UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

żenić się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

psł. *ženiti sę 'brać sobie za żonę'

1. o mężczyźnie

Definicja

o mężczyźnie: poślubiać kobietę

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina relacje rodzinne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	ktoś pojmuje za żonę kogoś, pojmować
	antonimy:	rozwodzić się
	hiperonimy:	chajtać się, pobierać się, poślubiać, zaślubiać

Połączenia

żenić się z panną, z rozwódką, z wdową
żenić się bogato, młodo, ponownie, powtórnie
chcieć, zamierzać żenić się

Cytaty

	- Pani dziedziczka wie dobrze. Żenić się chcę z Emilką, jeśli państwo pozwolą. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987
	No, i zaniedługo żenił się Lis Wojtek z Kryśką Sobieszczanką. Zleciały się jak zawsze prawie wszystkie urzędniczki z gminy i urzędników przyszło paru. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008
	- Czwarty raz żenię się z tą samą kobietą i tyle z tym zachodu! źródło: NKJP: Cezary Kubaszewski: Czytelniczki NAJ na urodzinach u Krzysztofa Krawczyka, 2003
	Ale mijały lata, Szeląg utył, zgorzkniał, zmieniał mieszkania i nie żenił się. źródło: NKJP: Kazimierz Orłoś: Cudowna melina, 1988

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	żenię się	żenimy się
2 os.	żenisz się	żenicie się
3 os.	żeni się	żenią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	żeniłem się +(e)m się żenił	żeniłam się +(e)m się żeniła	żeniłom się +(e)m się żeniło	żeniliśmy się +(e)śmy się żenili	żeniłyśmy się +(e)śmy się żeniły
2 os.	żeniłeś się +(e)ś się żenił	żeniłaś się +(e)ś się żeniła	żeniłoś się +(e)ś się żeniło	żeniliście się +(e)ście się żenili	żeniłyście się +(e)ście się żeniły
3 os.	żenił się	żeniła się	żeniło się	żenili się	żeniły się

bezosobnik: żeniono się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się żenił będę się żenić	będę się żeniła będę się żenić	będę się żeniło będę się żenić	będziemy się żenili będziemy się żenić	będziemy się żeniły będziemy się żenić
2 os.	będziesz się żenił będziesz się żenić	będziesz się żeniła będziesz się żenić	będziesz się żeniło będziesz się żenić	będziecie się żenili będziecie się żenić	będziecie się żeniły będziecie się żenić
3 os.	będzie się żenił będzie się żenić	będzie się żeniła będzie się żenić	będzie się żeniło będzie się żenić	będą się żenili będą się żenić	będą się żeniły będą się żenić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		żeńmy się
2 os.	żeń się	żeńcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	żeniłbym się bym się żenił	żeniłabym się bym się żeniła	żeniłobym się bym się żeniło	żenilibyśmy się byśmy się żenili	żeniłybyśmy się byśmy się żeniły
2 os.	żeniłbyś się byś się żenił	żeniłabyś się byś się żeniła	żeniłobyś się byś się żeniło	żenilibyście się byście się żenili	żeniłybyście się byście się żeniły
3 os.	żeniłby się by się żenił	żeniłaby się by się żeniła	żeniłoby się by się żeniło	żeniliby się by się żenili	żeniłyby się by się żeniły

bezosobnik: żeniono by się

bezokolicznik: żenić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: żeniąc się

gerundium: żenienie się

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	żenienie się	żenienia się
D.	żenienia się	żenień się
C.	żenieniu się	żenieniom się
B.	żenienie się	żenienia się
N.	żenieniem się	żenieniami się
Ms.	żenieniu się	żenieniach się
W.	żenienie się	żenienia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: żeniący się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	żeniący się	żeniący się	żeniący się	żeniące się	żeniąca się
D.	żeniącego się	żeniącego się	żeniącego się	żeniącego się	żeniącej się
C.	żeniącemu się	żeniącemu się	żeniącemu się	żeniącemu się	żeniącej się
B.	żeniącego się	żeniącego się	żeniący się	żeniące się	żeniącą się
N.	żeniącym się	żeniącym się	żeniącym się	żeniącym się	żeniącą się
Ms.	żeniącym się	żeniącym się	żeniącym się	żeniącym się	żeniącej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	żeniący się	żeniący się	żeniące się	żeniące się
D.	żeniących się	żeniących się	żeniących się	żeniących się
C.	żeniącym się	żeniącym się	żeniącym się	żeniącym się
B.	żeniących się	żeniących się	żeniących się	żeniące się
N.	żeniącymi się	żeniącymi się	żeniącymi się	żeniącymi się
Ms.	żeniących się	żeniących się	żeniących się	żeniących się

odpowiednik aspektowy: ożenić się

Składnia

żenić się

(z KIM)

2. o parze

Definicja

kwestion.

zawierać związek małżeński

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina relacje rodzinne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

pobierać się, poślubiać się, zaślubiać się

Cytaty

	Zakochał się w pani doktor. A ona w nim. Rozumiesz? Niech się żenią, proszę uprzejmie. Zejdę im z drogi. źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972
	Znaczy, mówi, podobam ci się. Może tak, ale to nie ma nijakiego znaczenia, bo żenić się nie będziemy. A ona, ta Roksana, mówi, że będzie dla mnie bardzo miła, bo umie być miła, posprząta mi, usłuży, i od razu się zaczyna rozbierać. źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004
	Babka na to tylko wzruszyła ramionami, mówiąc, że taki ślub to nie ślub, bo to stare ludzie przecież, to i po co się tak wygłupiać, młodzi, to można zrozumieć, ale przecież żenią się stare ludzie. źródło: NKJP: Adam Pluszka: Flauta, 2007
	Byś się z młodszą ożenił, to i ty byś odmłodniał. Ano, kiedyśmy się żenili, byłaś młoda, mówię jej, i nic nie poradzisz. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	żenię się	żenimy się
2 os.	żenisz się	żenicie się
3 os.	żeni się	żenią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	żeniłem się +(e)m się żenił	żeniłam się +(e)m się żeniła	żeniłom się +(e)m się żeniło	żeniliśmy się +(e)śmy się żenili	żeniłyśmy się +(e)śmy się żeniły
2 os.	żeniłeś się +(e)ś się żenił	żeniłaś się +(e)ś się żeniła	żeniłoś się +(e)ś się żeniło	żeniliście się +(e)ście się żenili	żeniłyście się +(e)ście się żeniły
3 os.	żenił się	żeniła się	żeniło się	żenili się	żeniły się

bezosobnik: żeniono się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się żenił będę się żenić	będę się żeniła będę się żenić	będę się żeniło będę się żenić	będziemy się żenili będziemy się żenić	będziemy się żeniły będziemy się żenić
2 os.	będziesz się żenił będziesz się żenić	będziesz się żeniła będziesz się żenić	będziesz się żeniło będziesz się żenić	będziecie się żenili będziecie się żenić	będziecie się żeniły będziecie się żenić
3 os.	będzie się żenił będzie się żenić	będzie się żeniła będzie się żenić	będzie się żeniło będzie się żenić	będą się żenili będą się żenić	będą się żeniły będą się żenić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		żeńmy się
2 os.	żeń się	żeńcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	żeniłbym się bym się żenił	żeniłabym się bym się żeniła	żeniłobym się bym się żeniło	żenilibyśmy się byśmy się żenili	żeniłybyśmy się byśmy się żeniły
2 os.	żeniłbyś się byś się żenił	żeniłabyś się byś się żeniła	żeniłobyś się byś się żeniło	żenilibyście się byście się żenili	żeniłybyście się byście się żeniły
3 os.	żeniłby się by się żenił	żeniłaby się by się żeniła	żeniłoby się by się żeniło	żeniliby się by się żenili	żeniłyby się by się żeniły

bezosobnik: żeniono by się

bezokolicznik: żenić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: żeniąc się

gerundium: żenienie się

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	żenienie się	żenienia się
D.	żenienia się	żenień się
C.	żenieniu się	żenieniom się
B.	żenienie się	żenienia się
N.	żenieniem się	żenieniami się
Ms.	żenieniu się	żenieniach się
W.	żenienie się	żenienia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: żeniący się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	żeniący się	żeniący się	żeniący się	żeniące się	żeniąca się
D.	żeniącego się	żeniącego się	żeniącego się	żeniącego się	żeniącej się
C.	żeniącemu się	żeniącemu się	żeniącemu się	żeniącemu się	żeniącej się
B.	żeniącego się	żeniącego się	żeniący się	żeniące się	żeniącą się
N.	żeniącym się	żeniącym się	żeniącym się	żeniącym się	żeniącą się
Ms.	żeniącym się	żeniącym się	żeniącym się	żeniącym się	żeniącej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	żeniący się	żeniący się	żeniące się	żeniące się
D.	żeniących się	żeniących się	żeniących się	żeniących się
C.	żeniącym się	żeniącym się	żeniącym się	żeniącym się
B.	żeniących się	żeniących się	żeniących się	żeniące się
N.	żeniącymi się	żeniącymi się	żeniącymi się	żeniącymi się
Ms.	żeniących się	żeniących się	żeniących się	żeniących się

Składnia

Rzpl

żenić się

Informacja normatywna

W tym znaczeniu uznawane za błędne.

Data ostatniej modyfikacji: 25.08.2017