smęcono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę smęcił będę smęcić |
będę smęciła będę smęcić |
będę smęciło będę smęcić |
będziemy smęcili będziemy smęcić |
będziemy smęciły będziemy smęcić |
2 os. |
będziesz smęcił będziesz smęcić |
będziesz smęciła będziesz smęcić |
będziesz smęciło będziesz smęcić |
będziecie smęcili będziecie smęcić |
będziecie smęciły będziecie smęcić |
3 os. |
będzie smęcił będzie smęcić |
będzie smęciła będzie smęcić |
będzie smęciło będzie smęcić |
będą smęcili będą smęcić |
będą smęciły będą smęcić |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
smęćmy |
|
2 os. |
smęć |
smęćcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
smęciłbym bym smęcił |
smęciłabym bym smęciła |
smęciłobym bym smęciło |
smęcilibyśmy byśmy smęcili |
smęciłybyśmy byśmy smęciły |
2 os. |
smęciłbyś byś smęcił |
smęciłabyś byś smęciła |
smęciłobyś byś smęciło |
smęcilibyście byście smęcili |
smęciłybyście byście smęciły |
3 os. |
smęciłby by smęcił |
smęciłaby by smęciła |
smęciłoby by smęciło |
smęciliby by smęcili |
smęciłyby by smęciły |
bezosobnik: smęcono by
bezokolicznik: smęcić
imiesłów przysłówkowy współczesny:
smęcąc
gerundium: smęcenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | smęcenie |
smęcenia |
D. | smęcenia |
smęceń |
C. | smęceniu |
smęceniom |
B. | smęcenie |
smęcenia |
N. | smęceniem |
smęceniami |
Ms. | smęceniu |
smęceniach |
W. | smęcenie |
smęcenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: smęcący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | smęcący |
smęcący |
smęcący |
smęcące |
smęcąca |
D. | smęcącego |
smęcącego |
smęcącego |
smęcącego |
smęcącej |
C. | smęcącemu |
smęcącemu |
smęcącemu |
smęcącemu |
smęcącej |
B. | smęcącego |
smęcącego |
smęcący |
smęcące |
smęcącą |
N. | smęcącym |
smęcącym |
smęcącym |
smęcącym |
smęcącą |
Ms. | smęcącym |
smęcącym |
smęcącym |
smęcącym |
smęcącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | smęcący |
smęcący |
smęcące |
smęcące |
D. | smęcących |
smęcących |
smęcących |
smęcących |
C. | smęcącym |
smęcącym |
smęcącym |
smęcącym |
B. | smęcących |
smęcących |
smęcących |
smęcące |
N. | smęcącymi |
smęcącymi |
smęcącymi |
smęcącymi |
Ms. | smęcących |
smęcących |
smęcących |
smęcących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: smęcony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | smęcony |
smęcony |
smęcony |
smęcone |
smęcona |
D. | smęconego |
smęconego |
smęconego |
smęconego |
smęconej |
C. | smęconemu |
smęconemu |
smęconemu |
smęconemu |
smęconej |
B. | smęconego |
smęconego |
smęcony |
smęcone |
smęconą |
N. | smęconym |
smęconym |
smęconym |
smęconym |
smęconą |
Ms. | smęconym |
smęconym |
smęconym |
smęconym |
smęconej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | smęceni |
smęceni |
smęcone |
smęcone |
D. | smęconych |
smęconych |
smęconych |
smęconych |
C. | smęconym |
smęconym |
smęconym |
smęconym |
B. | smęconych |
smęconych |
smęconych |
smęcone |
N. | smęconymi |
smęconymi |
smęconymi |
smęconymi |
Ms. | smęconych |
smęconych |
smęconych |
smęconych |
odpowiednik aspektowy: zasmęcić
Składnia
+ | smęcić | + |
(CO) +
(o CZYM)
|
|
+ | smęcić | + |
(że ZDANIE)
|