uświadomić - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

spowodować, że ktoś się zorientował się, jaka jest sytuacja lub jakie mogą być czegoś konsekwencje

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

synonimy:

ktoś zdał sobie sprawę
uprzytomnić
uzmysłowić

uświadomić czytelnikom, ludziom, obywatelom, słuchaczom, sobie, wyborcom
uświadomić absurdalność, bezsens czegoś, pomyłkę, powody, sens, zagrożenie, znaczenie czegoś
uświadomić sobie po chwili
uświadomić sobie z lękiem, z niepokojem, ze zdziwieniem
uświadomić sobie jasno, nagle

	Nagle uświadomiłem sobie własną niemoc. Cóż znaczyła moja próba niesienia pomocy, skoro nie miałem za sobą całej potęgi medycyny, aparatury [..], niczego oprócz dobrych chęci. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006
	Michał trafił w czuły punkt. Uświadomił mi, że pieniądze same z nieba kapać nie będą. Jeśli Romański miał wkroczyć z ekipą, potrzebna była gotówka. źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009
	Ton głosu matki uświadomił wtedy Stachowi ostatecznie, że Małgorzata nie ustąpi i że wszelkie próby wpłynięcia na zmianę jej decyzji są pozbawione sensu. źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007
	Jakub ocknął się na dźwięk dzwonka. Przez dłuższą chwilę nie mógł sobie uświadomić, gdzie jest. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uświadomiłem +(e)m uświadomił	uświadomiłam +(e)m uświadomiła	uświadomiłom +(e)m uświadomiło	uświadomiliśmy +(e)śmy uświadomili	uświadomiłyśmy +(e)śmy uświadomiły
2 os.	uświadomiłeś +(e)ś uświadomił	uświadomiłaś +(e)ś uświadomiła	uświadomiłoś +(e)ś uświadomiło	uświadomiliście +(e)ście uświadomili	uświadomiłyście +(e)ście uświadomiły
3 os.	uświadomił	uświadomiła	uświadomiło	uświadomili	uświadomiły

bezosobnik: uświadomiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uświadommy
2 os.	uświadom	uświadomcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uświadomiłbym bym uświadomił	uświadomiłabym bym uświadomiła	uświadomiłobym bym uświadomiło	uświadomilibyśmy byśmy uświadomili	uświadomiłybyśmy byśmy uświadomiły
2 os.	uświadomiłbyś byś uświadomił	uświadomiłabyś byś uświadomiła	uświadomiłobyś byś uświadomiło	uświadomilibyście byście uświadomili	uświadomiłybyście byście uświadomiły
3 os.	uświadomiłby by uświadomił	uświadomiłaby by uświadomiła	uświadomiłoby by uświadomiło	uświadomiliby by uświadomili	uświadomiłyby by uświadomiły

bezosobnik: uświadomiono by

bezokolicznik: uświadomić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uświadomiwszy

gerundium: uświadomienie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: uświadomiony

odpowiednik aspektowy: uświadamiać

Rz_osobowy	+	uświadomić	+	KOMU + CO
Rz_osobowy	+	uświadomić	+	KOMU + że ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

Zob. świadomy