rozmawiać

  • porozumiewać się z kimś, mówiąc i słuchając
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Język

    mówienie

    • rozmawiać z córką, z ojcem, z przyjacielem;
    • rozmawiać o dzieciach, o filmach, o interesach, o pracy, o wakacjach;
    • rozmawiać przez komórkę, przez telefon
    • rozmawiać grzecznie, śmiało, długo; po angielsku, po niemiecku, ...;
    • chcieć, lubić, potrafić; zacząć, skończyć rozmawiać
  • Odezwał się dzwonek telefonu, co Elizabeth trochę zdziwiło. Gospodarz poszedł odebrać i dość długo z kimś rozmawiał, a potem poprosił ją do telefonu.

    źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008

    Musieli rozmawiać po angielsku, był to jedyny język, który każdy z nich trochę znał.

    źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006

    Kiedy przychodziłem z pracy, milczałem, bo nie wiedziałem, o czym rozmawiać z żoną.

    źródło: NKJP: Marek Krajewski; Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

    Moglibyśmy rozmawiać o książkach, filmach i życiu do samego rana.

    źródło: NKJP: Bogusława Jędrasik: Gorączka opowiadania wyuzdane, 2007

    Znam też jego trzynastoletniego brata. Rozmawiamy czasem w windzie.

    źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Kartki z białego zeszytu, 2008

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. rozmawiam
    rozmawiamy
    2 os. rozmawiasz
    rozmawiacie
    3 os. rozmawia
    rozmawiają

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. rozmawiałem
    +(e)m rozmawiał
    rozmawiałam
    +(e)m rozmawiała
    rozmawiałom
    +(e)m rozmawiało
    rozmawialiśmy
    +(e)śmy rozmawiali
    rozmawiałyśmy
    +(e)śmy rozmawiały
    2 os. rozmawiałeś
    +(e)ś rozmawiał
    rozmawiałaś
    +(e)ś rozmawiała
    rozmawiałoś
    +(e)ś rozmawiało
    rozmawialiście
    +(e)ście rozmawiali
    rozmawiałyście
    +(e)ście rozmawiały
    3 os. rozmawiał
    rozmawiała
    rozmawiało
    rozmawiali
    rozmawiały

    bezosobnik: rozmawiano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę rozmawiał
    będę rozmawiać
    będę rozmawiała
    będę rozmawiać
    będę rozmawiało
    będę rozmawiać
    będziemy rozmawiali
    będziemy rozmawiać
    będziemy rozmawiały
    będziemy rozmawiać
    2 os. będziesz rozmawiał
    będziesz rozmawiać
    będziesz rozmawiała
    będziesz rozmawiać
    będziesz rozmawiało
    będziesz rozmawiać
    będziecie rozmawiali
    będziecie rozmawiać
    będziecie rozmawiały
    będziecie rozmawiać
    3 os. będzie rozmawiał
    będzie rozmawiać
    będzie rozmawiała
    będzie rozmawiać
    będzie rozmawiało
    będzie rozmawiać
    będą rozmawiali
    będą rozmawiać
    będą rozmawiały
    będą rozmawiać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. rozmawiajmy
    2 os. rozmawiaj
    rozmawiajcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. rozmawiałbym
    bym rozmawiał
    rozmawiałabym
    bym rozmawiała
    rozmawiałobym
    bym rozmawiało
    rozmawialibyśmy
    byśmy rozmawiali
    rozmawiałybyśmy
    byśmy rozmawiały
    2 os. rozmawiałbyś
    byś rozmawiał
    rozmawiałabyś
    byś rozmawiała
    rozmawiałobyś
    byś rozmawiało
    rozmawialibyście
    byście rozmawiali
    rozmawiałybyście
    byście rozmawiały
    3 os. rozmawiałby
    by rozmawiał
    rozmawiałaby
    by rozmawiała
    rozmawiałoby
    by rozmawiało
    rozmawialiby
    by rozmawiali
    rozmawiałyby
    by rozmawiały

    bezosobnik: rozmawiano by

    bezokolicznik: rozmawiać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: rozmawiając

    gerundium: rozmawianie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: rozmawiający

  • Rzosobowy + rozmawiać +
    z KIM + (o KIM/CZYM)
    Rzpl + rozmawiać +
    (o CZYM)
  • ogsł. *orz-ml̥vljati

    Czasownik wielokrotny do  psł.  *ml̥viti.
    Zob.  mówić 

CHRONOLOGIZACJA:
XV w., SStp
Data ostatniej modyfikacji: 20.10.2014