ostrzec - Wielki słownik języka polskiego PAN

powiadomić kogoś o możliwym zagrożeniu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

hiperonimy:

uprzedzić

instynkt, lekarz, policjant, rząd, sędzia ostrzegł; przyjaciele ostrzegli; władze ostrzegły
ostrzec kolegów, mieszkańców, producentów, rodzinę, społeczeństwo
ostrzec o niebezpieczeństwie, o zagrożeniu, o zamachu, o zamiarze
ostrzec przed burzą, przed możliwością czegoś, przed niebezpieczeństwem, przed pułapką, przed skażeniem, przed spiskiem, przed spodziewanym atakiem, przed zasadzką, przed zawaleniem; przed agentami bezpieki, przed donosicielem, przed konkurentem, przed nieuczciwymi pośrednikami, przed przygodnymi znajomościami, przed złodziejem
ostrzec kogoś telefonicznie; w porę
usiłować, zdążyć kogoś ostrzec; ktoś powinien ostrzec; trzeba, należy ostrzec

	W noc wybuchu powstania, 22 stycznia, Napoleon ostrzeżony przed grożącym mu aresztowaniem ucieka w przebraniu do Wielkopolski, gdzie natychmiast rozpoczyna organizowanie pomocy dla sprawy. źródło: KWSJP: Marek Ruszczyc: Potomkowie generała, 1985
	Próbował go ostrzec sygnałem dźwiękowym, ale pieszy nie zareagował. źródło: KWSJP: Wypadek na torach, Głos Szczeciński, 2006
	- Biskup wrocławski już wie o tobie - ostrzegł Reynevan. źródło: KWSJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002
	Belgijski ekspert Emmanuel Vanopdenbosch ostrzegł, że około 230 tysięcy Brytyjczyków może zachorować na śmiertelną chorobę Creutzfeldta-Jakoba. źródło: KWSJP: Pacjentka nie była w Anglii..., Dziennik Polski, 1998-02-16
	Coś dziwnego działo się przed tą jej ostatnią podróżą. Jakby los chciał ją ostrzec, żeby tym razem jednak nie jechała. źródło: KWSJP: Dariusz Kucharski: Ada przeczuwała tę katastrofę, Super Express, 2006

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ostrzegłem +(e)m ostrzegł	ostrzegłam +(e)m ostrzegła	ostrzegłom +(e)m ostrzegło	ostrzegliśmy +(e)śmy ostrzegli	ostrzegłyśmy +(e)śmy ostrzegły
2 os.	ostrzegłeś +(e)ś ostrzegł	ostrzegłaś +(e)ś ostrzegła	ostrzegłoś +(e)ś ostrzegło	ostrzegliście +(e)ście ostrzegli	ostrzegłyście +(e)ście ostrzegły
3 os.	ostrzegł	ostrzegła	ostrzegło	ostrzegli	ostrzegły

bezosobnik: ostrzeżono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ostrzeżmy
2 os.	ostrzeż	ostrzeżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ostrzegłbym bym ostrzegł	ostrzegłabym bym ostrzegła	ostrzegłobym bym ostrzegło	ostrzeglibyśmy byśmy ostrzegli	ostrzegłybyśmy byśmy ostrzegły
2 os.	ostrzegłbyś byś ostrzegł	ostrzegłabyś byś ostrzegła	ostrzegłobyś byś ostrzegło	ostrzeglibyście byście ostrzegli	ostrzegłybyście byście ostrzegły
3 os.	ostrzegłby by ostrzegł	ostrzegłaby by ostrzegła	ostrzegłoby by ostrzegło	ostrzegliby by ostrzegli	ostrzegłyby by ostrzegły

bezosobnik: ostrzeżono by

bezokolicznik: ostrzec

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ostrzegłszy

gerundium: ostrzeżenie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: ostrzeżony

odpowiednik aspektowy: ostrzegać

Zob. strzec