UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zapłacić

Chronologizacja

1386, SStp

Pochodzenie

Zob. płacić

1. dać pieniądze

Definicja

dać należne za coś pieniądze w takiej ilości, na jaką jest określona wartość czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse podatki, opłaty, świadczenia pieniężne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

opłacić, uiścić

Połączenia

importer, klient, konsument, nabywca; inwestor; podatnik; rząd, samorząd; fundusz, skarb państwa zapłacił; gmina; firma, spółka zapłaciła; miasto, państwo zapłaciło; pracodawcy; lokatorzy, mieszkańcy; studenci, uczniowie; dorośli, rodzice zapłacili
zapłacić lekarzom, nauczycielom, rolnikom; pracownikom; podwykonawcom, wykonawcom; fiskusowi, komornikowi, wierzycielom; gminie, miastu, państwu; agencji, bankowi, firmie, klubowi, przedsiębiorstwu, spółce, spółdzielni, szpitalowi, urzędowi; skarbowi państwa
zapłacić abonament, alimenty, czynsz, dług, rachunki; odsetki, ratę, składki; cło, podatek; grzywnę, karę, kaucję, mandat; cenę, koszty, jakąś kwotę, należności, opłaty; honorarium, pensję, premię; łapówki; haracz, okup; pieniądze; majątek, miliardy, złotówkę
zapłacić banknotami, gotówką, pieniędzmi; talonami; kartą, przelewem
zapłacić w dolarach, w gotówce; w kasie, w sklepie, w urzędzie; w ratach; w terminie
zapłacić z jakichś pieniędzy, z jakichś środków; z budżetu, z funduszu
zapłacić za leki, za towar, za zakupy; za kamienicę, za lokal, za mieszkanie, za nieruchomość; za czynsz, za dzierżawę, za wynajem; za hotel, za nocleg, za pobyt; za benzynę, za energię, za gaz, za ogrzewanie, za paliwo, za prąd, za telefon, za wodę; za postój; za dojazd, za podróż, za przejazd, za transport, za wjazd; za wejście, za wstęp; za pracę, za roboty, za usługę; za naprawę, za remont; za straty, za szkody
zapłacić dobrze, drogo, dużo, godziwie, słono, sporo; mało; dodatkowo, podwójnie; dziennie, miesięcznie, rocznie; uczciwie; dobrowolnie; od ręki, z góry
(nie) móc; (nie) chcieć, kazać, musieć, powinien, woleć, zamierzać; próbować, usiłować; obiecać zapłacić
zapłacić i wyjść; odebrać i zapłacić

Cytaty

	W zeszłym roku dowództwo ze Szprotawy nie zapłaciło rachunków i na pewien czas zostali bez elektryczności. źródło: NKJP: Rafał Kotomski: Ech, nuda w Łysinach..., Gazeta Wyborcza, 1992-03-23
	Nie ma jeszcze konkretnego pomysłu na to, kto zapłaci nauczycielom za pierwszy miesiąc nowego roku. źródło: NKJP: Integracja przed reformą, Dziennik Polski, 1998-08-17
	Za chwilę sięgnę do grubego portfela, wyjmę stówkę albo dwie, zapłacę za wszystko, a ona spojrzy na mnie z czułością i podziwem. źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Hermańce, 2008
	Zapłacili miastu 180 tys. zł za wykopanie drzew, które zdążyły tu wyrosnąć. źródło: NKJP: Joanna Solska: Luksusy Likusów, Polityka, 2007-01-13
	Przy kasie okazało się, że odejdę ze sklepu z niczym, bo nie można było zapłacić kartą - denerwuje się Czytelniczka, która próbowała zrobić zakupy w Kauflandzie [...]. źródło: NKJP: (Adk): Czy można płacić kartą?, Nowiny Raciborskie, 2006-11-14

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapłacę	zapłacimy
2 os.	zapłacisz	zapłacicie
3 os.	zapłaci	zapłacą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapłaciłem +(e)m zapłacił	zapłaciłam +(e)m zapłaciła	zapłaciłom +(e)m zapłaciło	zapłaciliśmy +(e)śmy zapłacili	zapłaciłyśmy +(e)śmy zapłaciły
2 os.	zapłaciłeś +(e)ś zapłacił	zapłaciłaś +(e)ś zapłaciła	zapłaciłoś +(e)ś zapłaciło	zapłaciliście +(e)ście zapłacili	zapłaciłyście +(e)ście zapłaciły
3 os.	zapłacił	zapłaciła	zapłaciło	zapłacili	zapłaciły

bezosobnik: zapłacono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapłaćmy
2 os.	zapłać	zapłaćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapłaciłbym bym zapłacił	zapłaciłabym bym zapłaciła	zapłaciłobym bym zapłaciło	zapłacilibyśmy byśmy zapłacili	zapłaciłybyśmy byśmy zapłaciły
2 os.	zapłaciłbyś byś zapłacił	zapłaciłabyś byś zapłaciła	zapłaciłobyś byś zapłaciło	zapłacilibyście byście zapłacili	zapłaciłybyście byście zapłaciły
3 os.	zapłaciłby by zapłacił	zapłaciłaby by zapłaciła	zapłaciłoby by zapłaciło	zapłaciliby by zapłacili	zapłaciłyby by zapłaciły

bezosobnik: zapłacono by

bezokolicznik: zapłacić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapłaciwszy

gerundium: zapłacenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapłacenie	zapłacenia
D.	zapłacenia	zapłaceń
C.	zapłaceniu	zapłaceniom
B.	zapłacenie	zapłacenia
N.	zapłaceniem	zapłaceniami
Ms.	zapłaceniu	zapłaceniach
W.	zapłacenie	zapłacenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zapłacony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zapłacony	zapłacony	zapłacony	zapłacone	zapłacona
D.	zapłaconego	zapłaconego	zapłaconego	zapłaconego	zapłaconej
C.	zapłaconemu	zapłaconemu	zapłaconemu	zapłaconemu	zapłaconej
B.	zapłaconego	zapłaconego	zapłacony	zapłacone	zapłaconą
N.	zapłaconym	zapłaconym	zapłaconym	zapłaconym	zapłaconą
Ms.	zapłaconym	zapłaconym	zapłaconym	zapłaconym	zapłaconej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zapłaceni	zapłaceni	zapłacone	zapłacone
D.	zapłaconych	zapłaconych	zapłaconych	zapłaconych
C.	zapłaconym	zapłaconym	zapłaconym	zapłaconym
B.	zapłaconych	zapłaconych	zapłaconych	zapłacone
N.	zapłaconymi	zapłaconymi	zapłaconymi	zapłaconymi
Ms.	zapłaconych	zapłaconych	zapłaconych	zapłaconych

odpowiednik aspektowy: płacić

Składnia

+	zapłacić	+	CO + (CZYM)
+	zapłacić	+	KOMU + (CO) + (za CO)
+	zapłacić	+	(KOMU) + (CZYM) + za CO
+	zapłacić	+	CZYM + (za CO)

2. ponieść konsekwencje