cieszyć

Definicja

sprawiać przyjemność lub radość
Noty o użyciu

Często używane metonimicznie w połączeniu z wyrazami takimi jak oko , ucho , serce , zmysły .
Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Stany psychiczne człowieka

emocje i uczucia

antonimy:

osmęcać
osmucać
smęcić
smucić
zasmęcać
zasmucać

	Cieszą mnie żywiołowe reakcje publiczności. źródło: NKJP: Krzysztof Kucharski: Łabędź umiera w żartach, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-11-0
	[...] nie miała żadnych wiadomości ani od Fritza, ani od chłopców. Nie umiała rozstrzygnąć, czy powinno ją to cieszyć, dając wciąż nadzieję, czy wręcz przeciwnie - może powinna już zacząć opłakiwać synów. źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007
	Najbardziej cieszyło go, gdy mógł spędzać czas w bibliotece. Nie lubił ruchu... Nie cieszyły go kwitnące kwiaty. Wolał o nich czytać niż je oglądać. źródło: NKJP: Beata Ostrowicka: Kraina kolorów: księga intryg, 1999
	Cieszyło mnie, że tylu ciekawych rzeczy dowiaduję się [...] o niej. źródło: NKJP: Andrzej Wójckiewicz: Przebudzenie Cheopsa, czyli Jak uratować ludzi i Ziemię, 2005
	Za parę lat gdy drzewa urosną mieszkańcy Sędzinka będą cieszyli oko pięknym zagajnikiem, który być może będzie też służył jako miejsce wycieczek szkolnych i lekcji przyrody w terenie. źródło: NKJP: Bartosz Sobański: Będzie piękny zagajnik, Polska Głos Wielkopolski, 2004-10-26

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	cieszyłem +(e)m cieszył	cieszyłam +(e)m cieszyła	cieszyłom +(e)m cieszyło	cieszyliśmy +(e)śmy cieszyli	cieszyłyśmy +(e)śmy cieszyły
2 os.	cieszyłeś +(e)ś cieszył	cieszyłaś +(e)ś cieszyła	cieszyłoś +(e)ś cieszyło	cieszyliście +(e)ście cieszyli	cieszyłyście +(e)ście cieszyły
3 os.	cieszył	cieszyła	cieszyło	cieszyli	cieszyły

bezosobnik: cieszono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę cieszył będę cieszyć	będę cieszyła będę cieszyć	będę cieszyło będę cieszyć	będziemy cieszyli będziemy cieszyć	będziemy cieszyły będziemy cieszyć
2 os.	będziesz cieszył będziesz cieszyć	będziesz cieszyła będziesz cieszyć	będziesz cieszyło będziesz cieszyć	będziecie cieszyli będziecie cieszyć	będziecie cieszyły będziecie cieszyć
3 os.	będzie cieszył będzie cieszyć	będzie cieszyła będzie cieszyć	będzie cieszyło będzie cieszyć	będą cieszyli będą cieszyć	będą cieszyły będą cieszyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		cieszmy
2 os.	ciesz	cieszcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	cieszyłbym bym cieszył	cieszyłabym bym cieszyła	cieszyłobym bym cieszyło	cieszylibyśmy byśmy cieszyli	cieszyłybyśmy byśmy cieszyły
2 os.	cieszyłbyś byś cieszył	cieszyłabyś byś cieszyła	cieszyłobyś byś cieszyło	cieszylibyście byście cieszyli	cieszyłybyście byście cieszyły
3 os.	cieszyłby by cieszył	cieszyłaby by cieszyła	cieszyłoby by cieszyło	cieszyliby by cieszyli	cieszyłyby by cieszyły

bezosobnik: cieszono by

bezokolicznik: cieszyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: ciesząc

gerundium: cieszenie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: cieszący

imiesłów przymiotnikowy bierny: cieszony

odpowiednik aspektowy: ucieszyć

Rz_nieżywotny	+	cieszyć	+	KOGO
(to), że ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE	+	cieszyć	+	(KOGO)
	+	cieszyć	+	CO + CZYM

CHRONOLOGIZACJA:

XV w., Bańk
XV w., Bor

FRAZEOLOGIZMY:

ktoś cieszy japę
ktoś cieszy paszczę
mała rzecz, a cieszy

PRZYSŁOWIA:

Data ostatniej modyfikacji: 07.05.2014