uprzeć się - Wielki słownik języka polskiego PAN

pozostać przy swoim zdaniu lub swojej decyzji pomimo argumentów innej osoby lub zaistniałych okoliczności

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

	Turoń chciał boisko dla młodzieży budować i skocznię narciarską za miastem. Miedza uparł się przy restauracji z motelem. źródło: NKJP: Kazimierz Orłoś: Cudowna melina, 1988
	Uparła się na tę podróż, naprawdę niebezpieczną. Nie potrafił jej powstrzymać, chociaż robił, co mógł, aby nie jechała do Czeczenii. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Dwie Miłości, 2008
	Andrew chciał zamówić taksówkę, ale uparła się, że odwiezie go na lotnisko jego terenowym nissanem. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008
	[...] w Alpach, Górach Skalistych i Andach - wytyczone są trasy dla szaleńców, którzy uparli się, żeby najwyższe szczyty zdobywać na rowerach. źródło: NKJP: Piotr Toborek, Tadeusz Iwanicki: W górę na pedałach, Gazeta Wyborcza, 1992-06-26
	Nie zostanę sama, wydana na pastwę najgorszych obaw. A jeśli uprzesz się jechać, pojadę z tobą. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uparłem się +(e)m się uparł	uparłam się +(e)m się uparła	uparłom się +(e)m się uparło	uparliśmy się +(e)śmy się uparli	uparłyśmy się +(e)śmy się uparły
2 os.	uparłeś się +(e)ś się uparł	uparłaś się +(e)ś się uparła	uparłoś się +(e)ś się uparło	uparliście się +(e)ście się uparli	uparłyście się +(e)ście się uparły
3 os.	uparł się	uparła się	uparło się	uparli się	uparły się

bezosobnik: uparto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uprzyjmy się
2 os.	uprzyj się	uprzyjcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uparłbym się bym się uparł	uparłabym się bym się uparła	uparłobym się bym się uparło	uparlibyśmy się byśmy się uparli	uparłybyśmy się byśmy się uparły
2 os.	uparłbyś się byś się uparł	uparłabyś się byś się uparła	uparłobyś się byś się uparło	uparlibyście się byście się uparli	uparłybyście się byście się uparły
3 os.	uparłby się by się uparł	uparłaby się by się uparła	uparłoby się by się uparło	uparliby się by się uparli	uparłyby się by się uparły

bezosobnik: uparto by się

bezokolicznik: uprzeć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uparłszy się

gerundium: uparcie się

rodzaj gramatyczny: dk

psł. *uperti sę, *upьrǫ sę 'stawić opór, przeciwstawić się, sprzeciwić się'

Zob. przeć (przed siebie)