ocalać
-
książk. ratować przed śmiercią, zniszczeniem lub innym nieszczęściem
-
ATEMATYCZNY
-
hiperonimy: ratować
-
- ocalać cywilizację, dorobek, duszę, dzieło, głowę, godność, honor, niepodległość, ojczyznę, pamiątki, pamięć, polskość, przyrodę, świat, Tatry, tożsamość, wolność, życie; jeńców, ludność, naród, rodzinę, skazanego, Żydów
- ocalać od niepamięci, od śmierci, od zagłady, od zapomnienia, od zniszczenia
- ocalać przed hańbą, przed ogniem, przed profanacją, przed utonięciem, przed zagładą, przed zapomnieniem, przed zniszczeniem; przed grabieżcą, przed napastnikiem
- ocalać z pogromu, z powstania, z pożaru
-
Spogląda na nią z pobłażliwą wyższością człowieka mającego zakodowane w genach odruchy przodków, którzy tylko dzięki przytomności umysłu w podobnych sytuacjach ocalali życie.
źródło: KWSJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997
Osamotniona Ifigenia żegna się z życiem bez żalu, choć pewnie z wielkim bólem zawodu... Ocala swą godność, odwracając się od świata, gdyż nie ma w nim miłości...
źródło: KWSJP: Tadeusz Kudliński: Gniew o Szoszannę, 1963
Jarosław Sokół ocala od zapomnienia rzeczy ważne - głównie dla tych, którzy nadejdą. Współczesnym zaś podstawia lustro, by mogli przyjrzeć się sobie dokładnie.
źródło: NKJP: Lucyna Kondrat, Paweł Smogorzewski, Wielkie małe rzeczy, Gazeta Poznańska, 2002-10-26
[...] myślisz, że to naród, kultura ocala przed nicością?
źródło: NKJP: Dekatolizator - rozmowa z Barnimem Regalicą, Fronda, 1998, nr 8
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ocalam
ocalamy
2 os. ocalasz
ocalacie
3 os. ocala
ocalają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ocalałem
+(e)m ocalał
ocalałam
+(e)m ocalała
ocalałom
+(e)m ocalało
ocalaliśmy
+(e)śmy ocalali
ocalałyśmy
+(e)śmy ocalały
2 os. ocalałeś
+(e)ś ocalał
ocalałaś
+(e)ś ocalała
ocalałoś
+(e)ś ocalało
ocalaliście
+(e)ście ocalali
ocalałyście
+(e)ście ocalały
3 os. ocalał
ocalała
ocalało
ocalali
ocalały
bezosobnik: ocalano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę ocalał
będę ocalać
będę ocalała
będę ocalać
będę ocalało
będę ocalać
będziemy ocalali
będziemy ocalać
będziemy ocalały
będziemy ocalać
2 os. będziesz ocalał
będziesz ocalać
będziesz ocalała
będziesz ocalać
będziesz ocalało
będziesz ocalać
będziecie ocalali
będziecie ocalać
będziecie ocalały
będziecie ocalać
3 os. będzie ocalał
będzie ocalać
będzie ocalała
będzie ocalać
będzie ocalało
będzie ocalać
będą ocalali
będą ocalać
będą ocalały
będą ocalać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ocalajmy
2 os. ocalaj
ocalajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ocalałbym
bym ocalał
ocalałabym
bym ocalała
ocalałobym
bym ocalało
ocalalibyśmy
byśmy ocalali
ocalałybyśmy
byśmy ocalały
2 os. ocalałbyś
byś ocalał
ocalałabyś
byś ocalała
ocalałobyś
byś ocalało
ocalalibyście
byście ocalali
ocalałybyście
byście ocalały
3 os. ocalałby
by ocalał
ocalałaby
by ocalała
ocalałoby
by ocalało
ocalaliby
by ocalali
ocalałyby
by ocalały
bezosobnik: ocalano by
bezokolicznik: ocalać
imiesłów przysłówkowy współczesny: ocalając
gerundium: ocalanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. ocalanie
ocalania
D. ocalania
ocalań
C. ocalaniu
ocalaniom
B. ocalanie
ocalania
N. ocalaniem
ocalaniami
Ms. ocalaniu
ocalaniach
W. ocalanie
ocalania
imiesłów przymiotnikowy czynny: ocalający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. ocalający
ocalający
ocalający
ocalające
ocalająca
D. ocalającego
ocalającego
ocalającego
ocalającego
ocalającej
C. ocalającemu
ocalającemu
ocalającemu
ocalającemu
ocalającej
B. ocalającego
ocalającego
ocalający
ocalające
ocalającą
N. ocalającym
ocalającym
ocalającym
ocalającym
ocalającą
Ms. ocalającym
ocalającym
ocalającym
ocalającym
ocalającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. ocalający
ocalający
ocalające
ocalające
D. ocalających
ocalających
ocalających
ocalających
C. ocalającym
ocalającym
ocalającym
ocalającym
B. ocalających
ocalających
ocalających
ocalające
N. ocalającymi
ocalającymi
ocalającymi
ocalającymi
Ms. ocalających
ocalających
ocalających
ocalających
imiesłów przymiotnikowy bierny: ocalany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. ocalany
ocalany
ocalany
ocalane
ocalana
D. ocalanego
ocalanego
ocalanego
ocalanego
ocalanej
C. ocalanemu
ocalanemu
ocalanemu
ocalanemu
ocalanej
B. ocalanego
ocalanego
ocalany
ocalane
ocalaną
N. ocalanym
ocalanym
ocalanym
ocalanym
ocalaną
Ms. ocalanym
ocalanym
ocalanym
ocalanym
ocalanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. ocalani
ocalani
ocalane
ocalane
D. ocalanych
ocalanych
ocalanych
ocalanych
C. ocalanym
ocalanym
ocalanym
ocalanym
B. ocalanych
ocalanych
ocalanych
ocalane
N. ocalanymi
ocalanymi
ocalanymi
ocalanymi
Ms. ocalanych
ocalanych
ocalanych
ocalanych
odpowiednik aspektowy: ocalić
-
+ ocalać + KOGO/CO + od CZEGO | przed KIM/CZYM | z CZEGO -
Zob. ocalić
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP