płonić

  • książk.  powodować, że czyjaś twarz staje się czerwona pod wpływem silnych emocji
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Określenia fizyczności człowieka

    wygląd


    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Stany psychiczne człowieka

    emocje i uczucia


    KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    kolory i światło

  • hiperonimy:  czerwienić
    rumienić
    • rumieniec płoni
    • płonić czyjeś lico, czyjąś twarz
  • Runęły w miasto pieśni gościńców [...], a dziewkom lico rumieniec płonił.

    źródło: Adam Polewka: Igrce w Barbakanie, 1953 (books.google.pl)

    Wszystko czynił zręcznie i apetycznie, świeżutką czaszkę płonił mu rumieniec, gdy się pochylał nad zamkiem walizki.

    źródło: Kazimierz Brandys: Jak być kochaną i inne opowiadania, 1970 (books.google.pl)

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. płonię
    płonimy
    2 os. płonisz
    płonicie
    3 os. płoni
    płonią

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. płoniłem
    +(e)m płonił
    płoniłam
    +(e)m płoniła
    płoniłom
    +(e)m płoniło
    płoniliśmy
    +(e)śmy płonili
    płoniłyśmy
    +(e)śmy płoniły
    2 os. płoniłeś
    +(e)ś płonił
    płoniłaś
    +(e)ś płoniła
    płoniłoś
    +(e)ś płoniło
    płoniliście
    +(e)ście płonili
    płoniłyście
    +(e)ście płoniły
    3 os. płonił
    płoniła
    płoniło
    płonili
    płoniły

    bezosobnik: płoniono

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę płonił
    będę płonić
    będę płoniła
    będę płonić
    będę płoniło
    będę płonić
    będziemy płonili
    będziemy płonić
    będziemy płoniły
    będziemy płonić
    2 os. będziesz płonił
    będziesz płonić
    będziesz płoniła
    będziesz płonić
    będziesz płoniło
    będziesz płonić
    będziecie płonili
    będziecie płonić
    będziecie płoniły
    będziecie płonić
    3 os. będzie płonił
    będzie płonić
    będzie płoniła
    będzie płonić
    będzie płoniło
    będzie płonić
    będą płonili
    będą płonić
    będą płoniły
    będą płonić

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. płońmy
    2 os. płoń
    płońcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. płoniłbym
    bym płonił
    płoniłabym
    bym płoniła
    płoniłobym
    bym płoniło
    płonilibyśmy
    byśmy płonili
    płoniłybyśmy
    byśmy płoniły
    2 os. płoniłbyś
    byś płonił
    płoniłabyś
    byś płoniła
    płoniłobyś
    byś płoniło
    płonilibyście
    byście płonili
    płoniłybyście
    byście płoniły
    3 os. płoniłby
    by płonił
    płoniłaby
    by płoniła
    płoniłoby
    by płoniło
    płoniliby
    by płonili
    płoniłyby
    by płoniły

    bezosobnik: płoniono by

    bezokolicznik: płonić

    imiesłów przysłówkowy współczesny:

    płoniąc

    gerundium: płonienie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: płoniący

    imiesłów przymiotnikowy bierny: płoniony

    odpowiedniki aspektowe: spłonić , zapłonić

  • bez ograniczeń + płonić +
    CO
  • Sztucznie utworzone od płonąć, podstawę stanowiła zapewne mylna interpretacja rzeczownika odsłownego zapłonienie 'okrycie się rumieńcem' (Boryś).

CHRONOLOGIZACJA:
1470, SStp
Inne znaczenie: 'nie zasilając nawozem, powodować nieurodzajność'
Data ostatniej modyfikacji: 13.12.2023